بازارهای مالی در انتظار

در روز رای‌گیری ۴۳۵ نماینده مجلس نمایندگان برای مدت دو سال انتخاب می‌شوند در نتیجه کل مجلس نمایندگان در سال ۲۰۲۰ بار دیگر در معرض رای مردم قرار خواهند گرفت. در انتخابات ماه آینده همچنین ۳۶ فرماندار ایالت‌های آمریکا و ۳۵ نماینده مجلس سنا انتخاب خواهند شد. دوره نمایندگی در مجلس سنا ۴ سال است. نتیجه انتخاب فرمانداران اهمیت بالایی دارد زیرا آنها کنترل بودجه ایالت‌ها را در اختیار دارند و قوانین را اجرا می‌کنند. در حال حاضر از ۵۰ ایالت آمریکا در ۳۳ ایالت، فرمانداران جمهوری‌خواه هستند و در انتخابات ماه آینده نامزدهای دموکرات قصد دارند در ایالت‌هایی که باید فرمانداران آنها تغییر کند و اکنون جمهوری‌خواهان در آن قرار دارند جایگاه آنها را تصاحب کنند. پایان دوره ۲۳ فرماندار جمهوری‌خواه فرا رسیده و باید در انتخابات ماه آینده افراد جدید برای این سمت انتخاب شوند.

اگر جمهوری‌خواهان در انتخابات کنگره بتوانند اکثریت را حفظ کنند، در عمل تمامی برنامه‌های ترامپ ادامه پیدا خواهد کرد یعنی برنامه ساخت دیوار در مرز مکزیک با آمریکا، کاهش مجدد مالیات‌ها، لغو برنامه خدمات‌درمانی و بهداشتی اوباما و تعداد دیگری از برنامه‌ها اجرا خواهند شد. اما اگر دموکرات‌ها به اندازه کافی کرسی به دست آورند موانعی بزرگ در برابر ترامپ ایجاد خواهند کرد و این به معنای توقف بسیاری از برنامه‌هایی است که ترامپ در دو سال اخیر آغاز کرده است.

روز هفتم نوامبر یعنی فردای روز برگزاری انتخابات نتایج آن مشخص می‌شود اما کنگره جدید اوایل ماه ژانویه یعنی دو ماه بعد از آن تشکیل خواهد شد. در دوره دو ماهه تا تشکیل کنگره جدید، نمایندگانی که باید آن را ترک کنند حداکثر تلاش خود را خواهند کرد تا بر امور کشور تاثیر بگذارند. در واقع اگر جمهوری‌خواهان شکست بخورند تلاش می‌کنند از آخرین روزها برای پیشبرد برنامه‌های‌شان استفاده کنند، اما از آنجا که روند تصویب برنامه‌ها کند است آنها شانسی برای رسیدن به هدف ندارند.

به احتمال زیاد در صورت پیروزی دموکرات‌ها و رسیدن به اکثریت در مجلس نمایندگان، تا چند ماه وضعیت بازارهای مالی و ارزش دلار مبهم خواهد بود و نوسان‌های زیادی در شاخص‌های مالی و شاخص دلار مشاهده خواهد شد، زیرا دموکرات‌ها برنامه‌های متفاوتی را در دستور کار قرار می‌دهند و تا وقتی مسیر رو به جلو مشخص نشود سرمایه‌گذاران و مصرف‌کنندگان با احتیاط رفتار خواهند کرد. یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های موجود، تداوم تنش‌های تجاری آمریکا با شرکای تجاری این کشور است که از ابتدای سال جاری با برنامه‌های ترامپ آغاز شده است. ترامپ قصد دارد بر شدت تنش‌های یادشده بیفزاید و مسلما اگر دموکرات‌ها اکثریت مجلس نمایندگان را کسب کنند این برنامه ادامه پیدا نخواهد کرد. می‌توان گفت وضعیت اقتصادی آمریکا، موضوع مهاجرت و استیضاح ترامپ مهم‌ترین موضوعاتی هستند که بر رای مردم تاثیر خواهند گذاشت و نتیجه انتخابات بر این سه موضوع موثر خواهد بود.

وضعیت اقتصادی آمریکا اخیرا خوب بوده و نرخ بیکاری به شدت کاهش یافته است، اما اقتصاددان‌ها معتقدند شرایط کنونی ادامه پیدا نخواهد کرد؛ زیرا از یکسو بانک مرکزی در حال بالا بردن نرخ‌های بهره است تا از رشد نرخ تورم جلوگیری کند و از سوی دیگر برنامه کاهش مالیات‌ها سبب افزایش ۳۳ درصدی کسری بودجه و رسیدن آن به نزدیکی ۸۰۰‌میلیارد دلار در سال مالی جاری شده است. همچنین خانوارهای طبقه متوسط مزایای رونق کنونی را کمتر احساس کرده‌اند زیرا سطح دستمزدها تنها اخیرا اندکی رشد کرده و به باور کارشناسان این رشد ادامه پیدا نخواهد کرد. همچنین بخش بزرگی از رونق کنونی اقتصاد آمریکا حاصل سیاست‌های دولت قبل است و عده‌ای معتقدند سیاست‌های ترامپ در حال تضعیف اقتصاد آمریکاست. مهاجرت موضوعی بسیار مهم است که بر رای مردم تاثیر خواهد گذاشت. تصمیم دولت ترامپ مبنی بر جدا کردن فرزندان مهاجران از والدین که مخالفان زیادی دارد برگ برنده دموکرات‌ها محسوب می‌شود و آنها امیدوارند جوانان و اقلیت‌های قومی به نامزدهای دموکرات رای دهند.

این سوال مطرح است که آیا ترامپ استیضاح خواهد شد؟ در پاسخ باید گفت حتی اگر دموکرات‌ها اکثریت مجلس نمایندگان را کسب کنند، احتمال استیضاح و برکناری ترامپ بسیار ضعیف است. دموکرات‌ها می‌توانند فرآیند استیضاح را در مجلس نمایندگان آغاز کنند و در این مرحله موفق شوند زیرا رای مثبت اکثریت نمایندگان برای این منظور کافی است، اما برای برکناری ترامپ به رای مثبت دوسوم نمایندگان سنا نیز نیاز است و تحقق این امر تقریبا غیر ممکن است. البته دموکرات‌ها می‌توانند تحقیقاتی را درباره قراردادها و روابط تجاری ترامپ، روابط با روسیه و چین و تعداد بی‌شماری موضوعات دیگر آغاز کنند و از این طریق انرژی دولت آمریکا را برای دنبال کردن برنامه‌هایی نظیر کاهش مجدد مالیات‌ها، مهاجرت، تدوین قوانین جدید و ... بگیرند. البته تمامی این کارها بسیار زمانبر است ولی اگر دموکرات‌ها مصمم باشند در برابر ترامپ مانع‌تراشی کنند، رسیدن به اکثریت در مجلس نمایندگان، آنها را برای رسیدن به این هدف بسیار یاری می‌کند.

البته برای آنکه این اکثریت حاصل شود ضروری است رای‌دهندگان به موضوعات یاد شده توجه داشته باشند. رفتار رای‌دهندگان پای صندوق‌های رای همواره منطقی نیست، بنابراین نمی‌توان با اطمینان پیش‌بینی کرد دموکرات‌ها حداقل مجلس نمایندگان را به کنترل خود در خواهند آورد. به همین دلیل ضروری است دموکرات‌ها بسیار قوی عمل کرده و درباره آنچه در صورت تداوم وضعیت کنونی در کنگره، برای آمریکا و جهان رخ خواهد داد برای رای‌دهندگان توضیح دهند. این ریسک وجود دارد که بهبود اخیر در شرایط اقتصادی آمریکا و تاکید ترامپ بر ایده «اول آمریکا» سبب جلب نظر رای‌دهندگان در شهرها و مناطق کوچک شود و جمهوری‌خواهان موفق شوند در انتخابات ششم نوامبر، همچنان اکثریت را در دو مجلس سنا و نمایندگان در کنترل خود حفظ کنند.