جنگ با رسانه‌ها

در سال‌های اخیر آقای اوبرادور مخالف پیمان تجارت آزاد آمریکای‌شمالی (نفتا) بود، اما او و تیمش اخیرا تاکید داشته‌اند که خواستار حفظ این پیمان و برقراری روابط دوستانه با آمریکا هستند. واقعیت این است که بخش اعظم صادرات مکزیک به آمریکا انجام می‌شود و روابط دو کشور برای آینده اقتصاد مکزیک بسیار تاثیرگذار است. از زمان انعقاد پیمان نفتا و در سال ۱۹۹۴ میزان مبادلات تجاری مکزیک با آمریکا و کانادا سه‌برابر شده است. اقتصاد مکزیک تا اندازه زیادی به تولید و صادرات کالا به دو کشور شمالی خود وابسته است و حال ریاست‌جمهوری جدید باید هرچه زودتر مواضع خود را در قبال آمریکا مشخص کند.

ترامپ از زمان تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری، همواره مکزیک را به کم‌کاری در مبارزه با قاچاق مواد مخدر و مهاجرت غیرقانونی اتباع این کشور به آمریکا متهم کرده و نیز خواستار تغییر محتوای پیمان نفتا شده است. ترامپ معتقد است مکزیک شغل‌های آمریکا را دزدیده است. آقای اوبرادور که رهبری جنبش مورنا را بر عهده دارد در برخی سخنان خود به تلاش برای ایجاد روابط دوستانه با دولت آمریکا اشاره کرده است. او در سخنرانی‌های دوران تبلیغات انتخاباتی لحنی تند نسبت به دونالد ترامپ داشت. در واقع از زمان استقرار ترامپ در کاخ سفید، روابط مکزیک و آمریکا چندان مثبت نبوده است اما آقای اوبرادور در سخنرانی پس از پیروزی در انتخابات لحنی آشتی‌جویانه داشت. این تغییر سبب ابهام‌هایی درباره خط‌مشی او در قبال آمریکا در آینده شده است.

اوبرادور، قهرمان فقرا و فردی با زبان تند، از سوی منتقدان، هوگو چاوز مکزیک و دونالد ترامپ مکزیک توصیف شده است. برنامه‌های پوپولیستی، او را به هوگو چاوز و سیاست‌های ملی‌گرایانه‌اش وی را به ترامپ شبیه کرده است.

او در حوزه‌های مختلف دیدگاه متناقضی ارائه کرده و به همین دلیل، رشد ارزش پژو پس از اعلام پیروزی آقای اوبرادور زودگذر بود. او طبقه سیاسی حاکم را «خوک کثیف» توصیف کرده و وعده انقلاب مسالمت‌آمیز علیه رویه‌های حاکم بر کشور داده است. اما عده‌ای از اطرافیان او می‌گویند او به دنبال تحقق وعده‌های رادیکال خود نخواهد بود. آقای اوبرادور تا ماه دسامبر که رسما در سمت ریاست‌جمهوری مکزیک قرار خواهد گرفت، فرصت دارد برنامه‌های آینده خود را تدوین کند. او باید بداند رفع چالش‌های خارجی و مبارزه با فساد و خشونت نهادینه شده در مکزیک طی چند دهه، اساسا کار آسانی نیست به‌ویژه سیاست‌های دولت آمریکا خطرات بزرگی برای رونق اقتصادی مکزیک دربر دارد.

ترامپ با بیان اینکه محتوای پیمان نفتا باید تغییر کند و نیز باید در مرز آمریکا و مکزیک دیوار کشیده شود، عملا لطمات بزرگی به روابط سیاسی و اقتصادی دو کشور وارد کرده است. در این میان آقای اوبرادور که قبلا مخالف پیمان نفتا بود و محبوبیتش بین کشاورزان و طبقه کارگر حاصل رویکرد تند در قبال ترامپ است، باید تعادلی ظریف بین منافع اقتصادی مکزیک و حفظ محبوبیت خود بین رای‌دهندگان ایجاد کند. کارشناسان می‌گویند اگر ترامپ به سیاست‌های پرریسک خود در قبال مکزیک ادامه دهد که به احتمال زیاد چنین خواهد بود، آقای اوبرادور چاره‌ای جز مقابله با این سیاست‌ها ندارد.

ترامپ می‌داند که برنامه‌های حمایتگرانه‌ای که در ماه‌های اخیر دنبال کرده به اقدامات تلافی‌جویانه از سوی شرکای تجاری آمریکا منجر می‌شود اما فعلا توجهی به این امر ندارد و معتقد است این برنامه‌ها برای اقتصاد آمریکا ضروری هستند و در نهایت پیروز خواهد شد. مشخص نیست ترامپ تا چه وقت می‌تواند به تقابل تجاری با چین، اتحادیه اروپا، کانادا و مکزیک ادامه دهد اما سیاست‌های او ضعف اقتصاد جهان را در پی خواهد داشت و این ضعف لطمات بزرگی به اقتصادهای نوظهور از جمله مکزیک وارد می‌کند.

اقتصاد مکزیک برای آمریکای‌جنوبی اهمیت زیادی دارد، در نتیجه کارشناسان مشغول بررسی شرایط و پیش‌بینی عملکرد آقای اوبرادور در آینده هستند. بسیاری از مردم و کارشناسان نگران آن هستند که آقای اوبرادور در دوران ریاست‌جمهوری‌اش مانند ترامپ غیر قابل پیش‌بینی و هیجانی رفتار کند و خیلی سریع نظر خود را در زمینه‌های مختلف تغییر دهد. شاید به همین دلیل او را ترامپ آمریکای جنوبی توصیف کرده‌اند. اگر آقای اوبرادور مانند ترامپ عمل کند، تغییر مثبتی در شرایط اقتصادی و اجتماعی مردمی که از روی ناچاری به وی رای داده‌اند به‌وجود نخواهد آمد.

مردم مکزیک از فساد و خشونت به ستوه آمده‌اند و به این امید که اوبرادور به شعارهایش عمل خواهد کرد به او رای دادند و حال او باید برنامه عملی برای رفع مشکلات کنونی تدوین و اجرا کند. وی شباهت‌های بسیار زیادی با ترامپ دارد، او نیز مانند رئیس‌جمهوری آمریکا تاکید دارد که هرچه وعده می‌دهد عملی خواهد کرد بدون توجه به اینکه آیا وعده‌هایش قابل انجام است یا نه و آیا در بلندمدت عمل به آن وعده‌ها به نفع کشور خواهد بود یا خیر. از سوی دیگر آقای اوبرادور مانند ترامپ همواره از رسانه‌ها انتقاد کرده است. او معتقد است رسانه‌ها یا طرفدار وی هستند یا طرفدار مافیای فاسد قدرت. او با این نوع موضع‌گیری‌ها عملا مکزیک را به کشوری غیریکپارچه تبدیل می‌کند. به این ترتیب می‌توان گفت که اوبرادور احتمالا بهترین گزینه در بین چند نامزد ضعیف انتخابات ریاست‌جمهوری روز یکشنبه بود، اما دوران ریاست‌جمهوری او لزوما به بهبود روابط مکزیک و آمریکا یا بهتر شدن شرایط مردم این کشور منجر نخواهد شد.