سال گذشته، پنجره واحد شروع کسب‌وکار با پیگیری و همکاری اتاق بازرگانی تهران به عنوان نماینده بخش خصوصی با وزارت اقتصاد و سازمان‌های دخیل از دیگر قوا مانند سازمان ثبت اسناد و املاک، سازمان ثبت شرکت‌ها، تامین اجتماعی، روزنامه رسمی و... در محل اتاق تهران کار خود را آغاز کرد تا گامی در کاهش بوروکراسی سنگین و پیچیده شروع یک کسب‌وکار باشد. برخی بر این باورند که این اقدام می‌تواند تا حدود زیادی زمان اخذ مجوزها برای شروع یک کسب‌وکار را کاهش دهد و به بهبود رتبه ایران در شاخص جهانی انجام کسب‌وکار منجر شود؛ اتفاقی که در نهایت دید بهتر و جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی به همراه دارد.

آمار اتاق بازرگانی تهران نشان می‌دهد از آغاز به کار پنجره واحد فیزیکی شروع کسب‌و‌کار در خرداد ماه سال گذشته تا پایان فروردین‌ ۱۴۰۰، در مجموع ۴ هزار و ۴۸۶ شرکت با مسوولیت محدود و شرکت سهامی خاص در این مرکز ثبت و تاسیس شده ‌است.

فعالیت رسمی پنجره واحد فیزیکی شروع کسب‌و‌کار در تهران از خرداد ۱۳۹۹، طی مراسمی با حضور وزیر اقتصاد و دارایی، رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، مقاماتی از دولت و قوه‌قضائیه، روسای اتاق‌های ایران و تهران و نمایندگان بخش‌خصوصی آغاز شد و از آبان سال گذشته، ارائه خدمات ثبت «شرکت‌ با مسوولیت محدود»، به طور کامل از اداره کل ثبت شرکت‌ها و موسسات غیرتجاری به پنجره واحد فیزیکی شروع کسب‌و‌کار واقع در اتاق تهران منتقل و در ادامه، خدمات ثبت «شرکت سهامی خاص» نیز به آن اضافه شد.

بر این اساس، طی این مدت و تا پایان فروردین‌ماه امسال، در مجموع فرآیند ثبت و تاسیس ۴ هزار و ۴۸۶ شرکت از سوی اداره کل ثبت شرکت‌ها به پنجره واحد فیزیکی در تهران واگذار و برای صاحبان این شرکت‌ها شناسه ملی صادر شده است.

این در حالی است که از این تعداد، تمامی فرآیندهای مربوط به ثبت و تاسیس ۴۶ شرکت سهامی خاص و ۲۴۷ شرکت با مسوولیت محدود به طور کامل در پنجره واحد فیزیکی شروع کسب‌و‌کار در اتاق تهران صورت گرفته‌ و مابقی از طریق اداره‌کل ثبت شرکت‌ها به پنجره واحد ارجاع داده شده است.

این مرکز به صورت دائمی در ساختمان شماره‌یک اتاق تهران مستقر است و تمامی خدمات مربوط به شروع یک کسب‌و‌کار شامل ثبت شرکت و دریافت شناسه ملی، تایید نام شرکت، شماره ثبت شرکت، انتشار آگهی ثبت در روزنامه‌های رسمی و کثیرالانتشار، دریافت کد کارگاهی تامین اجتماعی، تشکیل پرونده مالیات ارزش افزوده، مشاوره درخصوص ثبت برند و همچنین تکمیل اظهارنامه برای دریافت دفاتر پلمب قانونی را به متقاضیان ارائه می‌دهد.

پنجره واحد فیزیکی شروع کسب‌و‌کار با هدف بهبود رتبه و امتیاز نماگر شروع کسب‌و‌کار مطابق با شاخص سهولت کسب‌و‌کار بانک جهانی، ایجاد شده و اتاق بازرگانی تهران با همکاری سازمان‌های متولی به دنبال آن است تا مدت زمان ثبت شرکت و فرآیندهای پیش از شروع یک فعالیت اقتصادی به سه روز کاهش یابد. در حال حاضر، تمامی فرآیندهای مربوط به ثبت و تاسیس شرکت با مسوولیت محدود و سهامی خاص در پنجره واحد فیزیکی مستقر در اتاق تهران، به طور متوسط ظرف چهار روز کاری انجام می‌شود.

روند بررسی سهولت کسب و کار ایران نشان می‌دهد در سال ۲۰۱۴ یعنی در بحبوحه دور قبلی تحریم‌ها، کشورمان به رتبه ۱۵۲ جهان در زمینه سهولت کسب‌وکار تنزل یافته بود؛ اما توانست در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ به ترتیب به رتبه‌های ۱۳۰ و ۱۱۷ جهان صعود کند. این شرایط اما پایدار نبود و پس ازآن روندی نزولی را طی کرد؛ به طوری که در گزارش سهولت کسب‌وکار ۲۰۱۹ - که بر اساس اطلاعات سال ۲۰۱۸ تنظیم شده - رتبه ۱۲۸ جهان به ایران تعلق گرفت. حال با توجه به گزارش ۲۰۲۰ سهولت کسب و کار، جایگاه ۱۲۷ جهان در اختیار ایران است و این موضوع نشان می‌دهد ایران برای اولین بار پس از سال ۲۰۱۶ توانسته است روند نزولی خود در رتبه‌بندی سهولت کسب‌وکار را متوقف کند. شاخص سهولت کسب‌وکار از ۱۰ زیرشاخص شامل «شروع کسب‌وکار»، «شرایط صدور مجوز ساخت»، «دسترسی به برق»، «ثبت مالکیت»، «اخذ اعتبار»، «حمایت از سرمایه‌گذاران اقلیت»، «پرداخت مالیات»، «تجارت برون‌مرزی»، «اجرای قراردادها» و «رسیدگی به ورشکستگی و پرداخت دیون» تشکیل شده که امتیاز کشورها در هر یک از این زیرشاخص‌ها با توجه به فاصله آنها از سطح ایده‌آل (امتیاز ۱۰۰) محاسبه و در رتبه‌بندی نهایی به صورت ترکیبی لحاظ می‌شود. ایران در زیرشاخص ثبت مالکیت بهتر از سایر زیرشاخص‌ها عمل کرده و رتبه ۷۰ جهان را در بین ۱۹۰ کشور در این زیرشاخص به خود اختصاص داده است. در زیرشاخص‌های «شرایط صدور مجوز ساخت» و «اجرای قراردادها» نیز رتبه ایران به ترتیب ۷۳ و ۹۰ بوده است؛ اما در سایر زیرشاخص‌ها رتبه ایران سه رقمی بوده است. بدترین عملکرد ایران نیز مربوط به زیرشاخص «شروع کسب‌وکار» می‌شود که ایران در این زیرشاخص رتبه بسیار نازل ۱۷۸ را کسب کرده است.

بر اساس این گزارش، در زمان تاسیس پنجره واحد فیزیکی و در مراسم افتتاحیه آن، فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی عنوان کرده بود که با راه‌اندازی این پنجره مدت زمان شروع کسب‌وکار در کشور که برابر شاخص‌ جهانی ۷۵ روز طول می‌کشد به ۷۵ ساعت تقلیل پیدا می‌کند.