اثر ترامپ در پرونده ریزش وال‌استریت بررسی شد
پیامد دخالت واشنگتن در بازار
رشد بالغ بر ۲۳ درصدی شاخص اس‌اند‌پی۵۰۰ طی یک سال ابتدایی حضور ترامپ در کاخ سفید، به وقوع دوشنبه سیاه سال ۲۰۱۸ و چند نوبت افت بیش از ۲ درصدی در روزهای گذشته منتهی شد تا تغییر مسیر وال‌استریت محرز شود. تاثیر واشنگتن بر نوسان شدید بازار سهام در ۳ حوزه مشهود است. اولین (و شاید مهم‌ترین) حوزه به افزایش تنش‌های ناشی از جنگ تجاری با چین مربوط می‌شود. دومین زمینه، دورنمای اعمال مقررات جدید بر شرکت‌های فعال بخش تکنولوژی است. عدم‌ممانعت شرکت‌هایی مانند فیسبوک و گوگل از آلایش‌پذیری تعمدی فضای مجازی (به‌خصوص در بازه زمانی انتخابات ۲۰۱۶) دلیل اصلی وضع قوانین سختگیرانه از سوی دولت آمریکا به شمار می‌رود. سومین حوزه‌ای که با دخالت مستقیم شخص رئیس‌جمهور نوساناتی در بخش تکنولوژی بازار سهام تولید کرده، حملات پیاپی او به شرکت‌هایی مانند آمازون است. ترامپ آمازون را به فرار مالیاتی، فشار بر رقبا، از رده خارج کردن سایر شرکت‌ها و سوءاستفاده از خدمات پست ملی متهم کرده بود. حمله ترامپ علاوه بر این شرکت، در ابعاد گسترده‌تری ارزش سهام کمپانی‌های فعال در بخش تکنولوژی را کاهشی ساخت. از آنجا که بیشترین قدرت چین علیه آمریکا، به این حوزه اختصاص دارد (بیش از ۵۰ درصد کسری تراز تجاری آمریکا با چین در بخش تکنولوژی است)، ترامپ نیز از طریق این کانال به اعمال فشار بیشتر بر جمهوری خلق چین مشغول شده است.
تعویض اعتبار رونق با سرزنش سقوط
افزون بر یک قرن تجربه روسای جمهوری آمریکا در مواجهه با رفتار بازار سهام به پیدایش یک نتیجه بزرگ برای سیاستمداران این کشور منتهی شده است؛ «بقا با تکیه بر بازار سهام به مرگ ناشی از همین بازار منتهی خواهد شد.» تجربه رکود بزرگ و حباب‌های اقتصادی مانند نزدک، دات‌کام و مسکن (مسبب بحران مالی سال ۲۰۰۷) همگی با یک دوره رونق بی‌محابا در بازار سهام کلید خورده بودند. علاوه بر این، صعود‌های بلندمدت وال‌استریت در اکثر مواقع با اصلاح، بازگشت قیمت‌ها یا سقوط به پایان رسیده‌اند. اولین سال وال‌استریت به ریاست جمهوری دونالد ترامپ با بازدهی بالای بازار سهام همراه شد. در این بازه زمانی، شاخص اس‌اند‌پی۵۰۰ بیش از ۲۳ درصد رشد داشت؛ اما پس از پایان ژانویه سال جاری، وال‌استریت وارد مسیر متفاوتی شد که دوشنبه سیاه سال ۲۰۱۸ و ۲ مرحله ریزش بالغ بر ۲ درصدی بازار سهام آمریکا در طول هفته گذشته را به دنبال داشت. یک سال ابتدایی حکمرانی ترامپ بر کاخ سفید با جهش صعودی بازار سهام همراه شد. ورود رسمی وی به واشنگتن در ژانویه سال گذشته میلادی رخ داد.
وال‌استریت سیگنال مثبت خود به وعده‌های انتخاباتی ترامپ از جمله کاهش نرخ مالیات‌ها را با رشد نزدیک به ۵/ ۵ درصدی در ۱۰۰ روز ابتدایی عصر اقتصادی ترامپ مخابره کرد. رئیس‌جمهوری جدید ایالات متحده از این حیث در رتبه پنجم و بالاتر از «هری ترومن» قرار دارد. شاخص اس‌اند‌پی۵۰۰ یک سال بعد با ثبت بازدهی ۲۳ درصدی از تداوم قله‌زنی وال‌استریت در این دوره حکایت داشت؛ اما روند تصاعدی بازار سهام در انتهای ژانویه پایان پذیرفت. دوشنبه سیاه سال ۱۹۸۷ در ماه فوریه تکرار شد و هفته گذشته نیز با وقوع ۲ نوبت ریزش بالای ۲ درصدی، شاخص‌ها را به زیر مرز میانگین متحرک ۲۰۰ روزه کشاند. دوشنبه سیاه فوریه ۲۰۱۸ منجر به خاموشی کلید رونق وال‌استریت و توییت‌های ترامپ در رابطه با بازار سهام شد.
سکوت ترامپ پس از سقوط سهام
دونالد ترامپ که یکی از القاب مشهور وی «رئیس‌جمهور توییتری» است، از زمان کسب قدرت تا اوایل ماه فوریه سال جاری بیش از ۶۸ مرتبه درباره رونق، رکوردشکنی، سلامت و چشم‌انداز مثبت بازار سهام توییت کرده بود؛ اما پس از ریزش وال‌استریت چاره‌ای جز سکوت برای وی باقی نماند. به عقیده برخی از کارشناسان بازار جهانی سهام، سکوت ترامپ پس از وقوع دوشنبه سیاه ۲۰۱۸، نشانگر پایان دوره رونق بازار سهام است. ترامپ اعتبار زیادی با تکیه بر دخیل بودن سیاست‌های اقتصادی کابینه خود بر رکوردشکنی‌های پیاپی بازار کسب کرد؛ اما اثر بازگشتی همانطور که در طول تاریخ اثبات شده بود، سرزنش را جایگزین اعتبار برای رئیس‌جمهوری آمریکا کرد. بازار سهام و شرکت‌ها سال ابتدایی عصر ترامپ را با تمرکز بر فواید سیاست‌های اقتصادی مقررات‌گریز کاخ سفید به‌ویژه کاهش نرخ مالیات‌ها، افزایش سقف مخارج دولتی و رشد قابل توجه سهم زیرساخت‌ها از بودجه، مسیر صعود وال‌استریت روی سطح شیبدار را پیش گرفتند. تمرکز بازار سهام آمریکا بر اثرات مثبت این سیاست‌ها موجب غفلت از وجه ثانویه آنها شد. سیاست‌های ترامپی، وال‌استریت را به صعود تشویق کردند و در نهایت منجر به بازدهی بالای در سال ۲۰۱۷ شدند؛ اما همانطور که «دنیای اقتصاد» طی چند گزارش از جمله «خوشبینی افراطی به سهام آمریکا»، «اقتصاد آمریکا در عصر ترامپ» و «حباب وال‌استریت» پیش‌بینی کرده بود، دوران رونق بازار سهام با اصلاح بیش از ۱۰ درصدی پایان یافت. جبهه دوم سیاست‌های اقتصادی واشنگتن با ورود ایالات متحده به جنگ تجاری آغاز شد. نبرد کاخ سفید بیشتر متوجه سردمدار بازارهای نوظهور است. اقدامات پیاپی ترامپ به‌وسیله وضع تعرفه بر واردات همواره با پاسخ مشابه مقامات چینی همراه شده است.
آغاز بازی پینگ‌پنگ پکن-واشنگتن، بازار جهانی سهام را وارد دومین نوبت ریزش در طول سال جاری میلادی کرد. ریزش وال‌استریت همانطور که از تداوم سکوت توییتری ترامپ نیز مشخص بود، سرزنش سرمایه‌گذاران، کارشناسان و اقتصاددانان بسیاری را به دنبال داشت. به این ترتیب، اعتباری که در دوره رونق نصیب کاخ سفید شده بود، جای خود را به انتقادات گسترده از واشنگتن داده است. سرزنش واشنگتن در رابطه با افت سهام فراتر از مخالفت‌های حزبی، سیاسی یا منفعتی به نظر می‌رسد. دخالت‌های دولت آمریکا در امور مربوط به بازار، یکی از دلایل تضعیف وال‌استریت با چاشنی نوسان بالا به شمار می‌رود.
ارسال نظر