میل بازار کار به بهره‌وری بیشتر

ما شاهد شکل گرفتن محیط کار و نیروی کار آینده هستیم و مقررات، نیازها و روابط در حال تغییر است. حرکتی سریع به‌سوی دورکاری، نوآوری و اتوماسیون شروع شده و فناوری و اقتصاد دیجیتالی این حرکت را ممکن کرده‌اند. درباره آینده و اثراتی که تحولات کنونی بر نیروی کار و جوانان دارد پرسش‌های متعددی مطرح است.

نخستین نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد این است که پیشرفت در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به نیروی کار اجازه داده آسان‌تر از هر زمان دیگر، از دور فعالیت‌های شغلی خود را انجام دهند. این دورکاری با کارآیی مناسب انجام می‌شود و کیفیت قربانی نمی‌شود. از همان ابتدای همه‌گیری کرونا، بسیاری از شرکت‌ها امکان دورکاری را برای کارکنان خود فراهم کردند. بنا به نظرسنجی که از ۱۲۰۰ مدیر فناوری در صنایع مختلف در کشورهای گوناگون انجام شده است ۷۲ درصد نیروی کار در حال‌حاضر مشغول دورکاری هستند و در سال جاری میلادی تعداد نیروی کاری که برای همیشه دورکار خواهند بود نسبت به قبل از همه‌گیری کرونا، دو‌برابر می‌شود و به حدود ۳۵ درصد می‌رسد.

حالا به‌دلیل نیاز اندک به محیط کار، گزینه‌های استخدام می‌توانند از مناطق مختلف جهان انتخاب شوند، یعنی کارفرما می‌تواند در هر جای جهان نیروی کار موردنیاز خود را استخدام کند. به این ترتیب صرفا توانایی‌های فردی مبنای استخدام است نه موقعیت مکانی و شرکت‌ها می‌توانند نیروی کار متنوع‌تر، نوآورتر و تواناتر را استخدام کنند.

دومین روند، لزوم سازگار شدن نیروی کار با فناوری است. این به آن معناست که هرگاه امکان‌پذیر باشد اتوماسیون جای نیروی انسانی را می‌گیرد. به‌طور همزمان، نقش‌های جدید برای نیروی کار ایجاد می‌شود تا در کنار ماشین‌ها به فعالیت بپردازند. یکی از اثرات این تحول، تغییر سهم انسان در بهره‌وری است. همزمان با پیشرفت سریع فناوری، نیروی کار مجبور است پیوسته بر توانایی‌های خود بیفزاید تا از بازار کار حذف نشود. همزمان با گسترش اقتصاد دیجیتالی تا سال ۲۰۲۵ نیمی از نیروی کار به بازآموزی و ارتقای مهارت‌ها و دانش خود نیاز خواهند داشت زیرا اتوماسیون در سراسر جهان ۸۵ میلیون شغل را از میان خواهد برد، البته ۹۷ میلیون فرصت شغلی جدید تحت‌تاثیر این تحول در اقتصاد دیجیتالی به‌وجود خواهد آمد. توانایی‌ها در حوزه فناوری دیجیتال از جمله تحلیل داده‌ها، اهمیت بالاتری خواهند داشت.

سومین نکته این است که در بازار کار آینده مهارت‌ها در حوزه نوآوری جای مهارت‌های فنی را خواهد گرفت. همزمان با خودکار شدن شغل‌های تکراری، مهارت‌های فنی دیگر خیلی مورد نیاز نخواهند بود و در عوض بر توانایی‌ها در حوزه نوآوری تاکید می‌شود. بنابر اعلام اجلاس جهانی اقتصاد، سال ۲۰۲۵ پنج مهارت اصلی برای نیروی کار عبارت هستند از؛ تفکر تحلیلی و نوآوری، آموزش فعال، مهارت حل مساله، تفکر انتقادی و در نهایت، خلاقیت. به این ترتیب دنیای آینده برای نیروی کار یک دنیای کاملا متفاوت خواهد بود.