افزایش فشارهای تورمی

کاستن از کسری تجاری آمریکا یکی از اولویت‌های دولت این کشور است و ترامپ معتقد است چین از رویه‌های غیرمنصفانه تجاری استفاده می‌کند تا مزیت صادر‌کنندگان خود را بالا ببرد. باآنکه آمریکا در حوزه اعمال تعرفه بر فولاد و آلومینیوم وارداتی به این کشور برای کانادا، مکزیک و برخی دیگر کشورها استثناهایی در نظر گرفته اما چین بین این کشورها نبوده و به‌نظر می‌رسد تنش تجاری بین آمریکا و چین ادامه پیدا خواهد کرد.

برخی کارشناسان سیاسی و اقتصادی به زیان‌هایی که اقدامات ترامپ برای اقتصاد آمریکا، حزب جمهوری‌خواه و خود او دربردارد اشاره کرده‌اند. در واقع اقدامات تعرفه‌ای که ترامپ آغاز کرده می‌تواند به قیمت ریاست‌جمهوری او تمام شود. وضعیت اقتصاد آمریکا در فصول اخیر خوب بوده و شاخص‌های مهم اقتصادی این کشور نشان می‌دهد شرایط می‌تواند بهتر شود، البته کسری بودجه و کسری تجاری همواره ریسک‌هایی برای رونق اقتصاد آمریکا بوده‌اند. اگر ترامپ در جنگ تجاری کنونی ناکام شود و احتمال آن که چنین اتفاقی بیفتد زیاد است، احتمال ضعیف شدن اقتصاد آمریکا، از دست رفتن اکثریت برای جمهوری‌خواهان در کنگره در انتخابات میان دوره‌ای چند ماه دیگر و تضعیف جایگاه ترامپ در دو سال آینده وجود دارد.

تاکنون چین به اعلام مخالفت خود با اقدامات ترامپ و وعده انجام اقدامات تلافی‌جویانه اکتفا کرده، اما عملی‌شدن این تهدیدها و افزایش فشارها بر بخش‌هایی از اقتصاد آمریکا زیان‌های بزرگی برای دولت ترامپ خواهد داشت. لری کادلو، رئیس جدید شورای ملی اقتصاد آمریکا که وظیفه اصلی‌اش متقاعد کردن سرمایه‌گذاران و مردم آمریکا به آرام بودن اوضاع و رخ ندادن جنگ تجاری در آینده است، روز جمعه در یک مصاحبه گفت: «ترامپ مذاکره‌کننده‌ای ماهر است و قصد دولت آمریکا این است که چین از رفتارهای غیرقابل‌قبول تجاری خود دست بردارد و مناسبات تجاری آمریکا و چین به شکل منصفانه ادامه یابد. آنچه در حال وقوع است جنگ تجاری نیست.» اما او به جدول زمانی مشخص برای مذاکره بین دو کشور اشاره نکرد.

واقعیت این است که ترامپ با موضوع تعرفه‌ها همان‌گونه برخورد می‌کند که با دیگر موضوعات: بیان جملات تند و جسورانه و انتظار اینکه طرف مقابل تسلیم شود. نکته مهم این است که در تنش‌های تجاری کنونی مشخص نیست تعریف ترامپ از پیروزی چیست و چین دقیقا باید چه اقداماتی انجام دهد تا تعرفه‌ها اعمال نشود. ترامپ در یک مصاحبه رادیویی روز جمعه گفت: «ممکن است در تنش‌های تجاری زیان‌هایی وجود داشته باشد اما در نهایت همه‌چیز به نفع اقتصاد آمریکا خواهد بود.»

اما آن لطمات کوچک می‌تواند به قیمت از دست رفتن اکثریت برای جمهوری‌خواهان در انتخابات میان‌دوره‌ای ماه نوامبر در کنگره تمام شود. اگر برنامه اعمال تعرفه علیه کالاهای چینی به زیان شرکت‌های آمریکایی و افزایش قیمت محصولات مصرفی در این کشور منجر شود، ترامپ به اهداف خود دست پیدا نخواهد کرد. در میان‌مدت چین می‌تواند به هدف قرار دادن محصولات کشاورزی آمریکا ادامه دهد. این اقدام به‌ویژه در ایالت‌هایی که جمهوری‌خواهان امیدوارند بتوانند کرسی‌های بیشتری نسبت به دموکرات‌ها در کنگره کسب کنند نظیر ایندیانا، میسوری و داکوتای شمالی انجام خواهد شد.

مقامات کاخ سفید و برخی نمایندگان کنگره آمریکا معتقدند در چهار دهه اخیر رویه‌های تجاری چین غیرمنصفانه بوده و این رویه‌ها باید تغییر کند. اما سوال اصلی این است که آیا اقدامات ترامپ می‌تواند بدون واردکردن لطمه بزرگ به اقتصاد آمریکا و جمهوری‌خواهان، تغییرات موردنظر را در رفتار چین ایجاد کند یا نه؟ ‌جمهوری‌خواهان از رفتار ترامپ راضی نیستند، آنها می‌گویند در انتخابات آتی ترامپ می‌تواند به بهبود شرایط اقتصادی، کاهش نرخ بیکاری و موفقیت در تغییر قوانین مالیاتی اشاره کند اما با اقدامات خود سبب بی‌ثباتی در بازار مالی، مبهم شدن آینده برای شرکت‌های صادرکننده کالا به چین و افزایش احتمال رشد شدید نرخ تورم شده است.

در حال‌حاضر فشارهای تورمی در حال افزایش است و بالا بردن تعرفه‌ها بر این فشارها می‌افزاید و سبب از میان رفتن شغل‌ها خواهد شد. اقدامات ترامپ تنها در حالتی می‌تواند مثبت باشد که نتایج مشخصی به نفع آمریکا داشته باشد اما اکنون چنین نیست. در نهایت ممکن است چینی‌ها اعلام کنند موانع تجاری را کاهش خواهند داد اما این اقدام تغییر بزرگی در کسری تجاری آمریکا ایجاد نمی‌کند و این به معنای زیان‌هایی برای شرکت‌ها و کشاورزان آمریکایی است. در بدترین حالت، تنش‌های موجود به جنگ تجاری تبدیل می‌شود. در این حالت نرخ رشد اقتصاد آمریکا کاهش پیدا خواهد کرد، بازار مالی لطمه می‌بیند و دموکرات‌ها در کنگره قدرت بالایی به‌دست خواهند آورد.