قربانیان بزرگ پاندمی
در سه ماه سوم سال گذشته چند عامل سبب شد وضعیت اقتصاد و بازارهای مالی بهبود یابد و مهم‌ترین عامل، اجرای برنامه‌های حمایتی و باور سرمایه‌گذاران به بهبود شرایط در آینده بوده است. اما روند بهبود شرایط برای همه اقتصادها یکسان نیست؛ به این معنا که بین کشورها و در درون کشورها تفاوت‌های بزرگ بین سرعت بهتر شدن شرایط وجود داشته است. برای مثال در ایالات متحده، ثروتمندها به ویژه آنهایی که سرمایه‌های بزرگ در بورس داشته‌اند در وضعیت بسیار بهتری نسبت به قبل از بحران همه‌گیری قرار دارند؛ درحالی‌که فقرا و طبقه متوسط جامعه همچنان به حمایت‌های دولت نیازمند هستند؛ زیرا میلیون‌ها نفر همچنان شغلی ندارند.
در ادامه به تحولاتی که در اثر همه‌گیری در چند بخش بازار کار آمریکا رخ داده است، اشاره می‌کنیم. نرخ بیکاری در اوج بحران به ۷/ ۱۴درصد رسید؛ اما در ماه‌های اخیر کاهش یافته و به ۳/ ۶درصد رسیده است. البته هنوز هم تعداد فرصت‌های شغلی نسبت به قبل از همه‌گیری ۵/ ۹میلیون مورد کمتر است. قبل از همه‌گیری، بازار کار آمریکا در بهترین حالت در چند دهه اخیر قرار داشت و کاهش نرخ بیکاری در بین اقلیت‌های نژادی کاملا مشهود بود. اما این وضعیت حالا از میان رفته است، یعنی نرخ بیکاری بین سیاه‌پوست‌ها و آمریکای لاتین‌تبارها بالاتر از نرخ بیکاری کل کشور است.
دومین نکته، لطمه شدیدتر همه‌گیری به نیروی کار با درآمد پایین است. در واقع نیروی کار در بخش خدمات که بیشترین لطمه را از تعطیلی اقتصاد متحمل شده همچنان تحت تاثیر تبعات همه‌گیری قرار دارد. در این میان خانواده‌های فقیر دچار مشکلات عمیق‌تر شده‌اند؛ زیرا آنها پس‌اندازی برای دوران‌های بحرانی نداشته‌اند. سومین نکته افزایش نابرابری جنسیتی تحت تاثیر همه‌گیری است. درواقع غیر از نابرابری نژادی، طی ۱۲ ماه اخیر نابرابری جنسیتی نیز شدت یافته است. بیش از نیمی از شغل‌هایی که طی این دوران بحرانی از میان رفته به زنان تعلق داشت و احیای این شغل‌ها برای زنان دشوارتر است. از آنجا که در بخش‌های خدمات، میزان اشتغال زنان بیشتر بوده و بخش خدمات بیشترین لطمه را از همه‌گیری دیده، خسارت این بحران برای زنان شدیدتر بوده است. درباره زمان بهبود شرایط بازار کار در این بخش‌ها نمی‌توان با قطعیت اظهارنظر کرد. نهادهای بین‌المللی از جمله بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول اخیرا پیش‌بینی‌های امیدوارکننده‌ای درباره افق اقتصادهای بزرگ و اقتصاد جهان در سال جاری و سال آینده مطرح کرده‌اند؛ اما رفع تمامی اثرات بحران کرونا به سال‌ها زمان نیاز دارد.
