عید بیکاران

 او ماه‌هاست نتوانسته اجاره خانه خود و نیز صورتحساب‌ها را پرداخت کند و برای تامین بسیاری از مایحتاج زندگی روزمره نیز با مشکلات مختلف مواجه است. او قبل از آغاز همه‌گیری کرونا به‌عنوان یک مشاور جوانان در معرض ریسک فعالیت می‌کرد و با آنکه در از دست دادن شغل خود تقصیری متوجه او نیست اما از اینکه امسال نتوانسته جشنی برای سال نو بگیرد خود را سرزنش می‌کند. او هم برای خود و هم برای کودکانش نگران و ناراحت است و احساس می‌کند در زندگی شکست خورده است. برای خانم گرک و میلیون‌ها آمریکایی دیگر که در اثر بحران همه‌گیری کرونا شغل‌شان را از دست داده‌اند تعطیلات سال نو امسال به جای آنکه یک دوره شادمانی باشد دوره تحمل و نگرانی است.

کنگره آمریکا هفته گذشته بسته حمایتی ۹۰۰ میلیارد دلاری را تصویب کرد اما ترامپ با آن مخالفت کرده و خواستار افزایش رقم پرداخت نقدی به شهروندان از ۶۰۰ دلار در نظر گرفته شده در این بسته به دو هزار دلار شده است. از ابتدای سال جدید میلادی منابع مالی برنامه‌های کنونی پایان می‌یابد و پرداخت‌ها متوقف خواهد شد. از سوی دیگر شدت پیدا کردن همه‌گیری کرونا سبب شده وضعیت بازار کار بدتر شود و به این ترتیب کریسمس سال‌جاری برای بسیاری از مردم آمریکا به‌عنوان یک کریسمس پررنج به یاد خواهد ماند نه کریسمسی لذت بخش. ساخت واکسن کرونا و شروع واکسیناسیون در کنار تصویب برنامه حمایتی جدید در کنگره، تحولات امیدبخش هستند اما این تحولات خیلی دیر رخ دادند در نتیجه جشن‌های سال نو امسال با آنچه در سال‌های گذشته انجام می‌شد بسیار متفاوت است. به ویژه از آنجا که پیش‌بینی می‌شود در زمستان پیش‌رو از لحاظ همه‌گیری کرونا وضعیت بسیار بدتر خواهد بود مردم دچار نگرانی هستند و مشخص نیست در ماه‌های آینده چه تحولاتی رخ خواهد داد.

به تعویق افتادن توافق بر سر بسته حمایتی جدید به معنای خالی بودن کیف پول ده‌ها میلیون نفر از مردم آمریکا در آستانه شروع سال نو و دوران سخت زندگی برای آنهاست. امسال همه‌گیری کرونا خانواده‌ها را از هم دور کرده و عده زیادی از آنها برای جشن گرفتن از ویدئو‌چت استفاده کردند. در برنامه حمایتی جدید که هفته پیش تصویب شد قرار است به هر شخص ۶۰۰ دلار پرداخت شود، اما این رقم تنها برای پرداخت برخی صورتحساب‌های خانواده یا اجاره خانه کافی است. ترامپ از کنگره خواسته است رقم یاد شده را به ۲ هزار دلار افزایش دهد، اما مشخص نیست جمهوری‌خواهان چه واکنشی به این پیشنهاد نشان خواهند داد. دموکرات‌ها از پیشنهاد ترامپ استقبال کرده‌اند، اما جمهوری‌خواهان به شدت نگران افزایش بدهی‌های دولت هستند.

وضعیت زندگی میلیون‌ها خانواده در آمریکا امسال در شب سال نو بسیار غم‌انگیز بود و برخی از آنها ترجیح دادند این روزها را با خاطرات خود سپری کنند. برای اکثر آنها سال گذشته کریسمس بسیار خوب برگزار شد، اما امسال حتی غذای کافی برای جشن گرفتن وجود نداشت. تعداد زیادی از خانواده‌ها به‌دلیل آنکه نتوانستند اجاره خانه خود را پرداخت کنند به مناطق ارزان‌تر نقل مکان کرده‌اند و در شرایط غیر قابل‌مقایسه با قبل زندگی می‌کنند. حتی در این مناطق نیز مشکلاتی نظیر پرداخت اجاره خانه و خرید مایحتاج ضروری وجود دارد. البته خانواده‌ها تلاش کرده‌اند روحیه خود را حفظ کنند و عده‌ای با پس‌اندازهای قبلی یا کمک گرفتن از والدین کریسمس را سپری کردند اما درباره آنچه در آینده باید انجام شود ابهام‌ها و نگرانی‌های عمیق وجود دارد. آنها امیدوارند در سال پیش‌رو شرایط به تدریج بهتر شود و با همین امید وضعیت بد کنونی را تحمل می‌کنند.

شرایط زندگی حتی برای آنهایی که شغل دارند مثل سال قبل نیست. میلیون‌ها نفر از کسانی که ابتدای همه‌گیری کرونا شغل خود را از دست داده بودند دیگر نتوانسته‌اند به همان شغل بازگردند و مجبور شدند شغل دیگر با دستمزد پایین را قبول کنند. برای این گروه، وضعیت زندگی بهتر از افراد فاقد شغل است، اما آنها نیز نمی‌توانند مراسم سال جدید را مثل سال قبل برگزار کنند. یک نکته مهم این است که همه‌گیری کرونا سبب افزایش شکاف درآمدی در جامعه آمریکا شده است: در حالی که تقریبا ۲۰ میلیون نفر به بیمه بیکاری متکی هستند و باید بسیار با دقت هزینه کنند صف خرید کالاهای بسیار لوکس و گرانقیمت طولانی‌تر شده است. همچنین آنهایی که در بورس سرمایه‌گذاری کرده بودند سودی سرشار کسب کرده‌اند، اما اکثر خانواده‌های طبقه متوسط و فقیر دچار مشکلات بزرگ هستند.

موضوع مهم دیگر این است که نیروی کار که در شغل‌های خدماتی مشغول کار بودند بیش از کسانی که در فعالیت‌های تولیدی کار می‌کردند از همه‌گیری کرونا لطمه دیده‌اند. این گروه در شب سال نو با مشکلات بسیار بزرگ مواجه بودند. شاغلان در شغل‌های خدماتی، کسانی که مهارت‌های خاصی ندارند و از پیش پس‌انداز نداشتند اکنون در بدترین وضعیت قرار دارند. در حالی که نرخ بیکاری از ۷/ ۱۴ درصد در ماه آوریل به۷/ ۶ درصد کاهش یافته اما به‌دلیل شدت یافتن مجدد همه‌گیری کرونا، روند ایجاد شغل یا احیای شغل‌های از میان رفته بسیار کند شده است. کاستن از نرخ بیکاری از حالا به بعد بسیار دشوارتر از چند ماه گذشته است و شاید سال‌ها طول بکشد تا نرخ بیکاری به سطح قبل از بحران کرونا بازگردد. از سوی دیگر تعداد متقاضیان جدید بیمه بیکاری که گزارش مربوط به آن به صورت هفتگی منتشر می‌شود نزدیک به یک میلیون نفر است.

اگر تغییری در شرایط کنونی رخ ندهد ممکن است نرخ بیکاری در ماه‌های آینده افزایش یابد. بسیاری از کسانی که شغل خود را از دست داده‌اند و هنوز شغلی پیدا نکرده‌اند در بخش‌هایی نظیر سفر، رستوران و سرگرمی مشغول به کار بودند. این بخش‌ها همچنان تحت‌تاثیر همه‌گیری قرار دارند و تعداد زیادی از کسب‌و‌کارها در این بخش‌ها برای همیشه تعطیل شده‌اند. محدود شدن مجدد فعالیت‌های اقتصادی به‌دلیل افزایش شدید موارد ابتلا به کرونا سبب خواهد شد تعداد بیشتری از کسب‌و‌کارها دچار مشکل شوند و اشتغال نیروی کار با مانع مواجه شود. در بخش خدمات غذایی ۲/ ۱۰ میلیون نفر مشغول فعالیت بودند و از ماه فوریه ۲ میلیون شغل در این بخش از میان رفته است. در ماه نوامبر تعداد بیشتری از نیروی کار در این بخش شغل خود را از دست دادند. اکثر کارشناسان معتقدند تا وقتی واکسیناسیون به شکل گسترده انجام نشود و مردم مثل قبل به رستوران‌ها نروند بعید است این بخش‌های اقتصاد سامان پیدا کنند. به طور مشابه باشگاه‌های ورزشی، خطوط هواپیمایی و استادیوم‌ها نیز در آینده نزدیک در وضعیت مناسب قرار نخواهند گرفت. در واقع ابتدا باید واکسیناسیون به شکل فراگیر انجام شود و رفتار مردم به حالتی که قبل از بحران کرونا بود بازگردد تا شرایط تغییر کند. به این ترتیب بخش‌های مختلف اقتصاد در فصول آینده دچار مشکل خواهند بود و وضعیت اشتغال به سرعت بهتر نمی‌شود.