گروه کاهشی سال

امسال ۶ گروه از مواد غذایی سال بهتری را برای مصرف‌کنندگان خود رقم زدند؛ چراکه میزان گرانی آنها نسبت به سال گذشته کاسته شد.  اولین گروه تخم‌مرغ است که یکی از کالاهای پرمصرف به حساب می‌آید. شانه دوکیلویی تخم‌مرغ در هفته منتهی به ۳۱شهریور، با قیمت متوسط ۱۱ هزار و ۲۰ تومان به فروش رفته است. این درحالی بوده که قیمت این ماده خوراکی پرمصرف در واپسین روزهای اسفند ۹۵، شانه‌ای ۱۲ هزار و ۶۵۰ تومان گزارش شده است. در نتیجه سال ۹۶ تا اینجای کار برای تخم‌مرغ کاهشی بوده و این کاهش نیز قابل ملاحظه بوده است؛ درحالی‌که نیمه اول سال پیش چنین روندی برای قیمت تخم مرغ طی نشده است. قیمت تخم‌مرغ در نیم‌سال اول ۹۵، افزایش یافته بود.  این روند برای گوشت مرغ نیز تکرار شده است. هر کیلو گوشت مرغ در هفته پایانی شهریور ۹۶، به قیمت ۷۳۳۰ تومان در سطح شهر فروش رفته است. اما قیمت این کالا در هفته پایانی اسفند ۵۰ تومان در هر کیلو گران‌تر بود. در نتیجه قیمت گوشت مرغ نیز مانند تخم‌مرغ در ۶ ماه اول سال تحلیل رفته است؛ درحالی‌که در سال ۹۵، گوشت مرغ در طول نیمه اول سال، ۱۰درصد گران شده بود. از این جهت برای متقاضیان دو گروه تخم‌مرغ و مرغ، سال‌جاری نسبت به سال قبل مناسب‌تر بوده است.  رصد قیمت‌ها در گروه برنج نیز نشان می‌دهد که نوسان قیمتی گروه در سال ۹۶ کنترل شده است. قیمت هر کیلو برنج داخله درجه یک در ۶ ماه اول سال گذشته، ۳۰ درصد گران شده بود. اما امسال این نوسان قیمتی به ۱/ ۰ درصد تقلیل یافته است. قیمت یک کیلو برنج داخله درجه یک در آخرین هفته سال گذشته، ۱۲ هزار و ۶۶۰ تومان بوده و این قیمت در دو هفته قبل، به ۱۲ هزار و ۶۷۰ تومان افزایش یافته است؛ یعنی کیلویی ۱۰ تومان افزایش در ۶ ماه. در نتیجه گروه برنج را نیز باید به گروه‌های کم‌نوسان سال ۹۶ اضافه کرد.

گروه بعدی این تقسیم‌بندی «سبزی‌های تازه» است. مواد خوراکی موجود در سبزی‌های تازه جزو اقلام پرمصرف خانوارهای ایرانی به‌حساب می‌آیند. سیب‌زمینی، پیاز، گوجه‌فرنگی و خیار پرمصرف‌ترین کالاهای این گروه محسوب می‌شوند. به جز پیاز، باقی اقلام روند کم‌نوسان‌تری را در سال‌جاری سپری کردند. مثلا سیب‌زمینی که در ایام پایانی پارسال، کیلویی ۱۹۲۰ تومان فروخته می‌شد، در طول ۶ ماه گذشته تنها ۱۰ تومان در هر کیلو به قیمتش افزوده شد. درحالی‌که در نیمه اول سال قبل، قیمت سیب‌زمینی ۵/ ۱۴ درصد گران‌تر شده بود. خیار نیز در نیمه اول سال‌جاری برخلاف سال گذشته ارزان‌تر شد. از قیمت گوجه‌فرنگی هم مانند خیار در ۶ ماه اول سال کاسته شد.

گروه قند و شکر را نیز باید در فهرست گروه‌های ارزان‌شده امسال جای داد. هر کیلو شکر در اسفند سال گذشته ۳۵۵۰ تومان فروش می‌رفت. اما ارزش این کالا در انتهای نیم‌سال ۹۶، کیلویی ۲۴۰تومان افت کرد. در مورد قند نیز چنین روندی مشاهده می‌شود. قند همچون شکر در ۶ ماه اول سال ارزان‌تر شد. درحالی‌که در نیمه اول سال گذشته هر دو کالای این گروه رشد قیمتی را پشت سر گذاشته بودند. قیمت قند در سال گذشته ۳۰ درصد رشد را در نیمه اول سال تجربه کرده بود.  گروه روغن‌نباتی تکمیل‌کننده این دسته است. در این گروه دو کالای روغن نباتی جامد و روغن نباتی مایع وجود دارد. روغن نباتی جامد بیشتر در رستوران‌ها و روغن نباتی مایع در خانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. رصد گرانی این دو کالا در سال‌جاری و سال گذشته نشان می‌دهد که اگرچه تورم ۶ ماهه روغن جامد یک درصد در سال‌جاری بیشتر شده، اما در عوض گرانی ۵ درصدی روغن مایع در سال گذشته، جایش را در سال‌جاری به ارزانی داده است. روغن یک لیتری در انتهای شهریور امسال نسبت به آخرین قیمت سال گذشته ۵۰ تومان ارزان‌تر شد.

 

 همسان‌های دو نیم‌سال

در گروه لبنیات، میانگین قیمت بسته ۴۵۰ گرمی پنیر در هفته مورد گزارش در سطح شهر تهران، ۵۱۱۰ تومان بوده است. قیمت این کالا در آخرین هفته اسفند ۹۵، نیز دقیقا برابر با همین میزان بوده است. در واقع پنیر در طول ۶ ماه ابتدایی سال گرانی را تجربه نکرده است. این روند برای شیر نیز به همین شکل است. یعنی شیر پاستوریزه که در آخرین روزهای سال گذشته لیتری ۲۹۰۰ تومان فروخته می‌شد، در پایان نیمه اول سال‌جاری نیز به همین قیمت عرضه شد. اما در مورد کره پاستوریزه، گرانی صفر نبوده است. آخرین قیمت کره پاستوریزه در سال گذشته، کیلویی ۲۸۳۰تومان گزارش شده اما این قیمت در پایان نیمه اول سال به کیلویی ۳۲۰۰تومان رسیده است. یعنی کره در طول ۶ ماه گذشته، ۳۷۰تومان به ازای هر کیلو گران شده که به معنی ۱۳ درصد رشد قیمت طی این مدت است. اگر این مقایسه برای نیمه اول سال ۹۵ صورت گیرد، نوسان قیمتی شیر و پنیر مانند سال ۹۶ به دست می‌آید. اما کره پاستوریزه در نیم‌سال اول سال ۹۵، برخلاف امسال گران نشد. برای ماست بر عکس کره، در سال ۹۶ نوسان صفر بوده و در سال ۹۵ گران‌تر شده بود. به‌طور کلی در مورد این گروه می‌توان این تعبیر را کرد که حرکت قیمتی کالاهای گروه لبنیات طی دو نیم‌سال اول ۹۵ و ۹۶ تقریبا مشابه و کم‌نوسان بوده است.در گروه حبوب، عدس، لوبیا سفید و لوبیا قرمز نوسان بیشتری را در نیم‌سال اول امسال نسبت به سال گذشته داشتند. در مقابل، نخود، لوبیا چیتی و لوبیا چشم‌بلبلی روند آرامتری را در سال‌جاری گذراندند، در نتیجه روند قیمتی این گروه طی دو سال اخیر تقریبا مشابه بوده است.

 

 ۲ گروه با وضعیت قرمز

گوشت قرمز طی سال‌جاری نوسان بیشتری را نسبت به سال گذشته پشت سر گذاشته است. یک کیلو گوشت گاو بی‌استخوان در هفته پایانی شهریورماه کیلویی ۴۱ هزار و ۳۷۰ تومان قیمت خورده است؛ درحالی‌که در روزهای پایانی سال ۹۵، هر کیلو گوشت گاو حدودا ۵هزار تومان ارزان‌تر فروخته می‌شد. در نتیجه تاکنون گوشت گاو سال گرانی را پشت‌سر گذاشته است. در نیم‌سال اول ۹۵ گوشت گاو ارزان‌تر شده بود. در مورد گوشت گوسفند نیز نوسان قیمتی در سال ۹۶ شدیدتر بوده است.  گروه چای خارجی نیز در سال‌جاری نوسان قیمتی شدیدتری را نسبت به سال گذشته داشته است. بسته ۵۰۰ گرمی این کالا در آخرین روزهای ماه قبل با قیمت متوسط ۲۳ هزار و ۴۳۰ تومان در سطح شهر تهران فروخته شده است. درحالی‌که در هفته پایانی سال گذشته چای خارجی ۱۰ درصد ارزانتر در سطح شهر عرضه می‌شد، اختلاف قیمت ابتدا و نیمه سال این کالا در سال ۹۵ کمتر از ۲ درصد بود، در نتیجه سال ۹۶ برای مصرف‌کنندگان چای چندان وضعیت خوبی را رقم نزد.  مقایسه گروه میوه‌های تازه برای نیم‌سال اول ممکن نیست؛ زیرا میوه‌هایی که در اسفند استفاده می‌شوند جزو میوه‌های زمستانه به حساب می‌آیند و میوه‌های انتهای نیم‌سال، جزو میوه‌های تابستانه، در نتیجه مقایسه معقولی بین گروه‌های مختلف میوه امکان ندارد. مثلا در آستانه عید نوروز معمولا نارنگی، پرتقال و کیوی تقاضای زیادی دارند. درحالی‌که در انتهای تابستان میوه‌هایی چون انگور و گلابی در سطح بازار بیشتر به چشم می‌خورند. به همین دلیل مقایسه این گروه برای نیم‌سال حذف شده است.