مدیریت شهری جدید نیز به نظر با توجه به همین ملاحظات و ظرافت‌ها وعده هم‌اندیشی قبل از تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری را مطرح کرد، اما در ادامه به سه دلیل نتوانسته در این بخش عملکرد مطلوبی داشته باشد.نخست: مدیریت جدید شهری در ابتدای کار ناچار شد اولویت اول خود را حسابرسی و ارزیابی وضعیت جاری شهرداری قرار دهد. این اقدام گرچه به لحاظ شناخت و احاطه بر نقاط قوت و ضعف شهرداری ضروری بود، اما وقت زیادی از مدیران جدید گرفت.ارزیابی‌های کارشناسی نشان می‌دهد، شهرداری در بخش مالی علاوه‌بر چالش درآمدی و بالا بودن هزینه‌ها با انبوهی از بدهی‌ها روبه‌رو است.طبیعتا در این فضا انرژی و وقت مدیران صرف یافتن راهکاری با هدف خروج از وضعیت اضطراری می‌شود.

پس از آن تلاش بر تثبیت وضعیت و در ادامه اتخاذ سیاست‌های توسعه‌ای خواهد شد. آنچه هم‌اکنون بر اساس گزارش‌های رسمی استنباط می‌شود حکایت از آن دارد که مدیران شهرداری اگر بتوانند فاز اولیه را پیش ببرند کار بزرگی انجام داده‌اند. با توجه به ابعاد چالش در هر سه حوزه درآمد، هزینه و بدهی به نظر می‌رسد حداقل یک دوره میان‌مدت سه تا چهار ساله باید صرف خروج از وضعیت کنونی و تثبیت وضعیت مالی شهرداری شود.دوم: گرچه رقابت‌های سیاسی می‌تواند به منزله نظارت بر رفتارهای جریان حاکم، افزایش شفافیت و حساس‌تر کردن شهروندان به انجام امور باشد، اما اگر این رفتارها از حالت رقابت به کشمکش‌ها و نزاع جریانی تبدیل شود یا با سرخوردگی همراه است یا به گسست میان حلقه مدیریتی و شهروندی منجر می‌شود.در ایران متاسفانه رقابت سیاسی وجود ندارد و رویکرد سلبی و حذفی موجب شده، جریان‌های درون قدرت کمترین مخرج مشترک را در پیشبرد امور داشته باشند.

زمزمه‌هایی مبنی بر ممنوع‌التصویری مدیریت کلان شهرداری از سوی سیمای رسمی کشور نمونه‌ای از این دست اقدامات است. فارغ از آنکه این تصمیم اتخاذ شده یا خیر، صرف رواج آن می‌تواند بر ایجاد ارتباط مطلوب میان مدیران شهری با شهروندان از طریق صدا و سیما سایه افکند.یعنی شهروندان امکان اطلاع از وضعیت، برنامه و رویکردهای مدیران شهر خود را به شکل مطلوب از دست می‌دهند، زیرا رویکردهای حرفه‌ای در رابطه مدیران سیما با مدیران شهری جای خود را به رویکردهای سیاسی و جریانی داده است.شاید گفته شود که ممنوع التصویری از اساس صحت نداشته است و به عنوان یک شایعه معرفی شود، اما در بخش‌های رسمی اطلاع‌رسانی موید این نگاه است که مدیریت شهری جدید با عینک سیاسی نقد می‌شود همان‌گونه که مدیریت‌های قبلی با همین عینک حمایت می‌شدند.

 درحالی‌که وظیفه اصلی رسانه کسب بازخورد‌های طبیعی و انعکاس به تصمیم‌گیران است در این دوره رسانه‌های فراگیر نه تنها چنین رویه‌ای را دنبال نکرده‌اند، بلکه از طریق برجسته کردن و بزرگنمایی برخی چالش‌های شهر به دنبال ساخت یک بازخورد مصنوعی بوده‌اند. رفتاری که موجب شده به‌جای تمرکز بر یافتن راهکار سیستمی، مدیریت شهری در معرض رفتارهای واکنشی قرار گیرد. رفتارهایی که در قالب تکذیب برخی اخبار و توضیح برخی مسائل بدیهی بروز و نمود یافته است.سوم:اما سومین مساله در نارسایی این وعده به نگاه و باورهای مدیریت حاکم بر شهر تهران باز می‌گردد.به نظر می‌رسد مدیریت حاکم بر شهر تهران رویکرد نخبه‌گرایانه‌ای دارد و به‌جای ارتباط با عموم به پیشبرد کارها بر اساس ارتباط نهادی اعتقاد دارد. برای همین هم است که در این مدت ارتباط شهرداری با انجمن‌ها و سازمان‌ها فعال شده است.

تصور می‌شود این نهادها می‌توانند به نمایندگی از مردم کارکرد، بازخورد و اقناع‌سازی را به دوش بکشند. تصوری که با توجه به نحوه ساخت و شکل‌یابی این نهاد‌ها و تفاوت‌های فرهنگی در ایران با واقعیت چندان همخوان نیست. مدیریت جدید شهری لازم است به‌دنبال کانالی برای ارتباط با عموم مردم باشد.اتکا به شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها فقط در برگیرنده بخشی از شهروندان است.به نظر می‌رسد شهرداری باید در سیاست‌های ارتباطی خود مجموعه‌ای از تاکتیک‌ها و رویه‌ها از سطح دیدار چهره به چهره تا گزارش کارها و برنامه‌های منظم و از قبل تعیین شده را در دستور کار قرار دهد.در این مسیر ایجاد کانالی واقعی که مردم بتوانند از طریق آن با مدیران شهری و کارشناسان آن گفت و گو کنند ضروری است.کانالی که البته همانند بسترهای کنونی مبتنی بر یک نظام دریافت پیشنهادها و انتقادها نباشد.بلکه بتواند علاوه‌بر پاسخگویی، امکان گفت‌وگو با شهروندان را فراهم کند.

این کانال می‌تواند در سطح محله، منطقه و شهر، طراحی و اجرایی شود تا مردم بتوانند هم از سیاست‌ها و دلایل اتخاذ برخی تصمیم‌ها آگاه شوند و هم نگاه و دغدغه‌های خود را در میان بگذارند.اگر چنین بستری فراهم شود مدیران شهری می‌توانند به‌صورت متشکل در خصوص برخی مسائل و رویکردها، طرح‌های خود را اطلاع‌رسانی کنند و مردم نیز در یک بازه زمانی نسبت به آن واکنش نشان دهند. در این حالت با جمع‌بندی و دریافت نگاه شهروندان نسبت به اصلاح یا اجرای سیاست‌های جدید، تصمیم‌گیری می‌شود.

اردشیر اروجی

صاحب‌نظر در برنامه‌ریزی و توسعه