انتخاب بین بد و بدتر
این تبلیغ و وعده‌های جذاب به فقرا، رمز پیروزی اوبرادور در انتخابات با اختلاف بسیار زیاد نسبت به رقبایش بود. حالا او با شعارهای پوپولیستی و ضد فساد توانسته عنان امور را در اختیار گیرد و باید به وعده‌هایش در شرایط دشوار پیش‌رو عمل کند. اوبرادور گفته است: «دولت من «کمیته‌ای در خدمت اقلیت» نخواهد بود بلکه دولت همه مردم، چه فقیر و چه غنی است. ما به همه احترام می‌گذاریم. اما بیشترین توجه دولت من به از یاد رفته‌ها و طبقات ضعیف جامعه خواهد بود. مایلم در تاریخ از من به عنوان یک رئیس‌جمهور خوب یاد شود.»
اکثریت رای‌دهندگان در واقع به تغییر رای دادند. مردم عادی می‌گویند درست است که اوبرادور به پیروزی رسیده اما این پیروزی حاصل سرخوردگی مردم در چند دهه اخیر از فساد و انحصار بوده است. مردم به از میان رفتن سیاستمداران سنتی که مافیای قدرت را تشکیل داده‌اند رای دادند. در چند دهه اخیر مکزیک تحت حاکمیت تکنوکرات‌ها و سیاستمداران طرفدار آمریکا بوده اما الگوی اوبرادور، رهبران مستقل و انقلابی مکزیک هستند که در برابر کشورهای قدرتمند خارجی ایستادگی کردند.
با توجه به اینکه احتمال دارد رئیس‌جمهوری جدید در سیاست خارجی تغییرات بزرگ ایجاد کند. برخی تحلیلگران فعلا با احتیاط درباره آینده اظهار نظر می‌کنند. در واقع اکنون برای پیش‌بینی آنچه در عمل در دوران ریاست‌جمهوری اوبرادور رخ خواهد داد زود است. البته شعارهای ضد آمریکایی او سبب نشد نسبت به رقبایش آرای بالاتری کسب کند. در واقع تمامی نامزدهای ریاست‌جمهوری انتخابات روز یکشنبه با سیاست‌هایی که دولت ترامپ در حوزه‌های مختلف در قبال مکزیک اتخاذ کرده از جمله موضوع مهاجرت و تعرفه‌های تجاری مخالف هستند. البته او باید مسائلی را که در ماه‌های اخیر بین مکزیک و آمریکا به وجود آمده از جمله موضوع احداث دیوار در مرز دو کشور، حل کند. ترامپ یکشنبه شب در یک توییت پیروزی اوبرادور را تبریک گفت و افزود: «بسیار مشتاق به همکاری با او هستم. کارهای زیادی وجود دارد که باید انجام شود که به نفع آمریکا و مکزیک خواهد بود.»
درباره سیاست‌هایی که اوبرادور طی سال‌های دوره ریاست‌جمهوری‌اش در پیش خواهد گرفت سخنان مختلفی بیان شده است و از آنجا که خود او شعارهای کلی و ضد فقر و فساد داده است در عمل اکنون نمی‌توان پیش‌بینی کرد او در چه مسیری گام خواهد نهاد. مخالفان اوبرادور او را یک پوپولیست خطرناک توصیف کرده‌اند که از الگوهای شکست‌خورده اعطای یارانه به فقرا و دخالت دولت در اقتصاد پیروی خواهد کرد و بر تنش‌های موجود بین مکزیک و آمریکا خواهد افزود اما فعلا درباره صحت این ادعا نمی‌توان نظر داد.
واقعیت این است که عدم محبوبیت رئیس‌جمهوری کنونی و حزبی که طی بخش اعظم یک سده گذشته بر مکزیک حاکم بوده، سبب شد نامزد آن، انتخابات را به اوبرادور واگذار کند. مردم خواستار یک جایگزین برای نامزدهای سیاسی سنتی بودند که به‌دلیل انحصار در قدرت و حاکمیت بر اقتصاد، زمینه فساد را فراهم کرده‌اند و از ظرفیت‌های اقتصادی مکزیک بهره کافی نبرده‌اند. هواداران اوبرادور معتقدند او که در دو انتخابات ریاست‌جمهوری قبلی پیروز نشد، اما در انتخابات شهرداری شهر مکزیکوسیتی موفق بود، جایگزینی مناسب برای هدایت کشور به روش‌های جدید است؛ البته شعارهایی که او را به پیروزی رساند، یعنی مبارزه با فساد، تمرکز بر رفع فقر و نابرابری، بسیار کلی و کلیشه‌ای هستند، اما او به‌دلیل آنکه مردم از وضعیت موجود به ستوه آمده بودند نتوانست پیروز شود. اوبرادور برنامه عملی و مرحله به مرحله برای عمل به وعده‌های جذابی که مطرح کرده ارائه نکرده است و می‌توان گفت او بر موج خشم مردم از فساد و خشونت سوار شده و به جایگاهی که مشتاق آن بوده رسیده است. یکی از شهروندان ساکن در منطقه فقیرنشین پایتخت مکزیک می‌گوید: «رای دادن تنها ابزار ما برای تضمین رفع سیستم فاسد کنونی است. مردم از این شرایط به ستوه آمده‌اند و به دنبال یک منجی هستند.»
اوبرادور در یک خانواده طبقه متوسط مکزیک رشد کرد و فعالیت‌های سیاسی خود را با کمک به کارگران و روستاییان فقیر برای مشارکت در پروژه‌های کمک‌رسانی آغاز کرد. او در آن دوره با عمق نابرابری‌ها در جامعه مکزیک آشنا شد. اوبرادور اواخر دهه ۱۹۸۰ از حزب میانه‌رو حاکم جدا شد و به حزب چپگرای مخالف پیوست. شهرت او حاصل پیشگامی در تظاهرات‌ها علیه تقلب در انتخابات گذشته و سوء استفاده‌ها در صنعت نفت مکزیک است. او تنها یک پیروزی انتخاباتی در کارنامه خود دارد. اوبرادور در سال ۲۰۰۰ شهردار پایتخت مکزیک شد و در دوران شهرداری، میزان کمک‌ها به زنان سرپرست خانوار، فقرا و سالخوردگان را افزایش داد و چندین پروژه بزرگ زیرساختی را برای مکزیکوسیتی اجرا کرد و بر همین مبنا محبوبیتش افزایش یافت.
اوبرادور در انتخابات ریاست‌جمهوری امسال ضمن آنکه بر شعارهای عامه‌پسند نظیر مبارزه با فساد و کمک به رونق اقتصادی تمرکز کرد، خود را بیش از گذشته فردی هوادار فعالان اقتصادی و طرفدار تعامل با آمریکا نشان داد. این تغییر موضع سبب شده ابهام‌هایی درباره برنامه‌های او در دوره ریاست‌جمهوری‌اش ایجاد شود. در واقع برخی کارشناسان می‌گویند به سختی می‌توان مطمئن شد او واقعا تغییر کرده است و کمتر از گذشته تندروی می‌کند. ممکن است آنچه او در دوران تبلیغات انتخاباتی بیان کرده، صرفا برای جلب نظر مردم بوده باشد.
ارسال نظر