تغییر مسیر بازار

شاخص S&P در بورس آمریکا تا قبل از هفته گذشته، کاهشی مستمر و شدید را تجربه می‌‌‌کرد؛ اما هفته پیش عملکرد این شاخص و برخی شاخص‌های مالی دیگر مثبت بود. برخی تحلیلگران مدتی است درباره تغییر جو حاکم بر بازارهای مالی و افزایش ریسک‌‌‌پذیری سرمایه‌گذاران صحبت می‌کنند. هفته قبل برای دومین هفته پی‌درپی شاخص دلار عملکرد منفی داشت، در حالی که در ماه‌‌‌های گذشته شاهد رشد آن بودیم. هنگامی که بر ریسک‌‌‌پذیری سرمایه‌گذاران افزوده می‌شود، ارزش ارزهای ملی در اقتصادهای صادرکننده مواد خام نظیر کانادا و نروژ رشد می‌کند، در حالی که ارزش ارزهایی که حوزه امن سرمایه‌گذاری محصوب می‌شوند، از جمله دلار آمریکا، کاهش می‌یابد. ارزش دلار استرالیا روز جمعه در پایان معاملات هفته به بالاترین میزان در سه‌هفته قبل رسید. یکی از علل کاهش شاخص دلار این است که تاثیر مثبت برنامه افزایش نرخ بهره در آمریکا بر این شاخص تا اندازه زیادی از پیش گذاشته شده و قدرت این عامل کم شده است. نرخ تورم در آمریکا طی ماه مارس ۵/ ۸‌درصد و در ماه گذشته ۳/ ۸‌درصد بود. نشانه‌هایی از تداوم کاهش نرخ تورم در ماه‌‌‌های آینده مشاهده شده که سبب می‌شود، ضرورت افزایش سریع نرخ‌های بهره کم شود.

از سوی دیگر، برخی بانک‌های مرکزی از جمله بانک‌مرکزی اروپا در حال آماده‌شدن برای بالا بردن نرخ‌های بهره هستند. این اقدام به رشد ارزش ارزهای ملی در برابر دلار منجر می‌شود. در حال حاضر سرمایه‌گذاران معتقدند، بانک‌مرکزی آمریکا در دو نشست آینده خود، نرخ‌های بهره را هر بار ۵/ ۰‌درصد بالا می‌برد. اگر نرخ تورم در حال کاهش باشد، برنامه افزایش نرخ‌های بهره متوقف خواهد شد. این باور مانعی بزرگ در برابر رشد شاخص دلار است. در آینده نزدیک، بسیاری از بانک‌های مرکزی بالا بردن نرخ‌های بهره را شروع می‌کنند؛ در نتیجه انحصار بانک‌مرکزی آمریکا در این حوزه که سبب رشد شاخص دلار شده است، می‌شکند. بسیاری از معامله‌‌‌گران، خود را برای تحولات بزرگ در بازار ارزهای معتبر آماده کرده‌‌‌اند. شروع افزایش نرخ‌های بهره در برخی اقتصادها، متوقف شدن افزایش نرخ بهره در آمریکا، اثرگذاری تحولات ژئوپلیتیک از جمله جنگ اوکراین و ضعف در اقتصاد آمریکا برخی از مهم‌ترین عوامل محرک تحولات در بازار ارزهای معتبر هستند.

بانک‌مرکزی آمریکا برای تعیین سیاست‌های خود باید به عوامل متعددی مانند وضعیت شاخص‌های اقتصادی این کشور و تحولات جهان توجه کند. این نهاد قصد دارد برای اقتصاد «فرودی نرم» را تدارک ببیند؛ یعنی افزایش نرخ‌های بهره و مهار تورم بدون رخ دادن رکود در اقتصاد. به این ترتیب، محتوای گزارش‌‌‌هایی که از شاخص‌‌‌های اقتصادی منتشر می‌شود، بسیار مهم است. اگر نشانه‌های بیشتری از ضعف در اقتصاد نمایان شود، بانک‌مرکزی درباره درست بودن تداوم افزایش نرخ‌های بهره تردید خواهد کرد؛ این یعنی بعید است که شاخص دلار رشد کند.