اتاق شیشه‌ای در اخذ آرا
در بقیه موارد و مراحل انتخابات، مردم به‌عنوان مالکان اصلی انتخابات، حق دارند همه جزئیات را شفاف ببینند و مسوولان مکلفند، آن را بلافاصله به اطلاع عموم مردم برسانند.
خوشبختانه در داخل کشور، امکانات بسیار فراوان سخت‌افزاری وجود دارد، به‌عنوان مثال رایانه‌های ادارات، شبکه‌های موجود، اسکنرها، کارت ریدر و... که همه این تجهیزات نشان می‌دهند که با اندکی توجه به داشته‌ها، می‌توان بهترین برنامه را، با هزینه‌ای ده‌ها مرتبه کمتر انجام داد.
اصولا الکترونیکی شدن انتخابات برای سهولت، دقت و شفافیت انتخابات است که همانطور که در بالا ذکر شد، خوشبختانه با ابزار و ارتباطات موجود، کاملا قابل انجام است. اما مساله مهم‌تری که وجود دارد این است که چگونه با حاشیه‌های آن مقابله کنیم؟
اصولا در انتخابات‌های مختلف ازجمله انتخابات ریاست جمهوری ۸۸ و انتخابات‌های شوراها یا نمایندگی مجلس، نامزدهای مختلفی پیدا می‌شوند که ادعای تقلب یا تخلف را از سوی نامزد رقیب یا سازمان‌های برگزارکننده انتخابات مطرح می‌کنند و با توجه به فضای مهیج و پرتلاطمی که وجود دارد باعث چالش‌ها و مشکلات متعددی برای نظام و ساختار سیاسی کشور می‌شوند.
اما سوالی که وجود دارد این است که چه تضمینی وجود دارد با برگزاری انتخابات به‌صورت الکترونیک به چالش‌هایی از این دست بیش از پیش دامن زده نشود یا اینکه روزنه‌ای برای دستکاری و تقلب توسط عده‌ای ایجاد نشود و هزینه‌های گزاف به نظام و کشور وارد ننماید؟
تقلب، جرم انتخاباتی است و اتهام تقلب نیز یک جرم دارای مجازات است.
در انتخابات ایران، در برخی موارد همین ادعاها صورت گرفته و مشکلاتی را ایجاد کرده و موجب خدشه به آبروی کشور شده است.
اما باتوجه به اصول اولیه‌ای که در ابتدای یادداشت مطرح شد، به وسیله شفاف‌سازی همه مراحل انتخابات، می‌توان هر دو قسم جرم( اعمال انجام تقلب یا ادعای تقلب) را غیرممکن کرد تا اصلا جرمی امکان وقوع نداشته باشد.
افرادی که اصولا ادعای تقلب می‌کنند یا حتی بررسی‌هایی که در مورد ایجاد شکاف در ساختار امنیتی حفاظت آرا صورت می‌گیرد، سه نکته را در موضوعات اصلی که امکان بروز تخلف توسط آنها وجود دارد مطرح می‌کنند که ضمن اعلام آنها به بررسی جداگانه هریک از موضوعات و راه‌حلی که برای جلوگیری از آنها وجود دارد، خواهیم پرداخت:
۱- ادعای کم و زیاد شدن تعداد رای‌دهندگان
راه‌حل؛ ثبت کدملی رای‌دهندگان در سرور مرکزی
معمولا شکست‌خوردگان انتخابات، در تعداد شرکت‌کنندگان، تشکیک می‌کنند و مدعی می‌شوند، تعداد دقیق رأی‌دهندگان کمتر بوده است.
اگر کدملی رای‌دهندگان به‌صورت آنلاین، در سرور وزارت کشور ثبت شود، نمی‌توان حتی یک رأی، قبل از شروع ساعت رای‌گیری دریافت کرد. نمی‌توان صندوقی را پر نمود. نمی‌توان با شناسنامه قلابی اقدام به رأی دادن کرد. نمی‌توان دوبار رأی داد.
در روش سنتی موارد فوق امکان وقوع دارد. توجه کنید که می‌گوییم امکان وقوع دارد، اینکه انجام شده است یا خیر، سخن دیگری است.
در حالی که در روش ثبت آنلاین شماره ملی، اصولا امکان تقلب وجود ندارد، حتی اگر همه عوامل اجرایی از ابتدا تا انتها بخواهند هم نمی‌توانند. در حالی که برای انجام این کار بزرگ نیاز به هیچ سخت‌افزار خاصی نیست. به راحتی می‌توان با رایانه‌های موجود، از سر صندوق‌ها، کارت ملی‌ها را خواند و حتی اثر انگشت هم نیاز نخواهیم داشت.
۲- خواندن صحیح آرا
راه‌حل؛ اسکن کلیه برگه‌های آرا پس از پایان رای‌گیری.
مساله و شبهه‌ای که در مورد خواندن صحیح آرا وجود دارد این است که یا اعلام می‌نمایند:
الف) آرای نوشته شده در برگه‌ها با خط یک فرد است.
ب) یا اینکه همانطور که نوشته شده‌اند خوانده نشده‌اند.
همانطور که اعلام شد راه‌حل این مساله نیز اسکن کلیه برگه‌های آرا پس از پایان رای‌گیری است. گرچه این مساله ممکن است با محرمانگی آرا مغایرت داشته باشد اما با در نظر گرفتن ظرافت‌هایی و همین‌طور در نظر داشتن اصلاحیه‌هایی قابل اجرا است.
۳- تجمیع آرای صندوق‌ها
راه‌حل؛ تجمیع آنلاین آرا از مبدا صندوق‌ها
مساله دیگری است که ادعا می‌شود اشخاص، در تجمیع آرای صندوق‌ها، دخل و تصرف کرده‌اند و در کل آرای یک فرد، بیشتر یا کمتر می‌شود.
باتوجه به شیوه موجود و اینکه آرا در بخش‌ها، فرمانداری‌ها، استانداری‌ها و وزارت کشور مرحله به مرحله، تجمیع می‌شوند امکان اشتباه وجود دارد.
اما راه‌حلی که برای این مساله وجود دارد این است که ورود آنلاین داده‌های صورت جلسه صندوق‌های رای در یک دیتابیس متمرکز، صورت بگیرد.
در نتیجه با شفافیت همه امور را از طریق اینترنت در اختیار همه مردم قرار بدهد و اسکن صورتجلسات نیز در اینترنت منتشر شود و همه این موارد در اختیار همه دستگاه‌های نظارتی، مردم، کاندیداها و... قرار بگیرد.
این اقدام بزرگ نیز نیازی به هزینه‌های گزاف ندارد، بلکه با هزینه منطقی، قابل انجام است و نیازمند ابزارهای خاصی نیستیم.
بنابراین مجددا باید تاکید کرد که انتشار بلافاصله صورتجلسات روی شبکه اینترنت، راه‌حل بنیادین برای پیشگیری از تقلب و ادعای تقلب است.
پر واضح است که اگر این کار روی دهد، هرشخصی به هرصندوقی اعتراض داشته باشد، بلافاصله و قبل از مهر و موم شدن صندوق، می‌تواند برای بررسی و بازرسی به همراه مسوولان به سر صندوق برود.
بنابراین با توجه به مسائل فوق‌الذکر و باتوجه به بررسی تجربه انتخابات‌های سال‌های گذشته که بعضا با اعلام شبهاتی از طرف نامزدهای بازنده در انتخابات همراه بوده است و همین طور باتوجه و تکیه بیشتر بر ابعادی که امکان تخلف دارند، اقدام کرده‌ایم تا نقش انتخابات الکترونیک و طریقه و راه‌حل آن را به سادگی هرچه بیشتر تشریح و بیان کنیم.
