حفظ شرایط موجود
یکی از شاخص‌های مهم و قابل اتکا در تحلیل روند شاخص که به وضوح اثرات رشد اقتصادی و تغییر متغیرهای اسمی را نمایان می‌کند، نسبت پی بر ای سهام (نسبت قیمت سهم‌ها به میزان سودآوری) است. به نظر می‌رسد سیکل‌های رکود و رونق بورس در سالیان گذشته همواره حرکتی مشخص و تکرار شونده داشته و میانگین پی بر ای بازار در حوالی عدد ۶-۷ نوسان کرده است. این حرکت به گونه‌ای بوده است که در مواقع رونق فاصله‌های زیادی از این میانگین به سمت بالا گرفته شده و در زمان‌های رکود نیز پی بر ای بازار تا اعداد ۴-۵ کاهش داشته است. رشد خارج از پیش‌بینی سال ۹۹ که به واسطه دخالت‌های ویژه دولت در این بازار حاصل شد تا حد زیادی در این روند اثر گذاشت ولی این رفتارها نتوانست منطق کلی حرکت این بازار را تغییر دهد. البته باید تاکید داشت که همواره محرک اصلی رشد بورس و قیمت سهام بر اساس عوامل بنیادی خواهد بود و بنا به تجربه تاریخی تا زمانی که P بر E بازار تا حد مناسبی زیر میانگین بلندمدت نرسد و اصطلاحا سهم‌ها در نظر همه فعالان بازار ارزان ارزیابی نشوند، محرک جدی برای بازگشت بازار وجود نخواهد داشت.
در این بین بسیاری از دخالت‌های دستوری دولت در این بازار دوران رکود را طولانی‌تر خواهد کرد و در نهایت به خروج پول‌های هوشمند کمک خواهد کرد. به نظر می‌رسد با توجه به شرایط کنونی دولت تلاش خواهد کرد شرایط بازار را در همین حوالی حفظ کند و نگذارد شاخص به سطوح زیر یک میلیون واحد برسد. از طرفی دولت بعد نیز مانند همه دولت‌های پیشین، در سال‌های اول بیشتر تمرکز خود را بر کنترل تورم و نرخ ارز خواهد گذاشت. در واقع افزایش نرخ بهره بانکی و تزریق ارز در جهت جذب نقدینگی از دست مردم اتفاقاتی بسیار محتمل در سال‌های اول دولت بعد هستند که در نتیجه آن نرخ ارز را حول و حوش اعدادی نزدیک به 20هزارتومان و بلکه کمتر تثبیت خواهد کرد. جمیع این موارد که تغییر جدی در رشد اقتصادی یا متغیرهای اسمی اقتصادی ایجاد نمی‌کنند، رکود این بازار را ادامه خواهد داد.
در نهایت به‌نظر می‌رسد بازار سهام با ورود به دوران رکود یک یا دو ساله تازه به P بر E نزدیک به 7 رسیده و صرفا ممکن است به واسطه اتفاقات سیاسی نوسانات مقطعی و کوتاه‌مدت داشته باشد. یکی از این اتفاقات انتخابات است که همواره نگاه بسیاری از تحلیلگران به این اتفاق مثبت بوده و انتظار داشته‌اند که دولت در آخرین روزهای مدیریت خود تصویر بهتری از عملکرد خود در رابطه با بورس به جای بگذارد. در نگاه بنده اما مصوبات اخیر در شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا نیز صرفا در جهت حفظ شرایط موجود و تبدیل اصلاح قیمتی به اصلاح زمانی ارزیابی می‌شود و عزم جدی برای رشد بیشتر شاخص تا قله قبلی وجود ندارد.به علاوه هرگونه دستکاری مقطعی در جهت رشد جدی بازار تا قله‌های قبلی ناپایدار و بی‌فایده خواهد بود.
