توافق پنهانی ممکن است؟

به باور بسیاری از کارشناسان، روسیه و آمریکا اکنون بیش از گذشته آماده‌اند پشت درهای بسته بر سر آنچه باید درباره ونزوئلا انجام شود، گفت‌وگو کنند. در هفته‌های اخیر وزرای خارجه آمریکا و روسیه بارها تماس‌های تلفنی داشته‌اند و موضوع گفت‌وگوها ونزوئلا بوده است. روسیه به ویژه نگران دخالت نظامی آمریکا در ونزوئلا است و به نظر می‌رسد در حال حاضر دو طرف بر کاهش تنش‌ها در این کشور تمرکز کرده‌اند. برخی تحلیلگران معتقدند روسیه و آمریکا در آینده به نوعی توافق بر سر خروج مادورو از قدرت دست خواهند یافت. این باور دلایلی دارد: نخست آنکه روسیه با فرستادن مشاوران نظامی به ونزوئلا قدرت چانه زنی برای مذاکره با آمریکا به دست آورده و دوم اینکه ترامپ تحریم جدیدی علیه روسیه اعمال نکرده است. نوعی توافق بر سر آینده ونزوئلا بین روسیه و آمریکا در حال شکل‌گیری است.

برای روسیه توافق به معنای متوقف شدن اعمال تحریم‌های جدید از سوی آمریکاست و اینکه شرکت‌های نفتی روسیه بتوانند در ونزوئلا به فعالیت بپردازند. در واقع منافع اقتصادی روسیه باید در سناریوی کنار گذاشته شدن مادورو از قدرت تامین شود. رقابت بین‌المللی بر سر تاثیرگذاری بر آینده ونزوئلا در ماه ژانویه شروع شد، یعنی زمانی که خوان گوایدو، رئیس مجلس ملی ونزوئلا خود را رئیس‌جمهوری این کشور نامید و خواستار کناره‌گیری مادورو از قدرت و برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری شد. بسیاری از کشورها گوایدو را به رسمیت شناختند، اما ارتش ونزوئلا کنار مادورو مانده و نیز برخی کشورها از جمله روسیه، چین، ایران و سوریه از مادورو حمایت می‌کنند.

روسیه در سال‌های اخیر وام‌های بزرگی به ونزوئلا داده است. بنا به تخمین‌های موجود مسکو از سال ۲۰۰۶ تاکنون ۱۷ میلیارد دلار وام و خط اعتباری به ونزوئلا داده است. البته بخش‌هایی از این وام بازپس داده شده است. روسیه همچنین تجهیزات نظامی در اختیار دولت ونزوئلا قرار داده و در بخش نفت این کشور سرمایه‌گذاری کرده است. روسیه مایل است دارایی هایش در صورت تغییر رژیم در ونزوئلا مصون باشد و نفوذ آمریکا در آمریکای لاتین افزایش پیدا نکند. برخی تحلیلگران معتقدند روسیه با تغییر رژیم در اثر دخالت خارجی مخالف است. اما اگر از درون ونزوئلا تحولی رخ دهد، روسیه با جریان همراه خواهد شد. در واقع روسیه با اینکه آمریکا از قدرت خود برای تغییر رژیم‌ها استفاده کند مخالف است. همچنین روسیه مایل است بر سر هر میزی که در آن درباره آینده ونزوئلا بحث می‌شود حضور داشته باشد. حمایت روسیه از شخص مادورو در حد شعار است و در اصل مسکو از کناره‌گیری او از قدرت خشنود خواهد شد اما مسکو برای حفظ دارایی‌ها و منافع خود در آینده ونزوئلا به آن صندلی نیاز دارد. در هفته‌ها و احتمالا ماه‌های آینده رایزنی‌ها درباره آینده ونزوئلا بین آمریکا و روسیه ادامه پیدا خواهد کرد. وخیم تر شدن شرایط اقتصادی ونزوئلا به زیان مسکو است، زیرا منافع این کشور در معرض خطر قرار می‌گیرد.