آژیرهای جهانی برای بازارهای کالا

به این ترتیب در هفته گذشته نفت آمریکا ۴۱/ ۵ درصد و برنت ۸۷/ ۲ درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است. این موضوع باعث شده قیمت بسیاری از فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی با رشد روبه‌رو‌ شود و انتظار می‌رود در هفته پیش رو همچنان ترکش‌های این موضوع در بازارهای مرتبط با نفت دیده شود. با این حال در بازار لندن تقریبا تمام فلزات پایه در هفته گذشته با افت قیمت روبه‌رو‌ بودند؛ هرچند در روز جمعه مسیر این بازارها تقریبا برعکس شد به‌طوری‌که یا قیمت‌ها مثبت شدند یا باثبات بودند اما در روند هفتگی وضعیت قابل قبولی برای بازارهای فلزی رویت نشد به‌طوری‌که قیمت مس با ۵ درصد افت به ۶ هزار و ۸۱۱ دلار در هر تن رسید و آلومینیوم با ۳ درصد افت هفتگی ۲ هزار و ۱۶۶ دلار معامله شد. هر تن روی نیز ۶ درصد افت قیمت را در این بازار تجربه کرد و به ۲ هزار و ۹۹۳ دلار رسید درحالی‌که بهای سرب با کمترین میزان ریزش قیمت در این گروه ۲ درصد افت را تجربه کرد و ۲ هزار و ۳۸۹ دلار در هر تن معامله شد. نگاهی به شاخص دلار نیز نشان می‌دهد این شاخص در روز جمعه هرچند اندکی کاهش یافت اما همچنان بالاتر از ۹۴ واحد ایستاده است (۵۲/ ۹۴ واحد).

  فاجعه جهانی تجاری در راه است؟

کارشناسان دو نکته را درباره روند کنونی بازارهای کالایی مطرح می‌کنند نخست آنکه این روند به زودی متوقف و حتی ممکن است مسیری معکوس را در پیش بگیرد و دوم آنکه این روند در نتیجه شرایطی پیش آمده که در مجموع این شرایط برای اقتصاد دنیا مزیت آور نیست. به‌عنوان مثال رشد شدید قیمت نفت یا احتمال تشدید بحران‌های تجاری در جهان باعث شده‌اند تا روند قیمت‌ها با تغییر مسیرهای ناگهانی روبه‌رو‌ شود و این تغییر مسیرها می‌تواند برای آینده بازارها به مراتب آثار زیان‌بخشی به همراه داشته باشد.

به گفته کارشناسان جهانی در حال حاضر فاجعه جنگ تجاری این قابلیت را دارد که بازارهای سهام آسیایی، آمریکایی و اروپایی را با افت‌های خطرناک روبه‌رو‌ سازد کما اینکه در برخی شرکت‌ها به‌عنوان مثال شرکت‌های فولادی و تولیدکنندگان فلزاتی همچون آلومینیوم این اتفاق افتاده و سهام شرکت‌های مهمی از این گروه‌ها با افت روبه‌رو شده است. از طرفی سرمایه‌گذاری‌ها در بسیاری از بازارها و صنایع نیز با بروز این اتفاقات تحت تاثیر قرار خواهد گرفت که می‌تواند در بلندمدت به بروز مجدد رکود اقتصادی و درون‌گرایی اقتصادهای بزرگ منجر شود.

در حال حاضر آمریکا به سرعت در حال حرکت به سمت یک اقتصاد ملی شده و حمایتی است و این در حالی است که چین نیز احتمالا با تشدید حمایت‌های داخلی روبه‌رو‌ خواهد شد. این به معنای بسته شدن حدود ۲۵ تریلیون دلار اقتصاد دنیا است که می‌تواند شرایط را برای بروز یک بحران جدید  اقتصادی فراهم سازد. از طرفی سرایت آثار این سیاست‌های حمایتی به اروپا به تشدید و تداوم این بحران در سطوحی وسیع‌تر کمک خواهد کرد. نکته دیگر رشد قیمت نفت در بازارهای جهانی است. پس از آنکه در نشست اخیر اوپک میزان رشد تولید نفت کمتر از حد انتظار کارشناسان و فعالان این بازار رقم خورد بازار با تغییر جهت روبه‌رو‌ شد اما این تغییر جهت به نظر نمی‌رسد در میان مدت ادامه یابد.

تداوم قیمت‌های کنونی در شرایطی که اقتصادهای بزرگ در شرایط بحران قرار گرفته‌اند می‌تواند به تشدید رکود در بخش تولید یا رشد قیمت‌های تمام شده در بخش تولیدات صنعتی منجر شود. کارشناسان معتقدند این موضوعات بازارها را از یکسو و بخش واقعی اقتصاد و تولید را از سوی دیگر از خود متاثر خواهد کرد به‌طوری‌که انتظار می‌رود با ضعف تولید و عرضه محصولات معدنی و کاهش تولیدات صنعتی در جهان میانگین عرضه در بازارهای گوناگون با کاهش روبه‌رو‌ شود.

در این راستا باید سیاست‌های آمریکا و اتحادیه اروپا و ایجاد محدودیت‌های تجاری بین این دو قطب را نیز زنگ خطر دیگر برای بازارهای کالایی تلقی کرد. آمریکا واردات بسیاری از کالاها از جمله خودروهای اروپایی را به زودی متوقف خواهد کرد و این موضوع روی بسیاری از محصولات فلزی و پتروشیمی اثرگذار خواهد بود. این به معنای تضعیف بیشتر بازارهای کالایی و مالی به‌صورت توأمان است. به عبارتی باید گفت بازارهای کالایی در انتظار بروز یک سلسله تنش‌های اقتصادی در جهان هستند که می‌تواند قیمت‌های آینده این محصولات را به شدت تحت تاثیر قرار دهد و در عوض بازارهای سرمایه‌ای نظیر طلا را در تیررس معامله‌گران قرار خواهد داد.

در این باره پیش‌بینی‌ها حکایت از آن دارد که روند کنونی افزایش نرخ بهره که در آمریکا ادامه دارد می‌تواند به رشد نرخ‌های بهره در اقتصادهای بزرگ دنیا نیز منتهی شود، به این ترتیب چین، کشورهای اروپایی و کشورهای نوظهور به دنبال رشد نرخ بهره خواهند رفت و این موضوع نیز با اثرگذاری بر بازارهای پایه باعث تغییر قیمتی در این بازارها در آینده خواهد شد. به علاوه اگر روال کنونی ارزش دلار در برابر ارزهای معتبر نیز به روال کنونی خود ادامه دهد باید منتظر فشارهای قیمتی بیشتر بر بازارهای کالایی بود.

در نهایت باید گفت افزایش قیمت نفت در شرایط کنونی آنطور که کارشناسان جهانی این حوزه ادعا می‌کنند در نیمه دوم سال ۲۰۱۸ نیز به قوت خود باقی خواهد ماند. البته انتظار نمی‌رود شاهد جهش قیمتی در این حوزه باشیم با این حال انتظار می‌رود قیمت‌ها همچنان در سطوح بالایی بماند. در این صورت باید گفت پیش‌بینی افت قیمت محصولات پتروشیمی چندان درست نیست. به این ترتیب همان‌طور که در یک ماه گذشته قیمت بسیاری از این محصولات در حال تجدید و بازیابی است و این موضوع با تقویت قیمت خوراک محصولات پتروشیمی انتظار می‌رود که تقویت شود.