تغییر اطلس اشتغال

حال اگر با این مقدمه به تحلیل اثرات مثبت و منفی کرونا بپردازیم، متوجه خواهیم شد که در سطح اقتصاد کلان همه کسب‌وکارها ضربه خوردند، اما کسب‌وکارهایی موفقیت بیشتری به‌دست آوردند که در مدیریت فضای صنعت مربوطه خود بهتر عمل کردند و توانستند با تغییر نیازهای جامعه هدف خود یا محصولات و خدمات خود را تغییر دهند یا به موقع شدت ضربه را کم کنند. اما فرقی که استارت‌آپ‌های ایرانی با سایر استارت‌آپ‌های جهانی داشتند این بود که به‌دلیل ناپایداری اقتصاد کشور (که عمده دلیل آن تحریم‌های ظالمانه غرب بود) به محیط‌های درحال تغییر عادت بیشتری داشتند و انعطاف را به‌عنوان یک اصل بنیادی روزانه تمرین می‌کردند، حال با این مقدمه می‌توان تحلیل بهتری از تاثیر پاندمی کرونا روی استارت‌آپ‌ها داشت.

 نقاط منفی:

- ترس سرمایه‌گذاران از آینده سرمایه‌گذاری و مشکل تامین مالی

- ایجاد سکون اقتصادی و کاهش تقاضا و به‌تبع کاهش فروش ناشی از شوک اجتماعی و اقتصادی

- افزایش نسبت هزینه‌های سربار به درآمد و افزایش burn rate

- ایجاد ترس سازمانی و عدم تصمیم‌گیری‌های صریح

- ابتلای نیروهای کلیدی به بیماری و عدم دسترسی به آنها

- کاهش نیروی انسانی در سطح حرفه‌ای

 نقاط مثبت:

- ایجاد تقاضای جدید از محل رغبت اجتماعی خرید اینترنتی

- ارائه راهکارهای خلاق برای برآورده کردن نیازهای جدیدی که قبل از آن وجود نداشته

- توان استفاده از فرهنگ دورکاری سریع‌تر و راحت‌تر از کسب‌وکارهای سنتی

- استفاده از فرصت به‌دست آمده برای تقویت زیرساخت‌هایی که قبل از این به‌دلیل مشکلات عملیاتی روزمره قابل انجام نبود

- کاهش هزینه‌ها بابت کاهش نیاز به مکان فیزیکی

- حمایت‌های مختلف ارکان اقتصادی اجتماعی در این دوران

حال به تشریح نکات کلیدی موارد ذکر شده می‌توان پرداخت تا دید بهتری نسبت به هر کدام حاصل شود.

افزایش ریسک سرمایه‌گذاری: از نظر جریان نقدینگی استارت‌آپ‌ها تا رسیدن به نقطه سر به سر احتیاج به تزریق مستمر دارند تا با ایجاد ظرفیت و نیز تقاضا بتوانند در یک عدد بالا به نقطه سر به سر برسند، اما در این میان سرمایه‌گذاران با توجه به مه‌آلود بودن فضای کسب‌وکار و بالطبع عدم سودآوری ترجیح دادند تا منابع خود را به بازار سرمایه‌ هدایت کنند که فضای روشن‌تری برای کسب سود داشتند و دارند.

ترس سازمانی: اگر بزرگ‌ترین عامل پیشرفت استارت‌آپ‌هارا امید نیروهای انسانی به آینده روشن‌تر فرض کنیم، شرایط ایجاد شده تاثیری بسیار منفی گذاشته که باعث کم شدن امید به آینده نزد خود کارآفرینان از طرفی و نیز فاصله عمیق استارت‌آپ‌های نوپا و کوچک با فضای رقابت انحصار‌طلبانه استارت‌آپ‌های بزرگ‌تر شده و عدم توجه کلی به اکوسیستم استارت‌آپی و همین‌طور افزایش روزمره قوانین دست و پاگیر اقتصادی، کارآفرینان را تا حد زیادی دلسرد کرده است.

کاهش نیروی کار حرفه‌ای: به‌رغم باور عمومی از میزان بیکاری، به‌دلیل نبود شغل اکثر کارآفرینان به فقدان نیروی انسانی دارای مهارت و دانش کافی برای جذب اذعان داشتند و مساله پاندمی کرونا مزید بر علت شد تا این شرایط به مراتب پیچیده‌تر شود به این معنا که اندک نیروهای آماده به کار از بیم ابتلا، از کار در فضای کسب‌وکار دست کشیده تا شرایط مناسب‌تر شود.

اما از طرفی تقاضاهای جدید در رابطه با خرید اینترنتی و نیازهای جدید مبتنی بر بهداشت، آموزش و پرورش و سلامت عمومی باعث شده فضای جدیدی برای رفع نیازهای مشتریان پیش آمده و برخی از کسب‌وکارهای استارت‌آپی از این فرصت برای ارائه خدمات و کالاهای خود استفاده کردند و برای برخی دیگر از استارت‌آپ‌ها فضایی جهت توسعه زیرساخت‌ها و حتی برندسازی ایجاد شد حتی در سخت‌ترین صنایع مانند گردشگری و همین‌طور با ایجاد امکان دورکاری قسمتی از هزینه‌های ثابت مانند هزینه‌های اجاره کم شد.

جدا از اثرات مثبت و منفی ایجاد شده یا آتی بر اثر بیماری کرونا به نظر می‌رسد استارت‌آپ‌هایی که بتوانند انعطاف بالا و امید به آینده خود را حفظ کنند خواهند توانست در صورت اتخاذ تصمیم‌های درست آینده صنعت و موفقیت خود را تضمین کنند، هرچند که این امر آسان نیست، اما ممکن است.