ویروسی قوی‌تر از فولاد

در چین اکنون که ویروس کرونا مهار شده فعالیت‌های اقتصادی در حال بازگشت به حالت عادی است و بسیاری از کارخانه‌های تولیدی کار خود را از سر گرفته‌اند اما در دیگر کشورها، تعطیلی‌های گسترده ادامه پیدا کرده و یکی از مراکزی که تعطیل شده گروه کارخانه خودروسازی فولکس واگن یعنی بزرگ‌ترین تولید‌کننده خودرو در جهان است. فروش خودرو که تولید آن یک منبع اصلی تقاضا برای فولاد است در ایالات‌متحده به شدت کاهش یافته است؛ زیرا بسیاری از ایالت‌ها در قرنطینه هستند و مردم باید در خانه بمانند.

این وضعیت در اروپا هم وجود دارد و باید به این موضوع اشاره کرد که شرایط برای فولادسازهای اروپایی خطرناک‌تر است، زیرا بسیاری از کارخانه‌های فولادسازی در این قاره انعطاف لازم برای سازگار شدن با شرایط جدید تولید را ندارند. تحلیلگران می‌گویند فولادسازهای اروپایی با یک مشکل بزرگ مواجه شده‌اند.

سال قبل برای آنها سالی بسیار بد بود و طی شش ماه اخیر اندوخته نقد آنها کاهش یافته است. اکنون نیز به‌دلیل بحران همه‌گیری کرونا فعالیت‌های اقتصادی تعطیل شده و فروش خودرو و دیگر کالاهایی که در آنها از فولاد استفاده می‌شود به شدت کاهش یافته است. وضعیت کنونی این شرکت‌ها دقیقا برعکس وضعیت آنها در سال‌های قبل از بحران مالی و رکود اقتصادی یک دهه قبل است.

در آن سال‌ها شرکت‌های یاد شده سودهای کلان کسب می‌کردند و می‌توانستند پول نقد ذخیره کنند. اگر دوره تعطیلی اقتصادها زود به پایان نرسد. شرکت‌هایی که دچار بدهی هستند در معرض خطرات جدی قرار خواهند گرفت. شرکت آرسلورمیتال که بزرگ‌ترین تولید‌کننده فولاد در جهان است، شرکت پوسکو کره‌جنوبی و شرکت آلسوپ چین، شرکت‌هایی هستند که وضعیت مالی خوبی دارند.

در اروپا اگر بازده‌ها به ۳۳ درصد زیر پایین‌ترین میزان مربوط به سال ۲۰۰۹ کاهش یابد، گروه فولادسازی اوتوکومپو در بدترین وضعیت قرار خواهد گرفت. با آنکه در سال‌جاری میلادی تاکنون تولید فولاد در مقیاس سالانه رشد کرده اما چشم‌انداز کوتاه‌مدت خوب نیست. همه‌گیری ویروس کرونا وضعیت بدی را که از پیش در بخش فولادسازی اروپا وجود داشته به یک وضعیت فاجعه‌بار تبدیل کرده است. در کوتاه‌مدت وضعیت صنعت فولاد خارج از چین بسیار وخیم خواهد بود. در اروپا ۹ کارخانه تولید‌کننده فولاد با ظرفیت سالانه ۱۹ میلیون تن فعالیت خود را متوقف کرده‌اند و دیگر فولادسازها با ظرفیت بسیار پایین مشغول فعالیت هستند. در ایالات‌متحده از پیش کارخانه‌هایی با ظرفیت کلی ۶ میلیون تن فعالیت‌هایشان را متوقف کرده‌اند.

اروپا برای متوازن کردن سقوط تقاضا و کاهش عرضه با مشکلات بزرگ‌تری مواجه است زیرا ساختار ۶۰ درصد کارخانه‌های فولادسازی این قاره منعطف نیست در حالی که در آمریکا ۳۰ درصد کارخانه‌ها در چنین وضعیتی قرار دارند. در چین کارخانه‌های فولادسازی دولتی به تولید خود ادامه می‌دهند و نتیجه این روند، افزایش بیش از پیش ذخیره فولاد بوده است.

ذخیره محصولات اصلی فولادی در چین از حدود ۹ میلیون تن در اوایل ماه ژانویه به حدود ۲۵ میلیون تن در پایان ماه قبل افزایش یافته است که رشد تقریبا سه برابری را نشان می‌دهد. انتظار می‌رود تولید فولاد در جهان، سال‌جاری میلادی برای نخستین بار از سال ۲۰۱۵ کاهش یابد. وضعیت قیمت محصولات فولادی نیز تحت‌تاثیر بحران کنونی در جهان قرار گرفته است. پس از مهار شدن بحران به احتمال بسیار زیاد تغییرات بزرگ در زنجیره تولید و صادرات فولاد رخ خواهد داد؛ زیرا این صنعت از وضعیت صنایع مصرف‌کننده آن تاثیر می‌پذیرد و آن صنایع وضعیتی متفاوت خواهند داشت.