اما در فصل دوم سال‌جاری ارزش افزوده ایجاد شده در اقتصاد ایران با محاسبه نفت حدود ۱/ ۱ درصد و بدون محاسبه نفت حدود ۶/ ۱ درصد کاهش یافته‌است. انقباض اقتصاد ایران در تابستان سال‌جاری، برآیند رشد اقتصادی را در ۶ ماه نخست سال‌جاری به میزان قابل‌توجهی در مقایسه با رقم گزارش شده برای رشد اقتصادی نیمه نخست این ۶ ماه کاهش داده‌است. گزارش مرکز آمار همچنین نشان‌می‌دهد که اثرات جانبی خروج آمریکا از برجام، در تابستان سال‌جاری بیشتر بخش‌های اقتصاد ایران را منقبض کرده‌است. روندی که در صورت تداوم حکایت از بازگشت سایه سنگین رکود به اقتصاد ایران دارد.

 

انقباض در فصل گرم

روز گذشته مرکز آمار با انتشار گزارشی به انعکاس آمار و ارقام تولید ناخالص داخلی در ۶ ماه نخست سال‌جاری پرداخت. بر مبنای این گزارش تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت ثابت طی ۶ ماه نخست سال‌جاری ارزشی در حدود ۳۷۳ هزار میلیارد تومان داشته‌است. با کنار گذاشتن مجموع ارزش افزوده ایجاد شده در بخش نفتی، میزان تولید ناخالص داخلی کشور بدون احتساب نفت در ۶ ماه نخست سال‌جاری معادل حدود ۲۹۰ هزار میلیارد تومان گزارش شده‌است. مرکز آمار در گزارش پیشین خود از آمار تولید ناخالص داخلی کشور در سه ماه نخست سال‌جاری میزان رشد اقتصادی بدون محاسبه نفت را معادل ۳/ ۲ درصد گزارش کرده‌بود. این نهاد آماری نرخ رشد اقتصادی با محاسبه نفت را نیز معادل ۲ درصد گزارش کرده‌بود. اما انقباض اقتصاد نسبی اقتصاد ایران در سه ماه دوم سال‌جاری باعث شده‌است که برآیند رشد اقتصادی نیمه نخست سال‌جاری به مراتب پایین‌تر از رشد اقتصادی گزارش‌شده برای سه ماه نخست سال‌جاری باشد. بر مبنای آمارهای منتشر شده در تابستان سرد اقتصاد ایران، رشد اقتصادی بدون محاسبه نفت معادل منفی ۶/ ۱ درصد بوده‌است. مرکز آمار نرخ رشد اقتصاد ایران را نیز با محاسبه نفت، در نیمه دوم ۶ ماه نخست سال‌جاری معادل با منفی ۱/ ۱ درصد گزارش کرده‌است. بر مبنای گزارش منتشر شده از سوی مرکز آمار آخرین باری که نرخ رشد اقتصاد ایران با احتساب نفت و بدون احتساب نفت به‌صورت توامان منفی بوده مربوط به سومین فصل سال ۱۳۹۲ می‌شود.

گزارش مرکز آمار اقتصاد ایران را به سه بخش اصلی و ۱۴ زیربخش تقسیم می‌کند؛ بر مبنای آمارهای مرکز آمار در ۶ ماه نخست سال‌جاری بخش‌های «کشاورزی» و «صنعت» به ترتیب رشد اقتصادی منفی ۵/ ۲ و منفی ۲/ ۱ درصد را تجربه کرده‌اند. بخش خدمات نیز طی ۶ ماه نخست سال‌جاری، نرخ رشد اقتصادی ۳/ ۲ درصد را تجربه کرده‌است. طی ۶ ماه نخست سال‌جاری در میان زیرگروه‌های۱۴ گانه نیز نیمی از زیرگروه‌ها رشد اقتصادی منفی و مابقی رشد اقتصادی مثبت را به ثبت‌رسانده‌اند. بر مبنای آمارهای بانک مرکزی زیرگروه صنعت که به‌تدریج از ابتدای سال ۱۳۹۵ در حال بروز نشانه‌های خروج از رکود بود، در تابستان سال‌جاری بار دیگر وارد فاز انقباضی شده‌است. بر مبنای آمارهای منتشر شده ارزش افزوده فعالیت‌های صنعتی در سه ماه دوم سال‌جاری حدود ۳ درصد کاهش یافته‌است. این در حالی است که این متغیر در بازه زمانی مشابه در سال گذشته نرخ رشد اقتصادی ۳/ ۲ درصدی را تجربه کرده‌بود. بخش ساختمان نیز که پس از فصل چهارم سال ۱۳۹۴ وارد فاز خروج از رکود شده‌بود پس از یک سال در زمستان سال گذشته بار دیگر رشد اقتصادی منفی را به ثبت رساند. بر مبنای آمارهای منتشر شده رشد منفی بخش مسکن در فصل‌های بهار و تابستان نیز تداوم داشته است به نحوی که مجموع ارزش افزوده فعالیت‌های این بخش در ۶ ماه نخست سال‌جاری انقباض ۸/ ۴ درصدی را تجربه کرده است.