فصل مشترک روانشناسی و علم اقتصاد، ترکیب زیبایی را از کاربرد علم به نمایش گذاشته است؛ اما یکی از مهم‌ترین نقاطی که اقتصاد رفتاری با تکیه بر اصلاح آن توانست موفقیت‌های قابل توجهی را به‌دست آورد، فرض عقلانیت در علم اقتصاد است. عقلانیت یکی از مهم‌ترین فروض علم اقتصاد بوده و نقش محوری در اکثر نظریه‌های علم اقتصاد داشته است. به این معنی که افراد و شهروندان هنگام انتخاب و تصمیم‌گیری از عقلانیت کافی برای به حداکثر رساندن مطلوبیت و منفعت خود برخوردارند و با رفتار عقلایی خود می‌توانند سود خود را حداکثر کنند. ناگفته نماند که عمدتا از میانه‌های قرن بیستم در تعریف مفهوم عقلانیت بین اقتصاددانان و دانشمندان سایر حوزه‌های علوم اجتماعی اختلاف نظر مشاهده می‌شود. فرض رفتار عقلایی طی دهه‌های ۵۰ و ۶۰ قرن بیستم زیر سوال رفت و از سوی برخی اقتصاددانان رد شد. یکی از مهم‌ترین شاخه‌هایی که توانست به‌صورت علمی و عملی، تناقض‌های موجود در فرض رفتار عقلایی در بسیاری از حوزه‌های زندگی بشری را بیان و راهکارهای لازم را بیان کند، اقتصاد رفتاری بود. این پرونده به بررسی نحوه نقش‌آفرینی فرض رفتار عقلایی در یکی از مهم‌ترین موضوعات، یعنی تغذیه پرداخته است. اقتصاد رفتاری نشان می‌دهد بسیاری از جوامع بشری در انتخاب غذای مناسب دارای رفتار عقلایی نیستند. کارشناسان نحوه عدم کارآیی این فرض اساسی و راهکارهای احتمالی را در این پرونده بررسی کرده‌اند.

شهاب‌الدین رحیمی

اخبار مرتبط