توافق در دولت جدید

طبق توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ ایران پذیرفت برنامه‌های هسته‌ای خود را به میزان قابل‌ملاحظه محدود کند و فعالیت‌های یادشده را زیر نظارت فراگیر بازرسان آژانس بین‌المللی قرار دهد. در مقابل قرار شد تحریم‌ها علیه این کشور لغو شود و ایران بتواند نفت خود را بفروشد. سال ۲۰۱۸ ترامپ با اعلام آن که این توافق باید با توافقی فراگیرتر جایگزین شود از آن خارج شد و تحریم‌های سختگیرانه و فراگیر علیه ایران اعمال کرد در نتیجه میزان صادرات نفت ایران به شدت کاهش یافته و اثرات تحریم‌ها بر بخش‌های مختلف اقتصاد ایران کاملا مشهود است.  دیپلمات‌های اروپایی و آمریکایی در ابتدا و قبل از پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری ماه گذشته، به‌دنبال احیای توافق اولیه بودند. رئیس‌جمهوری منتخب ایران تمایل کمتری به امتیازدهی به غرب دارد و این یک مانع بزرگ برای حصول توافق محسوب می‌شود. در ابتدای مذاکرات دیدگاه‌ها درباره نتیجه آن مثبت بود و انریکه مورا، معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دو بار پیش‌بینی کرد توافق بسیار نزدیک است اما ایران و آمریکا از مواضع خود عقب‌نشینی نکرده‌اند در نتیجه توافقی به‌دست نیامده است.  حالا با توجه به طولانی شدن مذاکرات دیدگاه‌ها درباره آینده در حال تغییر است. در واقع روحیه دیپلمات‌ها ضعیف شده و این تغییر در بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز مشاهده می‌شود. اخیرا بر سر تمدید دوره نظارت آژانس بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران اختلافاتی پدید آمده و به باور کارشناسان این اختلافات می‌تواند اثرات منفی بر مذاکرات داشته باشد.  آنتونی بلینکن، وزیرخارجه آمریکا گفته است: «اختلافات بزرگ هنوز باقی مانده است و من نمی‌توانم بگویم ما بر این اختلافات غلبه خواهیم کرد.» مقامات مطلع می‌گویند بر سر تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا علیه ایران، بازگشت آمریکا به توافق و رعایت کامل توافق هسته‌ای از سوی ایران اختلافات باقی است. راه پیش رو به هیچ وجه یک راه هموار و بی‌دست‌انداز نیست و حتی پس از توافق، اجرای آن با چالش‌هایی روبه‌رو خواهد بود.  تحریم‌های فراگیر آمریکا که با توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ از میان نرفت، سبب شده بانک‌ها از همکاری با ایران بترسند، زیرا مورد مجازات قرار خواهند گرفت و این به معنای آن است که شرکت‌ها نیز توانایی تعامل با ایران یا سرمایه‌گذاری در این کشور را ندارند. اروپایی‌ها هشدار داده‌اند که هرچه مذاکرات بیشتر طول بکشد احتمال پیچیده‌تر شدن روند کنونی بیشتر است. تاسیسات هسته‌ای ایران مورد حمله قرار گرفته و ایران، اسرائیل را عامل این حملات می‌داند. از سوی دیگر ادعا می‌شود نیروهای مورد حمایت ایران بنا داشته‌اندحملاتی را علیه سربازان آمریکایی انجام دهند و آمریکا با حمله هوایی به این اقدامات واکنش نشان داده است. مشاهده می‌شود که شرایط درحال سخت‌تر شدن است.

اخبار مرتبط