سکان پولی آمریکا در دست «پاول»

رئیس جدید فدرال‌رزرو به‌عنوان یک میانه‌رو در زمینه سیاست‌گذاری پولی شناخته می‌شود و به همین دلیل توانست آرای هر دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات را کسب کند. او در سخنرانی‌های اخیر خود، روند کوتاه‌مدت سیاست پولی را مطابق با رویکرد یلن عنوان کرده و خواستار ایجاد تغییر ناگهانی در چشم‌انداز سیاستی میان‌مدت کمیته بازار آزاد نیست. در شرایطی که نرخ بیکاری نزدیک به ۱/ ۴درصد است و سیگنال تورمی دلخواه مخابره نشده، حفظ تعادل در سیاست‌گذاری برای حفظ رشد اقتصادی مناسب و تداوم روند انقباضی، مهم‌ترین چالش پیش‌روی فدرال‌رزرو خواهد بود. کارشناسان اقتصادی، چند چالش اساسی برای ترکیب جدید هیات‌مدیره فدرال‌رزرو در نظر گرفته‌اند که پاول و یارانش باید به آنها نگاه ویژه‌ای داشته باشند. نارسایی تورمی، اثر متعاقب طرح اصلاح مالیاتی (کاهش ۱۵۰۰ میلیارد دلاری درآمدهای مالیاتی)، تعیین شدت لازم در افزایش‌های نرخ بهره، تعدیل ترازنامه اوراق فدرال‌رزرو و «باز»ی شدن هیات‌مدیره فدرال‌رزرو از جمله این چالش‌ها هستند. علاوه‌بر این انتقادات محتمل از کمبود مدرک پی‌اچ‌دی در رزومه شخصی پاول و گسترش سایه ترامپ بر فدرال‌رزرو نیز چالش‌های حاشیه‌ای ایجاد خواهند کرد. ترامپ ظرف یک بازه ۱۲ ماهه، قابلیت تغییر رئیس، نایب‌رئیس و ۴ عضو هیات ۱۲ نفره فدرال‌رزرو را در اختیار دارد. در واقع ترامپ از هفت کرسی هیات‌مدیره فدرال‌رزرو، ۶ کرسی را با نامزد‌های خود پر خواهد کرد. اعمال نفوذی که ترامپ در اختیار دارد، پیش از این کمتر در اختیار یک رئیس‌جمهور بوده است.

سازوکار انتخاب رئیس فدرال‌رزرو

قوانین ایالات‌متحده، اختیار انتخاب رئیس فدرال‌رزرو را میان رئیس‌جمهوری و سنا تقسیم کرده است. روند انتخاب با معرفی یک نامزد از سوی رئیس‌جمهوری آغاز می‌شود. پس از معرفی رسمی این کاندیدا به سنا، کمیته بانکی این مجلس باید نظر خود را با رای‌گیری راجع‌به کاندیدا ابراز کند. اگر نامزد موردنظر از سد کمیته بانکی عبور کند، صلاحیت وی در صحن عمومی سنا نیز به رای گذاشته می‌شود. در صورتی که اکثریت سناتورها نیز به صلاحیت کاندیدا رای موافق دهند، رئیس فدرال‌رزرو به مدت چهار سال مشخص شده است. اعضای هیات‌مدیره ۷ نفره فدرال‌رزرو و اعضای کمیته بازار آزاد نیز با همین روال انتخاب می‌شوند؛ اما مدت حضور این اعضا ۱۴ سال است.

سوابق رئیس جدید

جروم اچ.پاول ۶۴ ساله، جمهوری‌خواه و دانش‌آموخته رشته علوم‌سیاسی دانشگاه پرینستون است. وی مدرک جی‌دی (حقوق) خود را نیز در سال ۱۹۷۹ میلادی از دانشکده حقوق جورج‌تاون دریافت کرده؛ اما مدرک پی‌اچ‌دی در کارنامه علمی خود ندارد. پاول سال‌ها در شرکت‌های سرمایه‌گذاری بانکی مانند «دیلون» و «کارتیل» در رده‌های مدیریتی فعالیت کرده است. او سابقه حضور در وزارت خزانه‌داری آمریکا را نیز در رزومه خود دارد. جورج بوش پدر در سال ۱۹۹۲ او را برای فعالیت در سطوح بالای خزانه‌داری آمریکا به کنگره معرفی کرد. وی با کسب رای اعتماد، در خزانه‌داری مشغول به کار شد. در سال ۲۰۱۲ و به‌دنبال تلاش پاول در جهت افزایش سقف بدهی دولتی، باراک اوباما او را در سال ۲۰۱۲ (به‌دلیل استعفای فردریک میشکین) برای عضویت در هیات سیاست‌گذاران فدرال‌رزرو معرفی کرد. اقدام اوباما که یک نامزد از حزب رقیب برای عضویت در این هیات معرفی کرده بود، از سال ۱۹۸۸ بی‌سابقه بود. پاول نهایتا توانست اعتماد کمیته بانکی سنا را کسب کند و از سال ۲۰۱۲ تاکنون در فدرال‌رزرو مشغول به سیاست‌گذاری است. پاول در ژوئن سال ۲۰۱۴ مجددا ازسوی اوباما به کمیته بانکی سنا معرفی شد و توانست با کسب ۶۷ رای موافق و ۲۴ رای مخالف، حضور خود را در هیات سیاست‌گذاری بانکی تا سال ۲۰۲۸ میلادی تجدید کند. جروم پاول در ماه‌های آخر دوره ۴ساله جنت یلن، یکی از نامزد‌های اصلی ترامپ لقب گرفت و در نهایت به‌عنوان کاندیدای اصلی رئیس‌جمهوری انتخاب و توسط سنا تایید شد. حضور فعال وی در بخش خصوصی فاینانس اندکی از انتقادها راجع‌به نداشتن مدرک پی‌اچ‌دی کاست. علاوه‌بر این، میانه‌روی او در رابطه با مسائل پولی و سیاسی نیز عامل دیگری برای کسب اکثریت آرای سنا محسوب می‌شود.

سیاست اقتصادی با هدایت پاول

آینده اقتصادی آمریکا با ریاست جروم پاول بر فدرال‌رزرو، به عقیده عموم اقتصاددانان، تفاوت محسوسی با روند کنونی نخواهد داشت. پاول میانه‌رو که از سال ۲۰۱۲ میلادی تحت ریاست بن برنانکی و جنت یلن در شورای سیاست‌گذاری فدرال‌رزرو فعالیت کرده، مخالفت محسوسی با سیاست‌های سال‌های اخیر بروز نداده است و همه شواهد از ادامه روند تدریجی و محتاطانه سیاست‌های پولی در آمریکا حکایت دارند. طبق پیشینه نظرات پاول، به نظر می‌رسد، ریاست او سیاست افزایشی نامحسوس نرخ بهره دوره یلن و همچنین طرح کاهش ترازنامه اوراق بهادار را ادامه دهد. او نسبت به هم‌حزبی‌هایش، ذهن بازتری نسبت به مقررات‌زدایی فدرال‌رزرو دارد و رویکرد دلخواه این حزب درخصوص اعمال محدودیت بر اعمال سیاست‌های پولی را با احتیاط بیشتری پیگیری خواهد کرد. برخی از تحلیلگران، ریاست پاول را به سود بازار سهام آمریکا می‌دانند؛ چرا که او سابقه فعالیت در وال‌استریت و بازار سرمایه را یدک می‌کشد. این ویژگی او را به گزینه مطلوبی برای جامعه سرمایه‌داری آمریکا تبدیل کرده است. تخصص او در بازار‌ها، یکی از جنبه‌هایی است که ترامپ تکیه زیادی بر آن دارد؛ چراکه نگرانی از تضعیف بازار سهام با توجه به انقباضی که فدرال‌رزرو با قدرت دنبال می‌کند، به یکی از انتقادات سرمایه‌داران حامی ترامپ در این روز‌ها تبدیل شده است.

جمهوری‌خواهان مخالفت شدیدی با ابقای یلن بروز داده بودند و برخی از آنان طی نامه رسمی، خواهان تعیین رئیس جدیدی برای فدرال‌رزرو شده بودند. پاول از انتقادات حزبی به ترامپ نیز خواهد کاست. علاوه بر این، لابی قدرتمند او با دموکرات‌های معتدل نیز یکی دیگر از برگ‌های برنده وی بود که فاصله آرای موافق و مخالف به خوبی از آن حکایت دارد.

چالش‌های پاول در «عصر ترامپ»

نقطه مبهم تعادل سیاست پولی: نیمه دوم سال ۲۰۱۷ میلادی برای تورم آمریکا، نیمه معما‌گونه‌ای تلقی می‌شود؛ چراکه نرخ تورم معیار فدرال‌رزرو بدون آنکه دلیل آن برای مدیران بانکی مشخص باشد، نزدیک به نیم درصد از نرخ تورم هدف ۲ درصدی فاصله داشت. این نارسایی تورمی همزمان با نرخ بیکاری ۱/ ۴ درصدی، عدم رشد دستمزدها و افزایش‌های متوالی نرخ بهره چالش بزرگی بر سر راه سیاست‌گذاران پولی خواهد بود. سیاست انقباضی فدرال‌رزرو، چشم‌انداز تورمی را کاهشی می‌کند؛ اما نیاز اقتصاد آمریکا به رشد بیشتر همزمان با ثبت نرخ تورم هدف، با این سیاست همخوانی ندارد. پاول، شرایط دشواری را برای انتخاب نوبت‌های آتی افزایش نرخ بهره هدف و تنظیم شدت تعدیل تراز اوراق ۴۵۰۰ میلیارد دلاری تجربه خواهد کرد.

سایه ترامپ بر فدرال‌رزرو: از میان هیات‌مدیره ۷ نفره فدرال‌رزرو، تنها «لائل برینارد» ازسوی ترامپ تعیین نشده است و ۶ عضو دیگر تا سال آینده با دخالت مستقیم رئیس‌جمهوری آمریکا مشخص خواهند شد. ترامپ تا کنون، رندال کوآرلز را به‌عنوان معاونت رگولاتوری فدرال‌رزرو و جروم پاول را به‌عنوان رئیس این هیات انتخاب کرده و ماروین گود فرند را نیز برای تصدی یکی از کرسی‌های خالی معرفی کرده است. با توجه به خالی شدن کرسی نایب‌رئیسی در اکتبر سال گذشته (استنلی فیشر در این ماه از فدرال‌رزرو خارج شد) و استعفای جنت یلن، دو صندلی خالی دیگر نیز در این هیات به وجود آمدند تا در مجموع ۶ کرسی فدرال‌رزرو مستقیما به نظر دونالد ترامپ وابسته باشند. همزمان با نفوذ قابل توجه ترامپ بر هیات سیاست‌گذاران پولی، سنای با اکثریت جمهوری‌خواهان، فرصت اعمال قدرت ترامپ بر روند سیاست پولی را دوچندان کرده است. گزینه‌هایی که رئیس‌جمهوری آمریکا به کمیته بانکی سنا معرفی می‌کند علاوه‌بر اینکه از اعضای حزب جمهوری‌خواه هستند، از تفکر «باز»ی حمایت می‌کنند. نااطمینانی‌هایی که ترامپ در طول یک سال اخیر برای سیاست و اقتصاد آمریکا تولید کرده، با این شرایط، سیاست پولی را نیز تحت‌الشعاع قرار خواهند داد. تفکر جناح «باز»ها مقررات سختگیرانه، سیاست‌گذاری با پارامترهای کمی، انقباض به‌واسطه افزایش نرخ بهره، کنترل شتاب اقتصادی و مهار تورم را پوشش می‌دهد. در مقابل این تفکر، جناح «کبوتر»ها قرار دارند. گزینه‌های دونالد ترامپ به جز پاول که یک میانه‌رو محسوب می‌شود، از جناح بازها هستند.

خطر تعدد «باز»ها: نظریه بازی‌ها (به‌عنوان تلفیقی از علم اقتصاد و ریاضیات)، بهترین چینش مخلوط بازها و کبوترها را برای دستیابی به هدف، گروه متشکل از یک‌سوم بازها و دوسوم کبوترها تخمین زده است؛ بنابراین، ایستادن نزدیک به میانه میدان احتمال موفقیت هیات سیاست‌گذاران پولی را بالا می‌برد. فدرال‌رزرو آمریکا در حال حاضر از اکثریت کبوتری برخوردار است و این ترکیب در دوره‌های پیشین نیز مشابه با این دوره ثبت شده بود؛ اما گزینه‌های «باز»ی ترامپ، می‌توانند تعادل را بر هم زده، رویکرد آتی بزرگ‌ترین بانک مرکزی دنیا را با نااطمینانی بیشتری مواجه کنند.