شباهت‌های «شی» و «دونالد»

 اما واقعیت این است که شخص ترامپ در بسیاری از زمینه‌هایی که چین را محکوم می‌کند، مقصر است زیرا واکنش او به همه‌گیری ویروس کرونا در اغلب موارد کاملا شبیه رویکرد رهبران خودکامه و مستبد نظیر رئیس‌جمهوری چین بوده است. استاد تاریخ دانشگاه نیویورک و متخصص حوزه خودکامگی می‌گوید: «رفتار ترامپ شبیه رفتار خودکامه‌هایی نظیر رئیس‌جمهوری چین، بولسونارو، پوتین و دیگران است. ارائه حجمی عظیم از اطلاعات غلط برای کوچک نشان دادن اثرات بحران و بزرگ نشان دادن شایستگی خود، رفتاری معمول است که در خودکامه‌ها مشاهده می‌شود. رئیس‌جمهور چین نیز چنین رفتاری داشته است.»

اگرچه در روزهای اولیه شیوع ویروس کرونا ترامپ از رئیس‌جمهور چین به خاطر مهار این ویروس ستایش کرد و نیز همزمان تهدید این همه‌گیری را کوچک جلوه داد، اما همزمان با شدت پیدا کردن همه‌گیری در آمریکا و افزایش موارد مرگ و میرها، ترامپ انتقاد از چین برای شیوع این ویروس و خسارات حاصل از آن را شروع کرد. او اوایل ماه گذشته میلادی گفت: «این بدترین حمله‌ای است که به ما شده است. این بدتر از پرل هاربر است. از حمله به مرکز تجارت جهانی بدتر است. تاکنون هرگز چنین حمله‌ای به آمریکا نشده است. این بحران نباید اتفاق می‌افتاد. امکان آن وجود داشت که از منبع، شیوع آن متوقف شود. متوقف کردن آن در چین امکان‌پذیر بود.»

ترامپ از چین به خاطر منتشر نکردن اطلاعات انتقاد کرده، در حالی‌که خود او افرادی را که بر نحوه واکنش دولت به همه‌گیری نظارت می‌کردند برکنار کرده، به افرادی که اطلاعات را در اختیار رسانه‌ها قرار می‌دادند حمله کرده و بارها درباره تهدید حاصل از همه‌گیری ویروس کرونا اطلاعات گمراه‌کننده در اختیار مردم قرار داده است. برخی گزارش‌ها حاکی است ترامپ از مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌ها خواسته آمار مرگ و میر حاصل از ویروس کرونا را کمتر از حد واقعی اعلام کند و این درحالی است که چین بارها از سوی ترامپ به انجام همین کار متهم شده است. از سوی دیگر در ماه مارس، دولت چین یک تئوری توطئه را مطرح کرد، مبنی بر اینکه ویروس کرونا توسط ارتش آمریکا به شهر ووهان چین آورده شده است. ترامپ نیز بدون ارائه مدرک اعلام کرده ویروس کرونا از یک آزمایشگاه در ووهان چین به بیرون و جهان سرایت کرده است.

رئیس مرکز روابط چین و آمریکا در موسسه جامعه آسیایی می‌گوید: «ترامپ و رئیس‌جمهوری چین شباهت‌های بسیار زیادی با هم دارند. هر دو سعی می‌کنند از طریق ایجاد هراس، پروپاگاندا و ارائه بخشی از حقایق، بر واقعیت‌ها اثر بگذارند.» همچنین گزارش‌ها حاکی است ترامپ در زمینه بازگشایی اقتصاد آمریکا به نظر متخصصان و مشاوران خود بی‌توجه بوده است. در حالی که مقامات بلندپایه بهداشتی اعلام کرده بودند به یک سیستم قدرتمند تست‌گیری نیاز است ترامپ اوایل ماه گذشته میلادی اعلام کرد تعداد خیلی زیاد تست‌گیری سبب می‌شود چهره آمریکا بد جلوه داده شود. ترامپ هرگز خواستار تست‌گیری فراگیر نخواهد بود، زیرا او مایل نیست آمار دقیق در این زمینه ارائه شود. تعداد بالاتر موارد ابتلا به معنای مدیریت غلط او در زمینه مهار بحران است و می‌تواند پیروزی وی در تنها چیزی که برای او مهم است، یعنی انتخابات ریاست جمهوری را به خطر اندازد.

اعضای کنگره و مقامات پیشین آمریکا نیز ترامپ را به رفتارهای مستبدانه در قبال بحران همه‌گیری ویروس کرونا متهم کرده‌اند. رئیس پیشین سازمان سیا در یک توییت نوشته است: «ماشین پروپاگاندا و تولید اطلاعات غلط ترامپ دقیقا شبیه حکمرانان مستبد است.» ترامپ به رقبای سیاسی خود نیز بارها حمله کرده است. در حال حاضر تعداد مبتلایان به ویروس کرونا و مرگ و میرهای حاصل از آن در آمریکا بالاترین میزان در جهان است. از سوی دیگر بیش از ۴۰ میلیون نفر در هفته‌های اخیر شغل خود را در این کشور از دست داده‌اند. متخصصان بهداشتی می‌گویند واکنش ترامپ به همه‌گیری ویروس کرونا نامناسب بوده یعنی برای این همه‌گیری آمادگی‌های لازم ایجاد نشده و دولت به نظر متخصصان توجه نمی‌کند.

نظر مردم هم همین است. نظرسنجی‌های مختلف نشان می‌دهد اکثر مردم درباره نحوه واکنش ترامپ به بحران کنونی ناراضی هستند. عده‌ای معتقدند این نوع رفتارها از سوی ترامپ غلبه بر بحران را دشوار می‌کند زیرا سبب سردرگمی مردم درباره وضعیت کنونی و آینده می‌شود. در حوزه مقابله با بحران‌ها، دموکراسی‌ها باید بر حکومت‌های دموکراتیک برتری‌های آشکار داشته باشند. اطلاعات باید آزادانه جریان داشته باشد و سیاستمداران باید پاسخگوی نیازهای مردم باشند اما دولت ترامپ هر دو ویژگی دموکراسی را تضعیف کرده است.