آیا این آمارها و قول‌ها و ادعاها، بر مبنای اسناد معتبر و مستند است؟ مطابق بررسی‌ها بسیاری از تحلیل‌های ارائه‌شده در رسانه‌ها مبتنی بر برداشت‌های شخصی و تجربیات محدود افراد است که ممکن است تطابق کافی با واقعیات نداشته یا از دقت کافی برخوردار نباشد. سورنا ستاری، رئیس بنیاد ملی نخبگان در این باره می‌گوید: «ابتدای انقلاب، از مجموع ۲۷۰ هزار دانشجوی ایرانی، ۱۰۰ هزار دانشجو در خارج از کشور و از این میان ۵۰هزار نفر در آمریکا حضور داشتند. اما اکنون از جمع ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار دانشجوی ایرانی، ٤٨ هزار دانشجو در خارج از کشور داریم که تنها ۱۲ هزار نفر در آمریکا تحصیل می‌کنند و این موضوع نشان می‌دهد ایران دیگر جزو کشورهای مهاجرفرست دنیا نیست.»  فرار مغزها و مهاجرت نخبگان طی سال‌های گذشته باعث تاسف بسیاری شده و مسوولان نیز برای کاهش آن، دست به اقداماتی مانند راه اندازی بنیاد ملی نخبگان، افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو، تسهیلات ورود به مقاطع بالاتر برای استعدادهای درخشان و ... زده‌اند.

در همین راستا بهرام صلواتی از جمله استعدادهای برتر کشور که پس از فراغت از تحصیل در یکی از کشورهای توسعه‌یافته به ایران بازگشته و در پژوهشکده سیاست‌گذاری دانشگاه شریف فعالیت می‌کند، می‌گوید: «در سبد مهاجران بین‌المللی، ایران تنها یک‌میلیون مهاجر ثبت شده در منطقه کشورهای توسعه‌یافته دارد و براساس جمعیت مهاجران کشور کمتر از یک درصد جمعیت مهاجران دنیا سهم ایران است.» براساس گزارش‌های معتبر بین‌المللی با موضوع مهاجرت و جابه‌جایی بین‌المللی افراد تحصیلکرده، داده‌ها و روندهای کلان مهاجرت در سطح دنیا حاکی از افزایش ۲ برابری مجموع مهاجران از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ است؛ به‌گونه‌ای که در سال ۲۰۱۳ در مجموع ۵/۲۳۱ میلیون نفر خارج از وطن خود زندگی می‌کرده‌اند که در این گزارش ایران جزو کشورهای اصلی «مهاجر فرست» دنیا محسوب نمی‌شود.