جزئیات سند مالی سال آینده چه می‌گوید؟
پیامد بودجه برای خانوار
افزایش ۲۵ درصدی حقوق و افزایش سقف معافیت مالیاتی
براساس پیش‌نویس لایحه بودجه ۱۴۰۰ کف حقوق کارمندان و بازنشستگان ۵/ ۳ میلیون تومان می‌شود که نسبت به سال جاری ۲۵ درصد افزایش دارد. براساس جزء ۴ بند الف تبصره ۱۲ لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ کف حقوق کارکنان دولتی، قرارداد کارمعین و حقوق بازنشستگان کمتر از ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در ماه نباشد. در قانون بودجه سال جاری کف حقوق بازنشستگان و کارمندان دولتی اعم از رسمی، پیمانی و کارمعین کمتر از ۲میلیون و ۸۰۰ هزار تومان در ماه نبود. بنابراین در لایحه بودجه سال آینده میزان افزایش کف حقوق گروه‌های یاد شده ۲۵ درصد است. همچنین، سقف اعتبار مربوط به سرانه اضافه کار کارکنان را در بودجه سال ۱۴۰۰ حداکثر معادل اعتبار سرانه اضافه کار در سال ۱۳۹۹ (مبتنی بر موافقت‌نامه متبادله سال ۱۳۹۹) است. مبلغ پاداش پایان سال (عیدی) در بودجه سال ۱۴۰۰ معادل یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان پیش‌بینی شده است. دولت در بند ۴ تبصره ۱۲ لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ سقف معافیت مالیاتی موضوع ماده ۸۴ قانون مالیات‌های مستقیم در سال آینده مبلغ ۴۸ میلیون سالانه که برای هر ماه ۴ میلیون تومان است در نظر گرفت.
وام ۷۰ میلیونی برای خانواده‌های سه‌فرزندی بدون مسکن
به‌منظور پشتیبانی از فرزندآوری، در لایحه بودجه سال آینده بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف شده است تا از طریق بانک‌های عامل و از محل سپرده‌های جاری و قرض‌الحسنه نظام بانکی، نسبت به پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ودیعه مسکن به مبلغ ۷۰ میلیون تومان اقدام کند. دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ برای خانوارهای فاقد مسکن که صاحب فرزند سوم شوند وام ۷۰ میلیون تومانی با بازپرداخت ۲۰ ساله در نظر گرفته است. در بند هـ تبصره ۱۶ لایحه بودجه ۱۴۰۰ آمده است: در اجرای بندهای ت و ث ماده ۱۰۲ قانون برنامه ششم توسعه موضوع پشتیبانی از فرزندآوری، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است مبلغ ۲۱۰ میلیارد تومان از طریق بانک‌های عامل و از محل سپرده‌های جاری و قرض‌الحسنه نظام بانکی، نسبت به پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ودیعه مسکن به میزان ۷۰ میلیون تومان با بازپرداخت حداکثر ۲۰ ساله برای خانوارهای فاقد مسکن که صاحب فرزند سوم در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ شده یا می‌شوند، اقدام کنند.
ثابت ماندن رقم وام ازدواج جوانان
براساس جزئیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۰، رقم وام ازدواج جوانان به‌رغم تورم شدید سالانه و افزایش قیمت کالا و خدمات، همان ۵۰ میلیون تومان امسال بوده و تغییر نخواهد کرد. مطابق با پیش‌نویس لایحه بودجه سال ۱۴۰۰، رقم وام ازدواج ۵۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده و دولت قصدی برای افزایش آن ندارد. این در حالی است که افزایش چندبرابری قیمت کالا و خدمات به‌ویژه لوازم خانگی در سال‌های اخیر قدرت خرید خانوارها به خصوص زوج‌های جوان را کاهش داده است و این مساله مغایرت با قوانین بالادستی نسبت به افزایش ازدواج جوانان و تشویق به فرزندآوری و مباحث پیرامونی دارد. لازم به یادآوری است، وام ازدواج جوانان در بودجه سال ۹۹ به ۵۰ میلیون تومان افزایش یافت و تبدیل به قانون شد.
درآمد ۷/ ۲ هزار میلیاردی دولت از سیگاری‌ها
با توجه به جزئیات لایحه بودجه ۱۴۰۰ درآمد دولت از محل مالیات بر مصرف سیگار در سال آینده بیش از ۲ هزار و ۷۳۴ میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. بررسی جزئیات لایحه بودجه ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که دولت بابت درآمد وزارت صمت از حقوق انحصار و صدور مجوز توزیع محصولات دخانی ۳۰۰ میلیارد تومان پیش‌بینی کرده است. همچنین درآمد دولت در سال آینده از مالیات بر فروش سیگار، براساس لازم‌الاجرا نبودن قانون ممنوعیت ورود برخی از کالاهای غیرضرور مصوب ۲۲ شهریور ۱۳۷۴ و مجاز بودن تامین کسری سیگار از طریق واردات، هزار و ۲۳۱ میلیارد تومان خواهد بود. در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ مالیات بر مصرف سیگار نیز بیش از ۲ هزار و ۷۳۴ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. این در حالی است که براساس لایحه بودجه سال ۹۹، مالیات بر مصرف سیگار ۲هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود.
عوارض خروج از کشور بدون تغییر
براساس پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته در جدول شماره ۱۶ لایحه بودجه سال ۱۴۰۰، جزئیات جدول شماره ۵ که با عنوان جدول دارایی‌ها و درآمدهای سرمایه‌ای شناخته می‌شود، عوارض خروج از کشور برای هر نفر ۲۶۴ هزار تومان در سال آینده در نظر گرفته شده است. بر این اساس، عوارض خروج زائران حج تمتع و حج عمره برابر با ۱۳۲ هزار تومان تعیین شده است. خروج زائران عتبات عالیات و زائران اربعین مطابق تاریخ تعیین شده در این قانون که از مرزهای زمینی به مقصد کشور عراق از کشور خارج می‌شوند، از پرداخت عوارض خروج معاف است. در سایر ایام سال عوارض خروج هوایی زائران عتبات عالیات ۴۵ هزار تومان و عوارض خروج زمینی و دریایی آنها برابر با ۱۵ هزار تومان تعیین شده است. همچنین با توجه به لایحه بودجه سال ۱۴۰۰، عوارض پلکانی برای سفرهای دوم و سوم به بعد دریافت خواهد شد. ارقام تعیین شده در اجزای الف و ب این بند (الف: خروج از کشور / ب: خروج برای حج عمره و تمتع) برای سفر دوم به میزان ٥٠ درصد و سفرهای سوم و بیشتر به میزان ١٠٠ درصد افزایش خواهد یافت. مبلغ ۸۰ هزار تومان از عوارض خروجی برای توسعه زیرساخت‌ها و تاسیسات گردشگری و حمایت از بخش میراث فرهنگی و صنایع دستی اختصاص می‌یابد. خاطرنشان می‌شود ارقام پیشنهادی در لایحه بودجه ۱۴۰۰ برای عوارض خروج از کشور، عینا در قانون بودجه امسال نیز تکرار شده است و این ارقام برای سال آینده افزایش نخواهد یافت.
افزایش یارانه نان و خرید تضمینی گندم
یارانه نان و خرید تضمینی گندم، در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور، معادل ۲۲ هزار میلیارد تومان تعیین شده که در مقایسه با سال قبل ۱۰ هزار میلیارد تومان افزایش را نشان می‌دهد. دولت در قالب تبصره ۱۴ ماده واحده بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور، ۲۲ هزار میلیارد تومان یارانه نان و خرید تضمینی گندم را از محل منابع هدفمندی یارانه‌ها پیش‌بینی کرده است. این رقم در مقایسه با سال ۹۹ که ۱۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان بود، حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان افزایش دارد.
افزایش تعرفه جرایم رانندگی
دولت در لایحه بودجه سال آینده پیشنهاد داد تا ۴۰۰ میلیارد تومان از درآمد بیمه شخص ثالث میان ناجا، سازمان راهداری و اورژانس توزیع شود. براساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ شرکت‌های بیمه‌ای مکلف هستند مبلغ ۴۰۰ میلیارد تومان از اصل حق بیمه شخص ثالث دریافتی را در جدولی که براساس فروش بیمه (پرتفوی) هر یک از شرکت‌ها تعیین و به تصویب شورای عالی بیمه می‌رسد، به‌صورت ماهانه به درآمد عمومی ردیف ۱۶۰۱۱۱ جدول شماره ۵ به سه دستگاه نیروی انتظامی با سهم ۶۳ درصدی، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای با سهم ۲۷ درصدی و اورژانس با سهم ۱۰ درصدی اختصاص دهند. براساس تبصره ۱۰ این لایحه تعرفه جرایم رانندگی ۲درصد افزایش می‌یابد که منابع حاصله به حساب درآمدی ۱۵۰۱۰۱ نزد خزانه‌داری کل کشور واریز می‌شود. معادل مبلغ واریزی تا سقف ۲۰۰ میلیارد تومان برای هزینه‌های معلولان شدید و خیلی شدید و ضایعه نخاعی ناشی از تصادفات رانندگی و پیشگیری از معلولیت در اختیار سازمان بهزیستی قرار می‌گیرد.
