صبر و انتظار در ایران
خرید و فروش حقوقی‌ها در بازار سرمایه، همواره یکی از موضوعات مورد بحث سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه بوده است، به‌طوری‌که سهامداران عمده با در اختیار داشتن حجم زیادی از سهم و نقدینگی، می‌توانند با خرید و فروش‌های خود، روند معاملات سهم را تغییر دهند. در این راستا باید عنوان کرد که نخستین گام حقوقی‌ها در رشد اخیر بازار سرمایه، حمایت و خریدهای عمده و متوالی در انتهای اردیبهشت‌ماه سال جاری بوده است، به‌طوری‌که این گروه از سهامداران تلاش کردند با خریدهای پرحجم خود، عدم شکست کف قبلی شاخص کل در محدوده یک‌میلیون و ۱۰۰ هزار واحدی را رقم بزنند. در آن روزها اکثر سهم‌های بازار سهام در صف فروش قرار داشت و بحث مذاکرات وین نیز با ابهام همراه بود. از سوی دیگر، در آن دوران، بازار سرمایه به استقبال رقابت‌های انتخاباتی ریاست‌جمهوری می‌رفت. در چنین شرایطی حقوقی‌ها به‌طور عمده وارد بازار سهام شده و حتی بیش از ۷۰ درصد خریدهای روزانه آن را به خود اختصاص دادند.
به این ترتیب، بعد از جمع‌آوری صف‌های فروش توسط حقوقی‌ها و افزایش ارزش معاملات خرد، بازار سهام شروع به رشد کرد. این‌بار حقوقی‌ها در نقش‌های مختلف، از جمله بازارگردان‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و همچنین سهامداران عمده حقوقی، به‌اتفاق در جهت رشد بازار متحد شدند، به‌گونه‌ای که در زمان رشد بازار سهام، فروش‌های نامتعارفی از سوی حقوقی‌ها رخ نداد و برعکس، آنها در حمایت از سهام اقدام کردند. از سوی دیگر، در زمان مازاد عرضه نیز ، فروش توسط حقوقی‌ها و سهامداران عمده انجام می‌شد، به‌طوری‌که در بسیاری از مواقع، صف‌های خرید توسط حقوقی‌ها عرضه نشد تا سهم‌ها و همچنین شاخص کل بورس بتواند مقاومت‌های مهمی را پشت سر بگذارد و از روند نزولی چندین‌ماهه خارج شود.
باید خاطرنشان کرد که سال گذشته، نحوه فروش بازارگردان‌ها و همچنین نحوه خرید آنها یکی از مواردی بود که به بازار سهام و بورس آسیب‌های جدی وارد کرد، اما طی ماه‌های گذشته، بازارگردان‌ها در جهت افزایش نقدشوندگی سهم، حمایت از رشد معقول قیمت را نیز در دستور کار خود قرار دادند؛ امری که نتیجه آن را می‌توان در ثبت روند افزایشی قیمت‌ها و رشد شاخص کل بورس مشاهده کرد. در همین راستا، صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز که بازار سهام را یکی از ارزان‌ترین دارایی‌ها می‌دانستند، شروع به خرید کردند. البته در این بین، نباید از نقش بسزای سازمان بورس در جهت تسهیل معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری غافل شد. در حالی میزان سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت در بازار سهام در انتهای سال گذشته افزایش یافت که تاثیر این امر را این روزها در بازار سهام مشاهده می‌کنیم. این امر تاثیری دوسویه خواهد داشت؛ از یک سو افزایش بازدهی صندوق‌ها را به دنبال دارد و از سوی دیگر، به حاکمیت روند صعودی در کلیت بازار سهام کمک می‌کند.
نکته قابل اشاره و مهم دیگر این است که بسیاری از نهادهای حقوقی فعال در بازار سهام، دولتی یا شبه‌دولتی هستند. به این ترتیب، با توجه به انتخابات ریاست‌جمهوری، تعداد زیادی از مدیران پرتفوی حقوقی‌ها اقدام به تصمیم‌گیری نکرده یا به‌اصطلاح در فروش سهام تعجیل نکردند؛ چرا که امکان جابه‌جایی مدیران بعد از تغییر دولت وجود داشته و دارد و کمتر مدیر سرمایه‌گذاری نیز در نهادهای دولتی ریسک تصمیم‌گیری را قبول می‌کند. بر این اساس، این روزها بسیاری از حقوقی‌ها که همان‌طور که عنوان شد، دولتی یا شبه‌دولتی هستند، در سمت فروش سهام محتاط‌تر عمل کرده‌اند.
در نهایت، با جمع‌بندی تمامی موارد عنوان‌شده، می‌توان رفتار صحیح حقوقی‌ها را یکی از عوامل کلیدی رشد سه ماه گذشته قیمت سهام معامله‌شده در بورس و همچنین خروج بازار سهام از برزخ رکود هشت‌ماهه معرفی کرد.
