بررسی تاثیرات اقتصادی جنگ احتمالی بین کره شمالی و آمریکا برای فعالان اقتصادی اهمیت بالایی دارد. در مطلب حاضر به ابعاد این موضوع اشاره می‌کنیم. در ماه‌های گذشته اقداماتی که از سوی کره‌شمالی انجام شده از دید کره‌جنوبی، ژاپن و آمریکا تحریک‌کننده قلمداد شده و همواره احتمال رویارویی واقعی بین این کشورها و پیونگ‌یانگ وجود داشته است. البته هنوز هم احتمال رخ دادن این رویارویی بسیار کم است، اما اخیرا کارشناسان به بررسی تاثیرات آن پرداخته‌اند.

جنگ در شبه جزیره کره چه به شکل متعارف باشد و چه در آن از سلاح هسته‌ای استفاده شود یک تنش بزرگ منطقه‌ای و بین‌المللی خواهد بود. در هرگونه درگیری نظامی شبه جزیره کره مرکز تحولات خواهد بود. بیشترین لطمات اقتصادی در آن رخ خواهد داد و تاثیر این درگیری بر بازارهای مالی، اعتماد مصرف‌کنندگان و سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها بسیار بزرگ است و این تاثیر به شبه جزیره کره محدود نخواهد بود. جمی تامسون از کارشناسان سناریو‌های کلان در موسسه آکسفورد اکونومیکس می‌گوید: «یکی از پیامدهای فوری این درگیری، سقوط شاخص‌های بورس در کره‌جنوبی و ژاپن است و نیز در نرخ‌های برابری ارزهای منطقه و جهان تغییرات بزرگی مشاهده خواهد شد.»

اما چه سناریوهای احتمالی از سوی کارشناسان مطرح شده است؟ نخستین سناریو، شدت پیدا کردن تنش بین کره‌شمالی و کره جنوبی و رسیدن به نقطه بحرانی و آغاز جنگ بین آنها است. در این حالت شاخص بورس کره جنوبی سقوط خواهد کرد، از سرمایه‌گذاری‌ها و اعتماد مصرف‌کنندگان به میزان قابل ملاحظه‌ای کاسته خواهد شد و بسته به میزان خساراتی که به زیرساخت‌های کره جنوبی وارد می‌شود، تاثیر درگیری، بلند مدت یا کوتاه مدت خواهد بود.

در سناریوی دوم، ژاپن با کره شمالی درگیر می‌شود. در این حالت شاخص بورس توکیو و اعتماد سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها کاهش می‌یابد و ارزش ین به‌عنوان یک ارز امن به شدت افزایش خواهد یافت. این رشد بر شاخص‌های اقتصادی ژاپن و آسیا تاثیر می‌گذارد.

سومین سناریو این است که همزمان با بروز جنگ بین کره شمالی و کره جنوبی، بین آمریکا و چین نیز نزاع در می‌گیرد. در این حالت شاخص بورس چین به سرعت کاهش می‌یابد اما بازار مالی آمریکا تاثیر قابل ملاحظه‌ای نمی‌پذیرد. در چین شاخص اعتماد سرمایه گذاران و میزان مصرف کاهش خواهد یافت و احتمالا رتبه اعتباری این کشور پایین خواهد آمد. چین پس از آمریکا دومین اقتصاد بزرگ جهان است که با اکثر کشورهای جهان تعاملات اقتصادی دارد در نتیجه، تغییرات در شاخص‌های اقتصادی این کشور عملا بر کل جهان تاثیر می‌گذارد. بروز درگیری بین چین و آمریکا همچنین به کاهش زودگذر تقاضای داخلی در چین منجر خواهد شد.

در سناریوی چهارم، اختلال‌هایی در تعاملات تجاری منطقه جنوب شرق آسیا به وجود می‌آید. این اختلال‌ها به احتمال زیاد کوتاه مدت خواهد بود و برای مدتی از صادرات و واردات کشورهای منطقه خواهد کاست. اگر تنش جدی در این منطقه رخ دهد، بسته به مدت و شدت آن، شاخص بی‌ثباتی در بازارهای مالی جهان افزایش خواهد یافت و برای مدتی کوتاه شاهد کاهش اعتماد مصرف‌کنندگان و تقاضای جهان خواهیم بود.

روز جمعه شورای امنیت سازمان ملل تحریم‌های جدید علیه کره شمالی تصویب کرد و علت این اقدام، آزمایش موشک بالستیک از سوی پیونگ‌یانگ بود. وزارت خارجه کره شمالی اعلام کرده این تحریم‌ها یک اقدام تخاصمی و به معنای محاصره اقتصادی این کشور است. همچنین کره شمالی کشورهایی را که از این تحریم‌ها حمایت کرده‌اند تهدید کرد.

تحریم‌های جدید با هدف محدود کردن دسترسی این کشور به فرآورده‌های نفتی، نفت خام و دسترسی به درآمد کارگران کره شمالی است که در خارج از این کشور مشغول کار هستند. طبق تحریم‌های جدید، میزان صادرات نفت تصفیه شده به کره شمالی ۹۰ درصد کاهش می‌یابد و به ۵۰۰ هزار بشکه در سال محدود خواهد شد. همچنین صادرات نفت خام به کره شمالی به ۴ میلیون بشکه در سال محدود می‌شود و شورای امنیت ملزم است اگر کره شمالی آزمایش موشکی و هسته‌ای جدید انجام داد از میزان مجاز صادرات نفت خام به این کشور باز هم بکاهد.

در بیانیه‌ای که وزارت خارجه کره شمالی صادر کرده آمده است: «ما قطعنامه تحریم‌های شورای امنیت را که از سوی آمریکا و دنباله رو‌های این کشور تدوین شده نقض حاکمیت ملی و اقدامی خصمانه که صلح و ثبات را در شبه جزیره کره به خطر می‌اندازد قلمداد می‌کنیم. اشتباهات محاسباتی آمریکا و دنباله رو‌های آن بسیار خطرناک است.»

پایان ماه گذشته میلادی رهبر کره شمالی اعلام کرد توان هسته‌ای این کشور به حد کمال رسیده است. این سخنان پس از انجام بزرگ‌ترین آزمایش موشکی کره شمالی که به ادعای این کشور قادر است تمام خاک آمریکا را هدف قرار دهد بیان شد. در مقابل، کره‌جنوبی اعلام کرده موضع‌گیری کره شمالی بار دیگر اثبات می‌کند که سیاست‌ها و اقدامات این کشور برای جامعه جهانی خطرآفرین است و ضروری است هرچه زودتر گفت‌وگوها بین طرف‌ها آغاز شود و منطقه از سلاح‌های هسته‌ای عاری شود.

کره شمالی همواره تاکید کرده که سلاح‌های هسته‌ای این کشور نقض قوانین بین‌المللی نیست، بلکه ابزاری برای دفاع است. در بیانیه وزارت خارجه کره شمالی آمده است، ما به تحکیم قدرت هسته‌ای بازدارنده خود ادامه خواهیم داد. کشورهایی که به اعمال تحریم علیه کره شمالی رای مثبت دادند باید مسوولیت پیامدهایی که این تحریم‌ها دارد بپذیرند. آنها برای اقدامی که انجام دادند بهایی سنگین پرداخت خواهند کرد.

نکته مهم این است که روسیه و چین به قطعنامه اخیر تحریم‌ها علیه کره شمالی رای مثبت دادند. در ماه گذشته میلادی کره شمالی خواستار لغو تحریم‌های اعمال شده علیه این کشور شد. دیپلمات‌های آمریکا اعلام کرده‌اند که خواستار استفاده از روش‌های دیپلماتیک برای بحران کره شمالی هستند، اما همزمان پیشنهاد داده‌اند تحریم‌های جدید علیه این کشور اعمال شود تا فشار بر پیونگ یانگ افزایش پیدا کند. در این میان، چین که ۹۰ درصد مبادلات کره شمالی با این کشور است همواره خواستار حفظ آرامش و خویشتنداری طرف‌های بحران شده است. از دید چین هدف از تحریم‌های جدید جلوگیری از بروز جنگ است. در نشریه دولتی چین آمده است، آمریکا خواستار قطعنامه بسیار سختگیرانه تر بوده و در قطعنامه تصویب شده بندی وجود ندارد که طبق آن سازمان ملل به آمریکا اجازه داده باشد اقدام نظامی علیه کره شمالی انجام دهد.

اخبار مرتبط