مهرداد اکبریان در نشست خبری که روز گذشته در محل ساختمان انجمن برگزار شد ضمن اشاره به مشکلات بخش تولید در زنجیره ارزش اظهار کرد: اجزای زنجیره ارزش در هر بخش از واحدهای تولیدی از دانه‌بندی گرفته تا تولید گندله از واحدی به واحد بعدی با دغدغه‌ای به نام قیمت‌گذاری مواجه هستند. وی  اعلام کرد: باید فضای فعالیت به ویژه در بخش صادرات را برای بخش معدن در زنجیره ارزش باز بگذارند و صادرات به‌عنوان فعالیت اصلی در این بخش مدنظر قرار گیرد.

وی درخصوص استراتژی انجمن برای بهبود شرایط بخش معدنی زنجیره ارزش اظهار کرد: در گام نخست برای دستیابی به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال ۱۴۰۴ و تامین ۱۶۸ میلیون تن سنگ‌آهن موردنیاز برای رقم یادشده، پیگیر تکمیل اکتشافات با استفاده از تجهیزات و نرم‌افزارهای جدید اکتشاف هستیم. وی افزود: گام بعدی ایجاد کنسرسیوم‌هایی برای ایجاد فعالیت خرید و فروش مواد معدنی معادن کوچک مقیاس است و علاوه بر آن، عقد قراردادهای منصفانه سودآور میان شرکت‌های SME و شرکت‌های بزرگ مقیاس برای افزایش انگیزه تولید مدنظر است. این قراردادهای تولید اکتشافات مجدد در معادن کوچک مقیاس را به جریان بیندازد که چه بسا در همین موارد به ذخایر بزرگ دست پیدا کنیم.

وی به مورد دیگری که در استراتژی انجمن قرارداد وجود دارد اشاره کرد و گفت: استفاده از علوم جدید و ظرفیت دانشگاه‌ها به ویژه درخصوص پرعیارسازی و در نهایت استفاده از فن‌آوری‌های بد سنگ‌آهن کم‌‌عیار تولید را به نتیجه می‌رسانند، از برنامه‌های مورد پیگیری در استراتژی انجمن هستند.

در همین رابطه فرزانه معصومی، عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن درخصوص آثار زیانبار روش فعلی قیمت‌گذاری محصولات معدنی خاطرنشان کرد: در حال حاضر ذخایر فعلی سنگ‌‌آهن کشور کشش بیش از ۱۰ سال تولید را نخواهد داشت. با سناریوی فعلی که قیمت‌گذاری بخش معدنی زنجیره فولاد بر پایه نرخ فروش شمش فولاد خوزستان است، بنابراین زمانی که مجبور به واردات شوند دیگر باید با نرخ‌های جهانی خرید انجام دهند، همین امر سبب می‌شود که واحدهای فولادساز با ضررهای سنگینی مواجه شوند. وی افزود: در صورت متعادل‌سازی قیمت‌ها، دیگر بخش معدن زنجیره ارزش به سمت اینکه خود یک فولادساز حتی در ابعاد کوچک شود ورود نمی‌کند. همان معضلی که چین نیز امروز با آن دست و پنجه نرم می‌کند که هم آثار زیست‌محیطی و هم بیکاری را برای چینی‌ها به همراه داشته است.

معصومی درباره عوارض ۱۵ درصدی برای صادرات محصولات بخش معدن زنجیره ارزش خاطرنشان کرد: این اقدام سبب شده که قدرت چانه‌زنی در این بخش با کاهش روبه‌رو شود. فولادساز داخلی برای خرید از تولیدکننده داخلی عوارض ۱۵ درصدی را از کل رقم کسر می‌کند و این سبب می‌شود که قیمت‌ ما در داخل با قیمت جهانی محصولات معدنی تفاوت فاحشی داشته باشد و این موضوع کاملا به ضرر بخش معدنی زنجیره ارزش فولاد تمام می‌شود.

گلزار دیگر عضو هیات مدیره انجمن سنگ‌آهن ایران در همین رابطه گفت: ما بازار خودمان را به هندی‌ها دادیم در صورتی که اکنون با مازاد تولید در بخش معدنی زنجیره ارزش همراه هستیم و این مازاد تولید را تولیدکنندگان به مرور کاهش می‌دهند و در نتیجه با کاهش اشتغال مواجه خواهیم شد. وی درخصوص بودجه سال ۹۷ و درآمد دولت از بخش معدن یادآور شد: معادل ۱۰۶۵ میلیارد تومان درآمد از بخش معدن در بودجه دیده شده که ۱۶ درصد آن به بهره مالکانه اختصاص دارد.

این رقم نسبت به سال ۹۶ با ۱۱ درصد افزایش دیده شده است. از طرفی بودجه ایمیدرو نیز به نصف رسیده است. گلزار ادامه داد: علاوه بر این بودجه سازمان زمین‌شناسی با ۷ درصد کاهش در سال ۹۷ همراه است. این در حالی است که برای رسیدن به ۵۵ میلیون تن تولید فولاد در ۱۴۰۴ که در صنایع بالادستی (سنگ‌آهن دانه‌‌بندی) به اکتشاف نیازمندیم، این رقم ما را از هدف ۱۴۰۴ دور می‌کند.

وی معتقد است هرگونه عوارض در چرخه فولاد باعث ضرر و زیان آنها خواهد شد و در این میان دولت باید نقش مدیریتی خود را ایفا کند. وی گفت: این روش که حمایت بیشتر از فولادسازان را به همراه دارد بازگشت سرمایه برای سرمایه‌گذاران و سهامداران در بخش معدن زنجیره ارزش را به شدت کاهش می‌دهد.