نقشی که به واقعیت پیوست!
قبل از انتخابات بسیاری از تحلیلگران با اشاره به ناکامی‌های پوروشنکو پیش‌بینی کرده بودند که در این انتخابات فردی جدید که مردم تصور می‌کنند می‌تواند به وعده‌های خود عمل کند، پیروز میدان خواهد شد. مبارزه با فساد مهم‌ترین وعده انقلاب سال ۲۰۱۳ اوکراین بود که پوروشنکو نتوانست به آن عمل کند. گستردگی فساد مالی چنان زیاد است که در رتبه‌بندی سازمان بین‌المللی شفافیت، رتبه اوکراین در بین ۱۸۰ کشور ۱۲۰ یعنی نزدیک به دو کشور مالی و لیبریاست و یک نکته غم‌انگیز این است که صرفا گستردگی فساد سبب نارضایتی مردم نیست بلکه ایمن بودن مفسدان از مجازات و اجرای قانون است که بر شدت خشم مردم افزوده است و این شرایط سبب ناامیدی مردم شده طوری که از سال ۲۰۱۷ بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر از مردم اوکراین برای کار به خارج مهاجرت کرده‌اند، زیرا آینده‌ای برای خود در کشورشان نمی‌بینند.
در این شرایط مردم به زلنسکی که تجربه‌ای در دنیای واقعی سیاست ندارد روی آورده‌اند. البته او کسب و کار چند میلیون دلاری در حوزه صنعت سرگرمی دارد و نیز تیم مشاورانی که گردهم آورده ستایش‌برانگیز است. دو تن از وزرای سابق دولت و یکی از نمایندگان پارلمان که در مبارزه با فساد سابقه داشته جزو تیم او هستند. عده‌ای از تحلیلگران معتقدند زلنسکی حس تازگی را به صحنه سیاست در اوکراین بخشیده و نداشتن سابقه سیاسی برای او یک امتیاز محسوب می‌شود.
طبق برخی گزارش‌ها پوروشنکو برای پیروزی در انتخابات بیش از ۱۵ میلیون دلار هزینه کرد. اما نقطه ضعف او این است که برای پول بیش از هر چیز دیگری ارزش قائل است. همچنین بودن در ساختار سیاسی اوکراین یک نقطه ضعف بزرگ برای پوروشنکو بود.در نظرسنجی‌هایی که درباره میزان اعتماد به سیاستمداران انجام شده، سیاستمداران اوکراینی همواره در پایین‌ترین سطح قرار داشته‌اند. در نظرسنجی گالوپ که ماه گذشته میلادی انجام شد مشخص شد تنها ۹ درصد مردم اوکراین به دولت اعتماد دارند و این رقم پایین‌ترین میزان در جهان است. زلنسکی با درک نقاط ضعف رقبا و وضعیت کشور وعده‌هایی داده که برای مردم بسیار جذاب است. مهم‌ترین وعده او لغو مصونیت رئیس‌جمهوری، نمایندگان پارلمان و قضات در برابر قانون است. البته او همچنین اعلام کرده تنها یک بار نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری خواهد شد. حزب تازه‌تاسیس زلنسکی یعنی حزب «خادم مردم» شانس بالایی برای کسب تعداد زیادی کرسی در انتخابات پارلمانی چند ماه دیگر اوکراین دارد.
قرار گرفتن اوکراین بین روسیه و اروپا بر اهمیت این کشور افزوده است و آنچه در این کشور رخ می‌دهد، برای اروپا اهمیت دارد. پوروشنکو ۵ سال در قدرت بود اما به رغم میلیارد‌ها دلار وام و کمک غربی، نه‌تنها پیشرفت قابل ملاحظه‌ای در مبارزه با فساد در اوکراین صورت نگرفته، بلکه جنگ با روسیه به پایان نرسیده است. به این ترتیب مسلما او فرد مناسبی برای حل مشکلات بزرگ اوکراین نیست البته هنوز مشخص نیست عملکرد زلنسکی در قدرت چگونه خواهد بود اما قبلا در آمریکا رای‌دهندگان زمینه فرماندار شدن یک بازیگر مهاجر یعنی آرنولد شوارتزنگر، در ایالت کالیفرنیا را که اقتصادی چند برابر اقتصاد اوکراین دارد فراهم کردند و مشاهده شد که عملکرد او مطلوب بود.
پوروشنکو فورا شکست در انتخابات را پذیرفت و ماه آینده از این مسند خارج می‌شود. اما در پیام توییتری خود اعلام کرد از دنیای سیاست خارج نمی‌شود. او گفت: «من و تیم من در تمامی تصمیم‌هایی که با منافع ملی سازگار است و اوکراین را به اتحادیه اروپا و ناتو نزدیک می‌کند آماده حمایت از رئیس‌جمهوری جدید هستیم.» به باور پوروشنکو روسیه از به قدرت رسیدن یک فرد بدون تجربه سیاسی در اوکراین خشنود است و امیدوار است اوکراین بار دیگر تحت نفوذ روسیه قرار گیرد. در ۵ سال اخیر عملکرد پوروشنکو هرگز مورد رضایت رای‌دهندگان اوکراینی نبوده زیرا او بیش از آنکه عمل کند، به شعار دادن پرداخته و وضعیت اقتصادی مردم بدتر شده است. همچنین تنش‌ها با روسیه شدت پیدا کرده است. در واقع طی ۵ سال اخیر او صرفا بر تنش‌ها با روسیه تمرکز کرده است. پوروشنکو که پس از تظاهرات‌های سال ۲۰۱۳ به قدرت رسید خواستار عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا بود و در آن زمان تصور می‌شد او می‌تواند شرایط سیاسی و اقتصادی کشور را بهتر کند و این باور که او بر استقلال اوکراین خواهد افزود یک برگ برنده برای وی محسوب می‌شد.
در دور نخست انتخابات ریاست جمهوری که ۳۱ مارس برگزار شد زلنسکی ۴/ ۳۰ درصد آرا را کسب کرد که دو برابر آرای پوروشنکو بود و نامزد مهم دیگر یعنی یولیا تیموشنکو حدود ۱۴ درصد آرا را به خود اختصاص داد. مهم‌ترین پرسش برای مردم اوکراین، روسیه و غرب این است که زلنسکی چه برنامه‌هایی را در دوره ریاست‌جمهوری خود اجرا خواهد کرد؟ زلنسکی با بهره‌گیری از پلت‌فرم سرگرمی، استفاده از شبکه‌های اجتماعی و تحت‌تاثیر نارضایتی گسترده مردم از آقای پوروشنکو توانست در انتخابات پیروز شود و هنوز برنامه‌های خود برای آینده و عمل به وعده مبارزه با فساد را اعلام نکرده و باید به این نکته مهم اشاره شود که اوکراین یک کشور عادی با مشکلات معمولی نیست. فقر فراگیر، تمایل شهروندان به مهاجرت برای زندگی در شرایط بهتر در خارج، تنش با روسیه، فساد گسترده و تداوم اثرگذاری الیگارش‌ها که منافع‌شان در یک مبارزه واقعی با فساد به خطر می‌افتد و نیز موقعیت ژئوپلیتیک اوکراین سبب شده این کشور دارای شرایط ویژه‌ای باشد.
مردم از زلنسکی مبارزه با فساد، فقر و الیگارش‌ها و نیز استقرار امنیت را می‌خواهند و کارشناسان اقتصادی معتقدند نقش‌آفرینی او در یک سریال به‌عنوان رئیس‌جمهوری ضدفساد، نقشه راه را برای او مشخص می‌کند. او همچنین می‌تواند از همراهی گسترده مردم بهره ببرد. تیم کارشناسانی که او برگزیده یعنی گروهی تکنوکرات از طرفداران اصلاحات نشانه‌ای از وضعیتی است که اوکراین در آینده خواهد داشت. نقش او به‌عنوان رئیس‌جمهوری در یک سریال تلویزیونی اکنون به واقعیت تبدیل شده، اما واقعیت با فیلم بسیار متفاوت است. زلنسکی اکنون باید در دنیای واقعی آن نقش را بازی کند و بدون تردید مشکلات بزرگ در مسیر رو به جلو وجود خواهد داشت.
ارسال نظر