بلاتکلیفی در اروپا

هفته قبل رئیس‌جمهوری فرانسه در منطقه پاریس و ۸ شهر بزرگ دیگر این کشور مقررات محدود‌کننده شبانه اعمال کرد. موج دوم همه‌گیری کرونا سبب‌شده مقامات اروپایی به شکل‌های مختلف برخی فعالیت‌های اقتصادی را محدود کنند. در تعدادی از پایتخت‌های اروپایی و شهرهای بزرگ این قاره نیز شرایط تغییر کرده و محدودیت‌هایی اعمال شده است. آنگلا مرکل، صدر‌اعظم آلمان با اشاره به شیوع مجدد کرونا در اروپا گفته است: «نباید دستاوردهای خود در مقابله با کرونا را از دست بدهیم.» شدت یافتن بحران کرونا در اروپا تا اندازه‌ای طبیعی است. متخصصان بهداشت عمومی مدت‌ها پیش هشدار داده بودند که با سرد شدن هوا، امکان بازگشت بحران وجود دارد زیرا مردم در محیط‌های بسته قرار خواهند گرفت و خطر انتقال افزایش پیدا می‌کند.

موضوع دیگری که اهمیت دارد این است که چندی قبل کاهش موارد ابتلا به کرونا سبب شد تدابیر محدودکننده فعالیت‌های اقتصادی ناگهان لغو شود و مردم تصور کردند می‌توانند مانند قبل از بحران کرونا به زندگی ادامه دهند. رهبران اروپا تحت‌فشارهای شدید سیاسی مایل نبودند بار دیگر اقدامات محدودکننده را که زیان‌های عظیم اقتصادی به‌وجود آورده بود، انجام دهند. آنها ترجیح دادند تا حد امکان اقدامات جدید محدود باشد.

برای آلمان و تعدادی از همسایگان آن، شروع موج دوم همه‌گیری سبب از میان رفتن امیدواری‌ها شده، زیرا آنها در مهار موج نخست، نسبتا موفق عمل کردند. سرخوشی حاصل از مهار شدن کرونا در موج اول سبب شد تدابیر محافظتی از جمله استفاده از ماسک و فاصله‌گذاری اجتماعی به فراموشی سپرده شود و نتیجه این رفتار، شروع مجدد همه‌گیری است که اثرات آن بر اقتصادهای اروپایی می‌تواند بسیار سخت باشد. در فرانسه و آلمان تدابیر محدود‌کننده بار دیگر به‌اجرا درآمده و در برخی شهرهای بزرگ فرانسه این محدودیت‌ها حداقل یک ماه ادامه پیدا خواهد کرد. رئیس‌جمهوری فرانسه معتقد است کنترل امور از دست خارج نشده و وضعیت به شکلی است که هم باید اقدامات جدید انجام داد و هم نباید وحشت‌زده شد.

تا قبل از شروع موج دوم همه‌گیری، در تعدادی از اقتصادهای اروپایی از جمله فرانسه، دولت‌ها بر اجرای برنامه‌هایی در جهت کمک به رونق اقتصاد تمرکز کرده بودند و حالا شیوع مجدد این بحران سبب شده آن برنامه‌ها از مرکز توجه خارج شود.

در واقع اکنون اولویت اصلی، مهار موثر و سریع کروناست و تغییر اولویت اروپا به این معناست که برنامه‌های محرک اقتصادی به تعویق می‌افتد، در نتیجه رسیدن به وضعیت بهتر اقتصادی در آینده نزدیک بعید است.

در تعدادی از مناطق اسپانیا وضعیت شیوع و همه‌گیری بسیار نگران‌کننده شده و تدابیر محدودی که از سوی دولت اجرا می‌شود، تاثیر قابل‌ملاحظه‌ای در مهار بحران نخواهد داشت. درست مانند موج نخست، اقدامات اخیر برای مقابله با موج دوم دیر‌هنگام انجام شده و برعکس موج نخست، این‌بار تدابیر یاد‌شده فراگیر نیست. در هلند یعنی کشوری که تعداد موارد جدید دوبرابر شده و به ۴۴ هزار مورد در هفته گذشته رسیده، دولت اقدامات فراگیری برای مقابله با این روند نگران‌کننده انجام نداده است. در این کشور اکثر رویدادهای ورزشی تعطیل‌شده و رستوران‌ها برای حداقل ۴‌هفته تعطیل خواهند بود.

 نخست‌وزیر از مردم خواسته از ماسک استفاده کنند و قرار است فاصله‌گذاری اجتماعی اجباری شود. استفاده نکردن از ماسک دلیل رشد سریع موارد ابتلا به کرونا در این کشور است. هلند از سیستم بهداشتی و درمانی بسیار خوبی برخوردار است و جزو کشورهای ثروتمند محسوب می‌شود، اما وضعیت سیستم تست‌گیری آن مناسب نیست.

 به‌نظر می‌رسد به‌رغم اختصاص بودجه عظیم، مدیریت مقابله با بحران کرونا درست نبوده و نتیجه آن شرایطی است که مشاهده می‌شود. البته مردم نیز آن‌طور که باید تدابیر محافظتی را رعایت نمی‌کنند.

در انگلستان که بالاترین نرخ مرگ و میر حاصل از ابتلا به کرونا را در اروپا دارد، بوریس جانسون مجبور است بین خواسته متخصصان درمان که خواهان تعطیلی مجدد اقتصاد هستند و خواست اعضای حزب محافظه‌کار که با این شکل گسترده از واکنش مخالفند توازن برقرار کند. اعضای حزب کارگر و متخصصان خواهان تعطیلی دو هفته‌ای کل اقتصاد هستند. هر‌یک از اقتصادهای اروپایی برای مقابله با همه‌گیری اقداماتی انجام داده‌اند و این باور در بین مقامات این کشورها وجود دارد که اوضاع تحت‌کنترل است، اما تنها با گذشت زمان اثر تدابیر یاد‌شده مشخص خواهد شد.