پاسخ گمرک به سازمان غذا و دارو
ورود کالاهای فاقد مجوز بهداشت : معاون فنی گمرک ایران درخصوص موضوع «ورود کالاهای فاقد مجوز بهداشت به گمرکات کشور»، به تفاوت دو واژه «ورود» و «ترخیص» کالا اشاره کرد و خطاب به شانه‌ساز نوشت: «باید توجه داشت خروج کالا یا ترخیص آن از اماکن گمرکی، مستلزم انجام تشریفات گمرکی است که مجوزهای قانونی لازم از جمله مجوز «وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» در زمان انجام تشریفات گمرکی، به‌صورت سیستمی اخذ و سپس با رعایت سایر مقررات، اجازه ترخیص قطعی کالا از گمرک و خروج آن داده می‌شود. بنابراین، تمام کالاهای سلامت محور مشمول اخذ مجوزهای قانونی، با مجوز ترخیص وزارت بهداشت ترخیص و از گمرک خارج می‌‌‌شوند.»
موجودی رمدسیویر: موضوع دیگری که در این نامه مطرح شده «عدم‌تایید کلیه خطوط تولید محصولات دارویی شرکت Kwality هند و وجود داروی رمدسیویر در گمرک» است. ارونقی در این باره نوشت: «داروی مزبور (رمدسیویر) در انبارهای شرکت تحویل گیرنده، شرکت انبارهای عمومی فرودگاه امام‌خمینی موجود بوده و نگهداری می‌شود و نه در گمرک.» معاون فنی گمرک در ادامه به مکاتبه‌اش با دادستان عمومی و انقلاب تهران اشاره کرد و نوشت: بر اساس آن مکاتبه «مقرر شد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بقید فوریت، مستندا نسبت به اعلام نظر درخصوص «ترخیص» یا «عدم‌ترخیص» محموله ۲۰۰ هزار بسته‌ای داروی ۱۰۰mg Remdesivir Injection، متعلق به شرکت اریکه تجارت ویستا، با عنایت به اظهارات مدیرعامل شرکت موصوف مبنی بر ترخیص و توزیع چند محموله قبلی از این دارو در کشور با مجوز ترخیص وزارت بهداشت اقدام کند.» وی در ادامه این نامه تاکید کرد: «بنابراین، هیچ‌گونه فشاری بر وزارت بهداشت مبنی بر ترخیص این دارو بدون اخذ مجوز، وجود نداشته و آنچه خواسته شده است تعیین‌تکلیف کالایی است که در بحران کرونا، در انبارهای فرودگاه امام خمینی خاک می‌خورد.» ارونقی در این نامه به اظهارات سازمان اشاره کرد و یادآور شد: «آن مرجع محترم اعلام نموده اداره بازرسی فنی دارو به تاریخ ۴ مرداد ۱۴۰۰ گزارشی مبنی بر موارد متعدد شکایت و ریکال از داروهای مختلف شرکت Kwality هند در سال‌های گذشته، به دلایلی چون وجود رسوب، ذرات خارجی و حشره در ویال‌های تزریقی و تغییر رنگ و شکل دارو را به معاونت برنامه‌ریزی اداره کل دارو ارائه و اعلام کرد که کلیه خطوط تولید محصولات دارویی شرکت مذکور مورد تایید آن اداره نیست.» در ادامه این نامه معاون فنی گمرک نوشت: «حال از آن مرجع محترم درخواست دارد اگر این موضوع در چهارم مردادماه سال‌جاری به اطلاع سازمان غذا و دارو رسیده است، چگونه در تاریخ ششم مرداد سال‌جاری، سازمان غذا و دارو طی نامه دقیقا برای داروی رمدسیویر از همان برند و از همان کارخانه و دقیقا برای همان شرکت، مجوز ترخیص صادر و به گمرک ابلاغ نموده است تا کالا ترخیص شود؟ و به فرض اینکه گزارش اداره بازرسی فنی دارو با تاخیر به سازمان غذا و دارو واصل شده «که چنین نبوده»، چرا نسبت به جلوگیری از پخش و توزیع این دارو اقدامی نشده است؟ و این اجازه داده شده تا کالا از گمرک ترخیص و به چرخه توزیع، روانه شود؟» ارونقی همچنین یادآور شد: «البته تصویر دو فقره مجوز ترخیص دیگر از سازمان غذا و دارو برای همان داروی آماده از همان شرکت هندی برای همان واردکننده داخلی، مزید استحضار و شفاف‌سازی موضوع ایفاد می‌گردد. سایر سوابق ترخیص نیز نشان می‌دهد همان دارو توسط شرکت «یاراطب خاورمیانه» با مجوز آن مرجع، از گمرک ترخیص و توزیع شده است.» واردات سرم: موضوع سومی که گمرک در مکاتبه‌اش با سازمان غذا و دارو داشته «واردات سرم از کارخانه Turk ilac ترکیه بدون داشتن سیاست واردات و ثبت‌سفارش» است. ارونقی در این نامه نوشت: «ممنوعیت ترخیص سرم تزریقی از کارخانه Turk ilac کشور ترکیه که در آن درخواست شده است از «ترخیص» این نوع سرم جلوگیری شود، طی نامه‌ای به گمرک ایران ابلاغ و این سازمان نیز بلافاصله مراتب را به کلیه گمرکات کشور ابلاغ و بر ترخیص این سرم‌ها نظارت کافی داشته تا حتی یک عدد سرم بدون مجوز ترخیص وزارت بهداشت، از گمرک ترخیص نگردد. اما باید توجه داشت آن مرجع بعد از ابلاغ ممنوعیت «ترخیص» این سرم‌ها، خود، نسبت به صدور مجوز ترخیص برای همین برند سرم تزریقی از کارخانه Turk ilac در تاریخ یکم شهریورماه سال‌جاری، طی نامه‌ای اقدام کرده است.» در ادامه نامه معاون فنی گمرک یادآور شد: «نکته جالب توجه این که سازمان غذا و دارو طی نامه‌ای در ۲۰ مرداد ۱۴۰۰، یعنی ۵ روز قبل از اعلام ممنوعیت ترخیص این نوع سرم، از شرکت دارو درمان سلامت پارس، درخواست کرده ۶۰۰ هزار عدد سرم تزریقی از کارخانه Turk ilac در دو نوع قندی و نمکی، حداکثر ظرف یک هفته وارد کشور گردد. بنابراین آنچه محرز و مشخص است ظاهرا واردات سرم مذکور توسط شرکت اریکه تجارت ویستا، واردات سرم بدون سیاست واردات و ثبت‌سفارش به گمرک تلقی می‌گردد! و واردات همان برند سرم توسط شرکت دارو درمان سلامت پارس، برای تامین فوری سرم در کشور، مورد تاکید آن مرجع واقع می‌شود.»
عدم‌ترخیص هیچ دارویی بدون مجوز :در بخش دیگری از این نامه معاون فنی گمرک خطاب به رئیس سازمان غذا و دارو به سرعت ترخیص محموله‌های واکسن وارداتی، سرم‌های وارده و مواد اولیه دارو اشاره کرد و نوشت: «ظرف دو هفته اخیر کلیه اقلام مرتبط با کرونا از انبارهای فرودگاه امام خمینی با مجوز ترخیص آن مرجع، ترخیص و خارج شده است.» ارونقی همچنین به شانه‌ساز یادآور شد که «تماس‌های تلفنی همکاران جنابعالی نیز در سابقه خواهد ماند که در اولین روزهای کمبود سرم در بیمارستان‌های این کشور، مکررا استمداد می‌کردند تا سرم‌های خریداری شده، به هر نحو مقتضی به کشور برسد و بلافاصله از گمرک ترخیص شود. در این خصوص توجه جنابعالی را به نامه‌ای در ۲۱ مرداد ۱۴۰۰ مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو درخصوص ترخیص محموله‌های حمل یکسره سرم و سپاس از زحمات بی‌منت گمرک جلب می‌‌‌نماید و اذعان می دارد که هیچ کالای سلامت محوری اعم از واکسن، سرم، مواد اولیه دارو و دارو، بدون هماهنگی و مجوز ترخیص آن مرجع، از گمرک، ترخیص نشده است.» در ادامه تاکید شد: «با توجه به اینکه تاکید گمرک بر تعیین‌تکلیف فوری کالاهای سلامت محور و مرتبط با کرونا در این شرایط بحرانی بوده و نه ترخیص کالاهای مشمول مجوز بهداشت، بدون مجوز ترخیص، اظهارات رئیس سازمان غذا و دارو مصداق بارز تشویش اذهان عمومی در این شرایط است و قضاوت در این رابطه در اختیار افکار عمومی خواهد بود.»
