ثمره یک دهه تلاش

بله، این روزها شاهد ظهور اپل کارت، فیس‌بوک‌پی و به‌زودی حساب متمرکز گوگل هستیم و هدف این شرکت‌ها از ورود به این حوزه چندان پیچیده و غیر‌قابل‌درک نیست: شرکت‌های یاد شده با مدیریت امور مالی کاربران خود به جریانی بزرگ از درآمد دست می‌یابند. اما همزمان فرصت پیدا می‌کنند خود را عمیق‌تر به دنیای بانکداری وارد کرده و داده‌های حساس شخصی مشتریان‌شان را در کنترل بگیرند. برنامه گوگل برای همکاری با سیتی گروپ و ایجاد حساب متمرکز، تازه‌ترین اقدام یک غول فناوری برای ورود بیشتر به حوزه ارائه خدمات مالی و بانکی به کاربران است. پیشتر اخبار مربوط به اقدام شرکت اپل با همکاری بانک گلدمن ساکس برای انتشار اپل کارت منتشر شده و سبب حساسیت قانون‌گذاران شده بود. به نظر می‌رسد صنعت بانکداری جهان وارد فازی جدید شده که در آن بانک‌ها با شرکت‌های فناوری همکاری و رقابت می‌کنند. این نوعی تکامل صنعت بانکداری محسوب می‌شود.

شرکت‌های یاد شده طی یک دهه اخیر به شدت تلاش کرده‌اند برای خود در بازار خدمات مالی و بانکی جا باز کنند. اما آنها مدتی است تصمیم گرفته‌اند با بانک‌ها همکاری کنند. این همکاری به سود هر دو طرف است زیرا از یکسو موانع ورود شرکت‌های فناوری به حوزه خدمات مالی کاهش پیدا می‌کند و از سوی دیگر بانک‌ها مجبور نیستند با این شرکت‌ها رقابت کنند و همکاری، درآمدهایی برای آنها خواهد داشت. با آنکه پی پال وام می‌دهد و برخی خدمات غیر‌مالی ارائه می‌کند، اما این شرکت ارائه‌کننده خدمات پرداخت، از لحاظ فنی یک بانک نیست. پی پال با چند شریک بانکی همکاری می‌کند که به آن کمک خواهند کرد کارت اعتباری ونمو (Venmo) را منتشر کند. سال‌های متمادی شرکت‌های فناوری وعده می‌دادند رویکرد نوآورانه‌شان می‌تواند صنعت بانکداری را از اساس متحول کند. اما اکنون اکثر آنها از تبدیل شدن به بانک صرف نظر کرده‌اند. زیرا این کار دردسرهای خاص خود را دارد.

واقعیت این است که شرکت‌های فناوری برای تبدیل شدن به بانک با مخالفت‌های شدید فعالان این صنعت مواجه هستند. یکی از بزرگ‌ترین بانک‌ها که هرگز موجودیت پیدا نکرد وال مارت است. وال‌مارت یک دهه تلاش کرد منشور بانکی داشته باشد اما در نهایت سال ۲۰۰۷ قبل از آغاز بحران مالی و رکود اقتصادی جهان تسلیم شد و این برنامه را کنار گذاشت. در سال‌های بعد از بحران یاد شده همزمان با توسعه فعالیت استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های فعال در حوزه فناوری، قانون‌گذاران سعی کردند درهای صنعت بانکداری را به روی تازه‌واردها باز کنند، اما هنوز هم مخالفت‌هایی با این ایده وجود دارد، البته برخی شرکت‌های فناوری به تلاش خود ادامه می‌دهند.

شرکت اسکوئر که کاملا شبیه یک شرکت ارائه‌کننده خدمات مالی است. هنوز نمی‌تواند بدون شراکت با یک بانک به مشتریان خود وام دهد. اسکوئر از سال ۲۰۱۷ تلاش کرده نوعی دیگر از مجوز بانکی را دریافت کند. از سوی دیگر در ژاپن شرکت تجارت الکترونیک راکوتن تلاش کرده مجوز فعالیت‌های بانکی دریافت کند. اما این درخواست با مخالفت بانک‌ها و گروه‌های تجاری مواجه شده است. مشکل اصلی شرکت‌های فعال در حوزه فناوری برای ورود به حوزه خدمات بانکی، مخالفت قانون‌گذاران است. قانون‌گذاران درباره اثرات حضور شرکت‌هایی نظیر فیس‌بوک و گوگل در صنعت بانکداری بسیار نگران هستند.