در چالش با جهانی‌سازی

سخنان مقامات بلندپایه دولت چین پس از آن بیان شد که این کشور نشست بسیار مهم سیاست‌گذاری و تعیین اولویت‌ها برای پنج سال آینده را به پایان رسانده بود. مقامات یاد شده به‌ویژه علیه جدا شدن کامل اقتصاد چین و اقتصاد آمریکا موضع‌گیری کردند. این جدا شدن ایده‌ای است که دولت ترامپ آن را آغاز کرده و در مرحله نخست، فناوری هدف قرار گرفته است. در دو سال اخیر اقدامات دولت آمریکا سبب شده شرکت هوآوی چین با محدودیت‌های شدید در زمینه دسترسی به تجهیزات مورد نیاز خود روبه‌رو شود.

در کنفرانس مطبوعاتی معاون رئیس دفتر کمیسیون مرکزی حزب کمونیست چین در حوزه امور مالی و اقتصادی گفت: «جدا شدن کامل دو اقتصاد چین و اقتصاد آمریکا امری غیرواقع‌بینانه است و این اتفاق هیچ سودی برای چین، آمریکا یا دیگر کشورهای جهان ندارد. کسانی که خواهان این جدایی هستند زیاد نیستند، اما بسیاری از کشورها طرفدار همکاری هستند.»

آمریکا بزرگ‌ترین شریک تجاری چین است. اما دو کشور در بیش از دو سال اخیر درگیر تنش‌های مختلف بوده‌اند. دو طرف بر صدها میلیارد دلار کالای صادراتی یکدیگر تعرفه اعمال کرده‌اند و این تعرفه‌ها زیان‌هایی به اقتصادهای یادشده وارد کرده است. منتقدان می‌گویند کنترل دولت چین بر اقتصاد این کشور سبب شده شرکت‌های چینی از مزیت‌های غیرمنصفانه در برابر شرکت‌های آمریکایی و شرکت‌های خارجی دیگر برخوردار باشند.

اقتصاددان‌ها پیش بینی کرده‌اند که در چند سال آینده چین به بزرگ‌ترین اقتصاد جهان تبدیل خواهد شد یعنی آمریکا را پشت سر خواهد گذاشت. چین برای کاستن از وابستگی رشد اقتصاد خود به سرمایه‌گذاری، بدهی و صادرات تلاش کرده بر مصرف داخلی بیفزاید اما تجارت خارجی همچنان ۳۰ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می‌دهد البته قبلا این سهم ۶۰ درصد بود.

در سال‌های آینده، صادرات و واردات، استفاده از سرمایه خارجی و سرمایه‌گذاری در خارج افزایش خواهد یافت. همچنین انتظار می‌رود جایگاه بین‌المللی چین ارتقا پیدا کند. در پایان نشست کمیته مرکزی حزب کمونیست چین جزئیات اولیه برنامه توسعه اقتصادی بین سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵ که چهاردهمین برنامه پنج‌ساله نامیده می‌شود منتشر شد. در نشست یادشده همچنین اهداف اقتصادی تا سال ۲۰۳۵ مورد بحث قرار گرفت.

یکی از موضوع‌های اصلی نشست، تاکید بر اتکا به خود درحوزه فناوری بود. این یک استراتژی برای توسعه ملی محسوب می‌شود. چین اخیرا سرعت توسعه فناوری‌های حیاتی از جمله فناوری ساخت نیمه هادی‌ها را بالا برده است و تلاش می‌کند یک سیستم رقیب برای سیستم جی پی اس آمریکا ایجاد کند. مقامات شرکت‌کننده در کنفرانس مطبوعاتی پس از توصیف نیاز چین به ورود به فاز بعدی توسعه به این نکته اشاره کردند که این کشور به تخصص و دانش فنی بین‌المللی نیازمند است.

وزیر علوم و فناوری چین در بخشی از سخنان خود گفت: «نوآوری فناورانه چین هرگز یک سیستم بسته نوآوری نبوده است و در آینده درهای این بخش بسته نخواهد بود.» هدف دیگر چین در سال‌های آینده ایجاد جامعه مدرن است. رهبران چین تاکید کرده‌اند بر ایجاد یک جامعه مدرن سوسیالیستی تمرکز خواهند کرد که شامل نوسازی ارتش و دفاع ملی است.