سرگردانی در بازارها
کارشناس ارشد در یکی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌گوید: «پرسش‌هایی که درباره واکسن مطرح است، عموما برای متخصصان پزشکی مهم است، اما از دید فعالان بازار این مهم است که انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا پایان یافته و جو بایدن پیروز شده است. همچنین واکسنی موثر برای ویروس کرونا ساخته شده و حالا این احتمال کاملا وجود دارد که سال آینده زندگی به حالت قبل از بحران کرونا بازگردد. نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و زمان بازگشت شرایط به حالت عادی دو منبع بزرگ ابهام برای بازارها بود و حالا از ابهامات کاسته شده است در نتیجه از این پس شاهد رشد فراگیر شاخص‌های مالی خواهیم بود.»
قبل از انتشار خبر ساخت واکسن موثر برای کرونا شاخص‌های مالی در بسیاری از اقتصادها در سطوح بی‌سابقه نوسان می‌کردند و عامل عملکرد مثبت بازارها ورود هزاران میلیارد دلار نقدینگی به اقتصاد جهان و نرخ‌های بسیار پایین بهره بود. اقدامات حمایتی از ماه مارس با هدف کمک به اقتصادها برای عبور از بحران انجام شده است. خبر منتشر شده از سوی شرکت فایزر یک عامل مثبت جدید بود که سبب رکوردشکنی شاخص‌های مالی در برخی بازارها شد. تحلیلگران بانک گلدمن ساکس می‌گویند: «به‌رغم تمرکز سرمایه‌گذاران بر اثرات سیاست‌های دولت جو بایدن، واکسن موثر برای کرونا یک عامل مهم‌تر برای مسیر پیش روی اقتصاد و بازارهای مالی در سال آینده خواهد بود.»
رشد شاخص‌های مالی طی هفته گذشته همزمان با یک تحول در رفتار سرمایه‌گذاران رخ داد یعنی قیمت سهام شرکت‌هایی که از اجرای تدابیر محدودکننده فعالیت‌های اقتصادی و در خانه ماندن مردم سود می‌بردند، از جمله سهام شرکت زوم، به شدت کاهش یافت، در نتیجه شاخص نزدک عملکرد هفتگی منفی یک درصد را ثبت کرد. اما قیمت سهام شرکت‌های هواپیمایی، سینماها و... که از عادی شدن شرایط سود می‌برند رشد کرد. نوعی تغییر در تمایل سرمایه‌گذاران به سهم‌های مختلف مشاهده شده است. گروه سرمایه‌گذاری آماندی اروپا در گزارش چشم‌انداز بازارها در سال جدید میلادی، واکسن شرکت فایزر را یک عامل دگرگون‌کننده شرایط توصیف کرده است اما هشدار داده که راه پیش رو پرفراز و نشیب است. یکی از کارشناسان این گروه می‌گوید: «در حال حاضر باور سرمایه‌گذاران این است که همه چیز خوب پیش خواهد رفت، یعنی واکسن به‌طور گسترده در اختیار خواهد بود، میزان کافی نقدینگی در بازار و اقتصاد وجود خواهد داشت، سیاست‌های پولی و مالی همواره انبساطی و حمایتی باقی خواهند ماند و... اما واقعیت این است که درباره تحقق این فرض‌ها اطمینان وجود ندارد.»
به تدریج هیجان سرمایه‌گذاران کاهش خواهد یافت و رفتارها منطقی می‌شود. حتی همان هفته گذشته نیز نشانه‌هایی از کاهش سرخوشی‌ها مشاهده شد زیرا در پایان هفته جو بازارها مانند روز دوشنبه که خبر ساخته شدن واکسن منتشر شده بود مثبت نبود. هفته قبل شاخص استاندارد‌اند پورز که سال جاری تاکنون ۱۰ درصد رشد کرده تنها یک درصد بالا رفت. علت این رشد اندک، افت قیمت سهام شرکت‌های فناوری بود. اما در اروپا عملکرد شاخص‌ها بهتر بود و شاخص استوکس ۶۰۰ اروپا ۴ درصد بالا رفت. در داخل اروپا نیز عملکرد بازارهای مالی یکسان نبود.
موضوع مهم دیگر این است که سرمایه‌گذاران در بازارهای مالی دچار نوعی سردرگمی هستند و باید به بسیاری از عوامل فکر کنند. از یکسو این امیدواری وجود دارد که در ماه‌های آینده زندگی به حالت عادی باز خواهد گشت، اما واقعیت کنونی این است که موج دوم همه‌گیری کرونا سبب تعطیلی کامل برخی اقتصادهای اروپایی شده و دوره این تعطیلی ممکن است طولانی باشد. در ایالات متحده نیز شرایط بسیار نگران‌کننده است. به این ترتیب افق سرمایه‌گذاری بسیار مهم است: در کوتاه‌مدت احتمال ضعف در اقتصادها به دلیل اعمال مجدد محدودیت برای فعالیت اقتصادی وجود دارد، اما در بلندمدت یعنی چند فصل بعد، شرایط بسیار بهتر خواهد شد. در حال حاضر چاره‌ای جز تحمل بی‌ثباتی در بازار وجود ندارد.
