دو ماراتن یا سرعت؟

اما اگر بخواهیم اقتصاد خرد را از دو منظر استارت‌آپی یا سنتی در یک سال اخیر بررسی کنیم برگ برنده استارت‌آپ‌ها را می‌توان چابکی در تصمیم‌گیری، انعطاف در تغییر مدل کسب‌وکار، کمتر کردن هزینه‌ها با استفاده از ابزارهای دورکاری و مبتنی بر تکنولوژی؛ نام برد.

در طرف دیگر کسب‌وکارهای سنتی با بهره بردن از قدمت و تجربه بیشتر و در برخی مواقع سرمایه در گردش بالاتر و در نتیجه تاب‌آوری بهتر توانستند تا حدی بر مشکلات فائق آمده و سال ۹۹ را به پایان برسانند، اما برخی از همین دو نوع کسب‌وکارها، بنا به ماهیت، هزینه‌های سربار هنگفت یا نبود مزیت، نتوانستند به حیات خود ادامه دهند و به ناچار کسب‌وکار را محدود یا منحل کردند.

حال با مرور سال ۹۹ تا حدودی می‌توان نیم نگاهی به اوضاع و احوال استارت‌آپ‌ها در سال ۱۴۰۰ داشت و سناریوهایی را برای آن متصور شد که هر کدام نیازمند استراتژی درخور برای آن خواهد بود.

نخست سناریوی خوش‌بینانه که در آن با انجام واکسیناسیون و کنترل همه‌گیری؛ اقتصاد جهانی و به تبع آن اقتصاد ایران رفته رفته باز شود که در این سناریو، استراتژی توسعه بر مبنای رسانه‌های جمعی با تمرکز بر نیازهای اساسی مشتریان B۲C و استراتژی بازاریابی معکوس برای رفع نیازهای شرکت‌های B۲B (که درحال بازیابی و توسعه هستند) می‌تواند بهترین راهکار باشد تا با بهبود قطره‌ای بازار بتوان از هر دو گروه از مشتریان برای توسعه استفاده کرد و نیازهای اساسی آنان را هدف گرفت که در این زمینه برای مشتریان B۲C می‌توان رشد خوبی را در بازار سلامت و بازیابی اجتماعی به‌خصوص در بازار خدمات مهم، اما غیرفوری پیش‌بینی کرد؛ بازارهای پر رونقی مانند خدمات پزشکی، مشاوره روانپزشکی، خدمات دندانپزشکی یا بازارهای مبتنی بر تفریح مانند گردشگری یا ورزش و برای مشتریان B۲B خدماتی مبتنی بر خدمات اداری، فنی و لجستیک را مد نظر قرار داد. ضمنا با توجه به تاثیری که بحران کرونا بر نحوه انجام کار داشت؛ به‌خصوص در رابطه با دورکاری، کسب‌وکارهایی که کالا و خدمات این نوع کار را توسعه دهند گسترش خواهد یافت و بازارهایی مانند اماکن تجاری و اداری تقلیل خواهند یافت.

اما در کل استارت‌آپ‌هایی که موفق شدند تاب‌آوری لازم را در سال ۹۹ داشته باشند؛ می‌توانند در سال ۱۴۰۰ با استمرار و توسعه استراتژی‌هایی مانند چابکی، انعطاف، کاهش اتلاف منابع و حتی توسعه تیم براساس نیروی انسانی با کیفیت، اما به لحاظ کمی کمتر، از ایده‌هایی برای بهتر مدیریت کردن استارت‌آپ‌ها در سال پیش رو بهره برند.

اما به جز بحث کرونا در سال آینده، همچنان موضوعاتی مانند مشکلات ناشی از نبود ساز و کارهای قانونی درخور کسب‌وکارهای جدید مانند مشکلات مالیاتی، دارایی، بیمه و تداخل کسب‌وکارهای نوین در حوزه کاری ادارات دولتی یا سنتی را می‌توان دغدغه‌های مهم مدیران استارت‌آپی عنوان کرد؛ اما به واقع بزرگ‌ترین دغدغه برای مدیران استارت‌آپ‌ها مساله جذب و نگهداری نیروهای انسانی با کیفیت و ساخت تیمی درخور و جنگجو خواهد بود که خود می‌تواند یک بحث جدی و مفصل برای بحث و تبادل‌نظر باشد که باید به‌طور عمیق به آن پرداخت، اما آنچه مشخص است؛ موفقیت در راه رقابت کسب‌وکارها برای سالی که گذشت و سال آینده از جنس مسابقه دو ماراتن خواهد بود و نه دو سرعت که مهم‌ترین راز موفقیت در استمرار و استقامت یک کسب‌وکار و ایجاد مزیت رقابتی است.