ریسک‌هایی که تقویت شدند!
از پیش این ریسک‌ها از نرخ رشد اقتصاد جهان کاسته‌اند و کارشناسان عمدتا نگران یک‌جانبه‌گرایی تجاری ترامپ هستند. او تعرفه را به یک سلاح علیه شرکای تجاری آمریکا تبدیل کرده و اقداماتی که در این مسیر انجام داده بر بی‌ثباتی بازار‌های مالی افزوده است، سرمایه‌گذاری‌های فرامرزی را کاهش داده، از نرخ رشد اقتصادهای بزرگ کاسته و لطماتی به مصرف‌کنندگان و فعالان اقتصادی در داخل آمریکا وارد کرده است. در حقیقت سیستم تجارت جهانی در ماه‌های اخیر دچار سوء‌مدیریت شده است. در حالی که سال گذشته میلادی شرایط اقتصاد جهان خوب بود، امسال اثرات ریسک‌ها مشهود بوده و بسیاری از اقتصادهای بزرگ ظرفیت حمایت از رونق را ندارند در نتیجه این وضعیت، هراس‌ها و ابهام‌ها شدت یافته و شاهد کاهش سرمایه‌گذاری‌های ملی و بین‌المللی و کاهش مصرف هستیم.
سال قبل با آنکه ترامپ جنگ تعرفه‌ای را آغاز کرد؛ اما اقتصاد آمریکا حدود ۳ درصد رشد داشت و اقتصاد چین به رشد ۶/ ۶درصدی رسید. اواخر سال قبل با آنکه یک دهه از بحران مالی و رکود اقتصادی جهان می‌گذشت تلاش‌های بین‌المللی برای هماهنگ کردن سیاست‌های اقتصادی ناکام ماند، زیرا سیاست‌های حمایت‌گرایانه آمریکا اثرات مختلف بر اقتصاد جهان گذاشت. در نشست سال گذشته گروه ۲۰ موضع‌گیری‌های غیرمنتظره ترامپ سبب اختلاف نظرهای عمیقی شد و در نشست گروه ۷ بیانیه مشترک صادر نشد. حال جهان درگیر همان ریسک‌هاست و نهادهای بین‌المللی در واکنش به شرایط خاص کنونی پیش‌بینی خود از نرخ رشد اقتصادی جهان را کاهش داده‌اند. بانک جهانی با اشاره به ضعف در تجارت جهانی و تولید کارخانه‌ای در اقتصادهای بزرگ پیش‌بینی خود از نرخ رشد اقتصاد جهان را ۳/ ۰درصد کاهش داده و آن را ۶/ ۲ درصد اعلام کرده است. همچنین در ماه آوریل صندوق بین‌المللی پول در اقدامی مشابه رشد اقتصاد جهان در سال جاری را ۳/ ۳ درصد پیش‌بینی کرد که پایین‌تر از پیش‌بینی قبلی این نهاد بود. هر دو نهاد به عواملی که به تدریج شدت پیدا خواهند کرد اشاره کرده‌اند: افزایش ابهام‌ها، رشد بدهی‌های ملی و شرکتی، نرخ پایین تورم و مصرف، ریسک‌های سیاسی و یک‌جانبه‌گرایی تجاری جزء این ریسک‌ها هستند؛ البته بدون تردید تشدید تنش‌های تجاری بین چین و آمریکا مهم‌ترین عامل محسوب می‌شود.
صندوق بین‌المللی پول معتقد است این تنش‌ها سال آینده بازده اقتصاد جهان را ۵/ ۰ درصد یا ۴۵۵ میلیارد دلار کاهش خواهد داد. تحلیلگران معتقدند سیاست‌های تجاری دولت آمریکا برای مدتی تغییر نخواهد کرد. بنابراین ریسک حاصل از تنش‌های تجاری باقی می‌ماند. برخی اثرات این تنش‌ها آشکار شده و برخی آشکار خواهد شد.
با آنکه احتمال بروز رکود در اقتصاد جهان در سال جاری میلادی بسیار کم است، اما عوامل پدید آورنده ریسک‌ها در حال تقویت شدن هستند. به همین دلیل بانک‌های مرکزی تصمیم گرفته‌اند سیاست‌های حمایتی جدید اتخاذ کنند. از پیش تعدادی از بانک‌های مرکزی از جمله بانک مرکزی هند در این مسیر حرکت کرده‌اند؛ در نتیجه طی ماه آینده مسیر حرکت سیاست‌های پولی این بانک‌ها انبساطی خواهد بود. البته ضروری است سیاست‌های مالی نیز انبساطی شوند. کارشناسان معتقدند بانک‌های مرکزی در حال استفاده از حداکثر توان خود هستند و اگر ناهماهنگی‌ها ادامه پیدا کند و اقتصاد جهان در وضعیت بدتری قرار گیرد نجات آن کار بسیار دشوارتری خواهد بود. از سوی دیگر حرکت از چند‌جانبه‌گرایی به سمت دوجانبه و یک‌جانبه‌گرایی عاملی بسیار خطرناک برای اقتصاد جهان محسوب می‌شود.
ارسال نظر