پل پیروزی بر کاپیتالیسم

حمایت‌های مالی و اقتصادی را بر زامبیان بست، کاری که خانم الویرانابیولنیا برای نجات روسیه از ابرچالش‌ها انجام داد مشابه آن‌را سال‌ها قبل مرحوم دکتر عالیخانی وزیر اقتصاد دهه چهل با استفاده از ظرفیت همسایگی همین روس‌ها در ایران انجام داد. ایشان که رشد اقتصاد دو رقمی را در کارنامه خود دارد در کتاب امنیت و اقتصاد که به‌شرح خاطرات خود پرداخته است نقل می‌کند: وقتی دولت ایران و شوروی قرارداد انتقال گاز به شوروی را منعقد کردند فرصت را غنیمت شمرده و با استفاده از ظرفیت قرارداد توافق‌نامه صنعتی را با روس‌ها منعقد کرده و طرح‌های مهم از قبیل ذوب‌آهن - که غرب همواره مانع بزرگ شکل‌گیری آن در ایران بود - ماشین‌سازی اراک، ماشین‌سازی تبریز، مجتمع تحقیقات متالوژی اسفراین و تراکتورسازی را منعقد کردم. باید اذعان داشت که انصافا طی سال‌های سپری شده از آن روز هنوز مجموعه‌های فوق‌الذکر با همه پستی و بلندی رخ‌داده بر آنها، باز از صنایع زیربنایی کشور هستند و هنوز هم صنعت متالوژی به‌رغم رشد تکنولوژی‌های ارتباطی و بیوتکنولوژی، صنعت مادر محسوب می‌شود.

بسان دو و میدانی در ورزش. به‌رغم همه اجحافاتی که همسایه شمالی از اواخر دوران صفویه تاکنون بر کشور ما روا داشته، نقاط عطفی هم وجود دارد که اگر فرصت را خوب قدردان باشیم می‌توانیم از ظرفیت روس‌ها در جهت توسعه کشور استفاده کنیم. انقلاب اکتبر موجب شد قراردادهای استعماری منعقد شده در دوران قاجار همه ملغی شود. در کنفرانس تهران ارتباط‌ آقای ساعد با استالین موجب شد حقوق کشور توسط آمریکا و انگلیس و روسیه به رسمیت شناخته شود و قبول داشته باشیم در زمانی‌که جهان آزاد از واگذاری کارخانجات فولاد به ایران خودداری می‌کرد؛ به‌طوری‌که کارخانجات فولاد خریداری شده از آلمان‌ها توسط رضاشاه که در کرج در حال احداث بود کشتی حامل ماشین‌آلات و قطعات آن کارخانه توسط انگلیسی‌ها مصادره شد. روس‌ها حاضر شدند ذوب‌آهن ایران را بسازند و انصافا در حال حاضر پس از پنجاه سال هنوز پابرجاست و ماشین‌سازی تبریز که تکنولوژی آن از چک‌ها دریافت شده بود و امروز در هر کارخانه‌ای در سراسر کشور یکی از محصولات آن دیده می‌شود و نقش بالایی در توسعه صنعتی داشته است با حداقل وابستگی، البته چند سالی است که به‌دلیل تصمیمات غلط دچار بحران شده اما از چنان توانایی برخوردار است که قدرت طراحی و شناخت هر ماشین تک‌منظوره و چندمنظوره صنعتی را دارا است و ماشین‌سازی اراک که اگر نبود ما نه تکنولوژی ساخت پل‌های فلزی را داشتیم و نه قادر بودیم بویلرهای صنعتی مورد نیاز هر واحد صنعتی، بیمارستانی، مجتمع‌های مسکونی و... را مهیا و آماده کنیم و ماشین‌سازی اراک با آذرآب -که از دل آن زاده شده- طراحی و ساخت انواع پالایشگاه‌ها، نیروگاه‌ها و همه انواع کارخانه‌ها را دارد. از حق نگذریم روس‌ها در توسعه صنعتی این کشور نقش داشته‌اند و انصافا دانش فنی صنایع مربوطه را به‌راحتی در اختیار قرار داده‌اند و در صنایعی که ما از آنها دانش فنی اخذ کرده‌ایم امروز هیچ وابستگی به روس‌ها ندارند. اما متاسفانه هر آنچه از غرب آورده‌ایم همه و همه وابسته‌اند.

ملاحظه بفرمایید در این چهل سال که ده‌ها پالایشگاه و کارخانه‌های پتروشیمی و صنایع پایین‌دستی نفت و گاز و معدن مثل کارخانه‌های سیمان و... در کشور احداث کرده‌ایم، هنوز وابسته‌ایم و همواره احتمال دارد همه این واحدها به‌خاطر یک آنزیم از کار بیفتد و جالب اینکه نرخ همین آنزیم‌ها که عرض کردم در قیمت تمام‌شده معنی‌دار است. مثلا آنزیم مورد استفاده در تولید کاغذ از سنگ سی تا چهل درصد قیمت تمام‌شده را به‌خود اختصاص می‌دهد. دردآور اینکه دانشمندان این مرز و بوم در مرکز تحقیقات شیمی و پتروشیمی به دانش فنی بسیاری از این آنزیم‌ها دست پیدا کرده‌اند، اما دریغ از حداقل حمایت از آنها. در این شرایط که ما در جنگ اقتصادی هستیم اگر یک آنزیم خاص را از غرب نتوانیم تهیه کنیم کارخانه‌های تولید مواد بهداشتی از کار می‌افتد. در همین پوشک بچه موادی وجود دارد که در انحصار آمریکاست و آنها به‌راحتی می‌توانند تولیدات ما را از کار بیندازند. در چنین شرایطی روس‌ها تا ۵۰ میلیارد یورو اعتبار در اختیار ایران قرار داده‌اند، آیا بهتر نیست که از این اعتبار به نحواحسن استفاده کنیم و کمبودهای خود را جبران کنیم؟ در تحریم قبلی دولت چین پول خودمان را با هزار خواهش و التماس با بهره بالا به‌خودمان می‌داد و سقف ده میلیارد دلاری هم قرار داده بود. امروز پس از چهار سال از توافق ریاست‌جمهور، چینی‌ها هنوز یک دلار هم پرداخت نکرده‌اند و این روزها همه درها را به روی ما بسته‌اند و به‌لحاظ اقتصادی به‌نفع کشور خواهد بود که با روس‌ها تجارت کند. خوشبختانه همه شرایط برای تجارت با روس‌ها آماده است. قبول داشته باشیم که روس‌ها در صنایع مادر اگر در حد غرب نباشند کمتر از آنها هم نیستند.

در صنایع مصرفی هم بعد از فروپاشی رشد سریعی داشته‌اند. در تکنولوژی‌‌های نو و بیوتکنولوژی هم حرف برای گفتن دارند. در صنایع خودرو هم برندهای خودشان را دارند و هم مبادرت به تولید مشارکتی کرده‌اند. در مقابل چون روس‌ها در تحریم هستند پس در بسیاری زمینه‌ها ما می‌توانیم صادرکننده به آنها باشیم. در مواد غذایی، در پتروداروها، در داروهای سرطانی و لوازم خانگی و بسیاری موارد دیگر. از محل اعتبارات روس‌ها می‌توان شبکه مویرگی ریلی کشور را ایجاد کرد. روس‌ها در صنعت ریلی بسیار پیشرفته هستند. متروی آنها از استحکام بسیار بالایی برخوردار است، در عین حال در زیبایی در دنیا نظیر ندارد. صنعت تکنولوژی ساختمان پیشرفته‌ای دارند. در جاده‌سازی بسیار پیشرفته هستند و ما می‌توانیم ماشین‌آلات راهسازی خود را با همکاری آنها متحول کنیم. در فولادسازی بسیار پیشرفته هستند و نوسازی کارخانه‌های فولاد ما با همکاری آنها میسر است. باور کنیم با ۵۰ میلیارد یورو کشورمان توسعه پیدا می‌کند. فرصت را از دست ندهیم. اگر پوتین کنار برود فرصت به تهدید تبدیل خواهد شد. آنها امروز به ما نیاز دارند. اگر روزی پترکبیر دسترسی به آب‌های آزاد را در سر می‌پروراند امروز وقتی پوتین به‌راحتی از آسمان ایران استفاده می‌کند نه‌تنها آرزوی دیرین آنها تحقق یافته بلکه اهمیت ارتباط بین‌المللی از طریق ایران هم ثابت شده. با اتصال راه‌آهن مشهد- زاهدان کریدور ریلی شمال جنوب از طریق سرخس و با اتصال راه‌آهن قزوین-رشت-بندرانزلی اتصال دریای خزر به خلیج فارس روس‌ها به‌راحتی از طریق کشورمان زمینی و هوایی و ریلی به دریای آزاد راه پیدا کرده و ایران همچون جنگ‌جهانی دوم که پل پیروزی بر فاشیسم را هموار کرد، این بار پل پیروزی بر کاپیتالیسم خواهد شد.