بازگشت از نیمه راه

مهرداد خالقی کارشناس بازار سرمایه از ابتدای سال جاری، بورس تهران وارد رالی پرقدرتی شد. به گونه‌ای که شاخص کل از حوالی ۵۰۰ هزار واحد کار خود را آغاز کرد و در نیمه مردادماه از محدوده ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار واحد نیز فراتر رفت. اما به یکباره و در حالی که کمتر کسی انتظار داشت، ورق برگشت و نماگر بازار سرمایه تقریبا نیمی از مسیر پیموده شده را بازگشت! آزادسازی بخش از سهام عدالت، پیش رو بودن انتخابات آمریکا (در آن مقطع زمانی)، فشار روی دولت درخصوص رشد بی‌رویه قیمت‌ها در بورس، حبابی شدن ارزش بخشی از شرکت، حواشی ایجاد شده درخصوص عرضه پالایش یکم و... از جمله عواملی بودند که باعث شکل‌گیری وضعیت فعلی و کوچ نقدینگی از بازار سهام شدند.

اما درحال‌حاضر به‌رغم اینکه اغلب شرکت‌ها حدود ۵۰-۴۰ درصد از سقف خود فاصله گرفتند، همچنان بازار دست فروشندگان است و خریداران رغبت چندانی برای خرید خصوصا در نمادهای شاخص‌ساز از خود نشان نمی‌دهند. ضعف نقدینگی در بازار، انتظار برای روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا و روشن شدن سیاست‌های دولت جدید درخصوص روابط با ایران، در پیش‌بودن گزارش‌های ۹ ماهه شرکت‌ها، حواشی ایجاد شده برای برخی صنایع خصوصا فولادسازان و... از جمله عواملی هستند که بازار برای تعیین ادامه مسیر نیم نگاهی به آنها دارد. از طرف دیگر خروج نقدینگی از بازار و افت نسبی ارزش معاملات نسبت به روزهای اوج بازار باعث شده تا صفوف خرید خصوصا در نمادهای بزرگ بسیار شکننده باشد و هر تقاضایی در همان بدو کار سرکوب شود.

به لحاظ نموداری، اگر بخواهیم نوسانات شاخص را در مقیاس زمانی ماهانه بررسی کنیم، باید گفت پس از نوسانات ۲۶ ساله داخل یک کانال صعودی، در آذرماه سال گذشته قیمت سقف کانال را شکست و وارد دامنه کانال موازی شد. اخیرا هم نماگر بازار پس از برخورد به محدوده سقف کانال موازی با افزایش عرضه‌ها و در نتیجه عقب نشینی مواجه شد. از طرفی دیگر خط میانگین متحرک ۳۵ روزه که در سال‌های پیش نقش حمایتی را برای شاخص کل ایفا می‌کرده، هنوز با شاخص فاصله دارد. بنابراین انتظار می‌رود اصلاح شاخص در بعد قیمتی یا زمانی همچنان ادامه داشته باشد. اما در  فاصله‌زمانی روزانه، اگر بخواهیم برای پیدا کردن هدف قیمتی شاخص‌ریز شویم، در وهله اول باید گفت که کف قیمتی یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد از اهمیت بسزایی برخوردار است. در‌صورتی‌که این محدوده حفظ شود، انتظار می‌رود شاخص کل بتواند یک‌بار دیگر حداقل به سمت یک میلیون و ۵۵۰ هزار واحد و حداکثر تا محدوده یک میلیون و ۹۰۰ هزار واحد رشد کند. اما اگر به هر دلیل سطح حمایتی یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد از دست رود، انتظار داریم با یک ساختار اصلاحی مرکب (حداقل دوگانه) مواجه شویم. با توجه به اینکه شاخه اول اصلاح (موج W) به شکل الگوی اصلاحی زیگزاگ بوده است، بنابراین گام دوم‌ریزشی می‌تواند یکی از سه الگوی زیگزاگ، پهنه یا مثلث باشد. بنابراین در این سناریوی بدبینانه، شاخص کل می‌تواند تا محدوده ۹۵۰ – ۸۷۰ هزارعقب نشینی داشته باشد. به‌عنوان جمع بندی باید گفت که در وهله اول محدوده کف قبلی شاخص مقارن با یک میلیون و ۲۰۰هزار واحد از اهمیت بسزایی برخوردار است. از سوی دیگر با روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا و همچنین با نزدیک شدن به روزهای پایانی دولت تدبیر انتظار داریم که بازار همچنان در فاز اصلاح قرار داشته باشد. این اصلاح می‌تواند در بعد قیمت یا حتی بعد زمان باشد. طبیعی است که در این بین برخی تک سهم‌ها می‌توانند به روند رو به رشد خود ادامه دهند.