چرخش ایران در بازار طلا

مصرف طلا که از سال ۲۰۱۴ سیر کاهشی پیدا کرده بود، از سال ۲۰۱۷ بار دیگر افزایشی شد. براساس گزارش بلومبرگ به نقل از شورای جهانی طلا، تقاضا برای طلا در ایران، سال ۲۰۱۳ به بالای ۱۲۷ تن رسید؛ رقمی که در دهه دوم قرن بیست و یک در این کشور بی‌سابقه بود. پس از این سال، تقاضا در مسیر کاهشی قرار گرفت، به ‌طوری ‌که در سال ۲۰۱۶ مصرف طلا تا عدد ۴۵ تن عقب‌نشینی کرد. این میزان ۶۴ درصد کمتر از سال ۲۰۱۳ بود. با این حال، از سال ۲۰۱۷ بار دیگر تقاضا برای طلا در ایران بالا رفت و به۶۵تن رسید. البته این میزان تقاضا همچنان بسیار کمتر از سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ بود که تقاضا در ایران بالای ۱۰۰ تن قرار داشت. گزارشی در مورد مصرف کل طلای ایران در سال ۲۰۱۸ ذکر نشده است، ولی گزارش شورای جهانی طلا حاکی از آن است که تقاضای سکه و شمش نیز در ایران در فصل اول سال ۲۰۱۸ به بیشترین رقم از فصل اول ۲۰۱۵ رسیده است. میزان تقاضا در فصل اول ۲۰۱۸ بیش از ۹ تن بوده است؛ کارشناسان نظرات متفاوتی در مورد افزایش تقاضا در بازار طلا داشته‌اند. گروهی تنش‌های پیش‌آمده در روابط بین ایران و آمریکا را زمینه‌ساز افزایش تقاضا عنوان کرده‌اند. این دسته دو نظریه مختلف دارند؛ گروهی باور دارند مردم به واسطه این تنش‌ها احتیاط کرده و اقدام به خرید طلا کرده‌اند. گروه دیگری معتقدند، ممکن است سیاست گذار خریدهای طلای خود را افزایش داده باشد. به باور این دسته از کارشناسان طلا «ریه‌زمان جنگ» است؛ در شرایط فعلی و دنیای امروز، جنگ تنها به‌صورت نظامی وجود ندارد و ممکن است یک کشور درگیر جنگ اقتصادی شود. از نظر این کارشناسان طلا دارایی امن زمان ناامنی و جنگ‌های اقتصادی است و ضمن حفظ ارزش خود به راحتی می‌توان آن را نقد کرد.

خیز شمش و سکه در فصل اول ۲۰۱۸

میزان تقاضا برای شمش و سکه در فصل اول سال ۲۰۱۸ به بالای ۹ تن رسید. این در حالی بود که این میزان برای فصل اول سال ۲۰۱۷ تنها نزدیک به ۳ تن بوده است. در فصل دوم ۲۰۱۷ میزان تقاضا برای سکه و شمش به ۵ تن رسید و در فصل سوم با افزایشی یک تنی به ۶ تن رسید. تقاضا در فصل آخر ۲۰۱۷ کمی بیش از ۵ تن ثبت شد. به این ترتیب، مصرف شمش و سکه در فصل اول ۲۰۱۸ از بیشترین میزان تقاضای فصلی آن در سال ۲۰۱۸ حدود ۵۰ درصد بیشتر بوده است. آخرین بار در فصل اول سال ۲۰۱۵ تقاضا برای شمش و سکه در سطح بالاتری نسبت به فصل اول سال ۲۰۱۸ قرار داشت. در آن مقطع زمانی تقاضا بالای ۱۴ تن بود. بیشترین میزان تقاضای شمش و سکه از سال ۲۰۱۰ نیز در فصل دوم سال ۲۰۱۳ به ثبت رسید که تقاضا به بالای ۲۰ تن رفت.

در آن مقاطع زمانی، به دلیل تحریم‌های اقتصادی و نفتی، تقاضا در بازار بالا رفته و هم زمان قیمت سکه و طلا اوج گرفته بود.  بر اساس گزارش بلومبرگ میزان مصرف کل طلا (شمش، سکه، زیورآلات و..) در ایران نیز از سال ۲۰۱۷ افزایشی شد. میزان مصرف طلا که در سال ۲۰۱۳ نزدیک به ۱۲۸ تن بود، در سال ۲۰۱۴ به ۷۴ تن رسید. روند کاهشی مصرف طلا در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ ادامه یافت، به‌طوری‌که در سال ۲۰۱۵ عدد ۶۷ تن برای میزان مصرف طلا ثبت شد و در سال ۲۰۱۶ این رقم تا ۴۵ تن کاهش را ثبت کرد.روند کاهشی مصرف طلا در سال ۲۰۱۷ با ثبت عدد ۶۵ تنی متوقف شد. با توجه به این ارقام می‌توان گفت میزان مصرف طلا در سال ۲۰۱۷ نسبت به سال ۲۰۱۶ افزایش ۴۲ درصدی را نشان می‌دهد، هر چند که همچنان نسبت به سال ۲۰۱۳ حدود ۵۰ درصد کاهش را نشان می‌دهد. تغییر رفتار مصرف‌کنندگان طلا در ایران به عوامل مختلفی نسبت داده شده است. در این میان، برخی توجه مردم به طلا را به تنش‌های موجود به روابط بین ایران و آمریکا نسبت داده‌اند. یکی از تحلیلگران بلومبرگ نیز از احتمال کاهش واردات طلای ایران خبر داد. از نظر وی، واردات طلای ایران معمولا از دو کشور ترکیه و امارات صورت می‌گیرد. با این حال، جریمه یک بانک ترکیه‌ای در سال گذشته توسط آمریکا می‌تواند منجر به کاهش واردات طلا به ایران شود.

افزایش سکه پس از ۴ کاهش

یکی از نشانه‌های افزایش تقاضا در بازار طلای داخلی، روند قیمت سکه تمام بهار آزادی بوده است. سکه در ماه‌های اخیر به راحتی مرزهای روانی را پیاپی شکست و در مقطعی حتی به بالای مرز ۲ میلیونی سرک کشید. روز چهارشنبه، سکه سرانجام پس از ۴ کاهش متوالی،یک بار دیگر طعم افزایش را چشید و با افزایش ۱۸ هزار تومانی به قیمت یک میلیون و ۹۲۰ هزار تومانی رسید. به گفته شماری از فعالان، مقاومت سکه در مرز روانی یک میلیون و ۹۰۰ هزار تومان مهم‌ترین عاملی بود که خریداران این فلز گرانبها را در بازار افزایش داد. سکه روزهای دوشنبه و سه‌شنبه در برابر نزول به زیر این مرز روانی از خود مقاومت نشان داده بود، امری که جسارت خریداران را بالا می‌برد. در روزی که سکه رشد کرد، قیمت دلار نیز در بازار غیررسمی کمی تعدیل شد و در کانال ۶ هزار و ۲۰۰ تومان قرار گرفت.

06-02