نگاه معامله‌گران به «سقف قیمتی»

 این اختلاف قیمت‌ در برخی گریدها به قدری جدی است که موجب می‌شود تمام افرادی که از پتانسیل خرید برخوردار هستند به سمت رقابت ترغیب شده و در نهایت این امر به تداوم رشد قیمت‌ها منجر شود. این در حالی است که در روزها و هفته‌های اخیر به دلیل رشد مستمر حجم عرضه‌ها در بورس کالا شاهد کاهش نسبی نرخ در بازار آزاد هستیم آن‌هم در شرایطی که در کنار سخت‌گیری‌های بورس کالا در مسیر تقاضا، حجم تقاضای ثبت شده در معاملات پلیمرها نیز رو به‌ کاهش بوده است. این وضعیت کلی البته در کنار کاهش قیمت دلار چهره آرام‌تری از بازار پلیمرها را ایجاد کرده است؛ اگرچه رخدادهای مهم زیرپوست بازار آزاد نهفته و باید گفت که در این شرایط تنها حجم معاملات پلیمرها در بورس کالا و قیمت کشف شده آن از اهمیت لازم برخوردار است.

آرامش در زیر پوست بازار

جریان غالب قیمتی در بازار آزاد پلیمرها هنوز هم کاهشی است ولی در این بین شاهد برخی از جرقه‌های معنی‌دار رشد قیمت‌ها هستیم که در برخی بازه‌های زمانی به جریان‌سازی در بازار انجامید. به‌صورت دقیق‌تر هنوز هم می‌توان گفت که جریان عمومی نرخ به کمک آرامش نسبی در بازار غیررسمی ارز و البته عرضه‌های مطلوب در بورس کالا کاهشی است و تداوم این روند کاهشی از مستندات بازار بر می‌آید و می‌توان به آن امیدوار بود. در برابر این رویکرد عمومی در بازار باز هم جرقه‌های رشد قیمت برخی گریدهای خاص و البته غالبا جذاب موجب شده تا این عرف قیمتی با خدشه روبه‌رو شود.

 PVC و بسیاری از پلی‌پروپیلن‌ها در روزهای اخیر و حتی برخی در روز گذشته نیز با جرقه‌های رشد قیمتی بالاتری روبه‌رو بودند که شاید نیاز به رمزگشایی دقیق‌تری دارد. البته هنوز جریان غالب در بازار کاهشی است و می‌توان به تداوم این روند نزولی خوش‌بین بود اگرچه استمرار خوش‌بینی به رصد بسیاری از واقعیت‌ها نیاز دارد که در آینده می‌تواند کار دست بازار بدهد؛ رخدادی که بارها تجربه شده و هیچ دلیلی وجود ندارد که مجددا خودنمایی نکند.بازار دلار غیررسمی کاهشی است و با آنکه خبرهایی هم در مورد رشد نرخ در این بازار شنیده می‌شود، اما شاید کاهشی بودن فعلی این بازار به تنهایی بتواند ذهنیت برخی فعالان را از تزریق مجدد التهاب قیمتی به سمت آرامش و افت نرخ تغییر دهد ولی رفتار بازار نشان داده که تا تحقق کامل این امر زمان نیاز هست. درست است که در روزهای اخیر روند عمومی دلار به سمت کاهش نرخ بوده و جز چند جرقه مقطعی تغییری در این بازار ایجاد نشده ولی بازار کاهش جو روانی رشد قیمت‌ها را باور نکرده است چون از یکسو قیمت سکه مخصوصا در روز گذشته  بازهم افزایش یافته و از سوی دیگر داده متقنی در مورد قیمت‌های کشف شده در بازار ثانویه ارزی که در ادبیات اهالی بازار به بورس ارز مشهود شده، مخابره نشده است.

این دوگانه دقیقا چهره‌ای متفاوت را ترسیم کرده که خود یکی از متهمان رشد مقطعی قیمت‌ها در بازار آزاد پلیمرها در آینده می‌تواند باشد. حال در وضعیتی که نوسان قیمت در بازار سکه پیش چشم مردم قرار داشته ولی قیمت کشف شده از سامانه نیما به دشواری مخابره می‌شود شاهد یک خلأ داده هستیم که با اعلام رسمی نرخ و شفافیت معاملات در سامانه نیما و از آن مهم‌تر مخابره رسمی و گسترده و حتی غیررسمی متعاقب آن در شبکه‌های اجتماعی و گفت‌وگوهای اهالی بازار قطعا شرایط بهتری در بازار داخلی مشاهده خواهد شد.همان‌گونه که عنوان شد بازار هنوز کاهشی است ولی جرقه‌های رشد نرخ در روزهای اخیر نیاز به رمزگشایی و موشکافی دقیق‌تری دارد زیرا کم‌توجهی به آن به معنی بازگشت روند افزایشی نرخ به بازار بوده اگرچه قیمت‌های فعلی نیز بیش از حد بالاست تا جایی که بررسی تفاوت قیمت‌ها بین بورس و بازار خود به گزارشی مجزا نیاز دارد که البته در روزهای آینده به آن می‌پردازیم.PVC در هفته منتهی به ۱۴ تیرماه با کاهش حجم معامله هفتگی روبه رو شد یعنی می‌توان گفت که برخی از جرقه‌های رشد قیمتی به دلیل فرآیند تحویل و تزریق به بازار آزاد صورت گرفته اگرچه همین کالا در هفته گذشته با ۲۰ درصد رشد حجم معامله در بورس کالا همراه شد که نشان می‌دهد جرقه‌های رشد قیمتی PVC نباید چندان قدرتمند و دائمی تلقی شود و به احتمال قوی این بازار باز هم به سمت افت نرخ متمایل خواهد شد.

درخصوص پلی‌پروپیلن‌های نساجی شرایط بهتری حاکم است اگرچه این کالا مدت‌هاست که با برتری جدی تقاضا بر عرضه‌ها در اغلب گریدها روبه‌رو است و التهاب قیمتی متاسفانه مدت‌هاست که به یکی از عرف‌های معاملاتی در بازار پلی پروپیلن‌ها (شیمیایی و نساجی) بدل شده است. در مورد گریدهای نساجی شاهد هستیم که در طول ۳ هفته اخیر حجم معاملات به‌صورت مستمر افزایش یافته که امیدواری به تزریق کالای بیشتر از بورس به بازار آزاد را تقویت می‌کند. به‌عنوان نمونه حجم معامله پلی‌پروپیلن‌های نساجی در طول هفته گذشته به ۸ هزار و ۲۴۰ تن رسید که به نسبت هفته قبل از آن نزدیک به ۹ درصد رشد داشته که بالاترین رقم در ۳ هفته اخیر است. این در حالی است که حجم معاملات در هفته پایانی خردادماه ۸ هزار و ۳۳۲ تن بوده که هنوز به این رقم نرسیده‌ایم. در هر حال می‌توان گفت وضعیت بازار پلی‌پروپیلن‌های نساجی در مقایسه با توان تولید داخلی و وضعیت معاملات هفته‌های اخیر هنوز یک عدم توازن جدی را نشان نمی‌دهد ولی این نکته به معنی تامین کامل تقاضای داخلی و همچنین آرامش بازار و ثبات قیمت‌ها نیست و این بازار باز هم به عرضه‌های بیشتر و مخصوصا مستمری نیاز دارد.

در بازار پلی‌پروپیلن‌های شیمیایی نیز اوضاع شباهت زیادی به بازار پلی‌پروپیلن‌های نساجی دارد و حتی می‌توان گفت رخدادهای زیرپوستی در این بازار جدی‌تر از چیزی است که به نظر می‌رسد. در هفته‌های اخیر حجم معامله «پ پ» شیمیایی در بورس کالا در یک مسیر صعودی قرار داشته و این نکته انتظار آرامش بیشتر قیمتی را برجسته می‌سازد. این در حالی است که مصرف این گروه کالایی اغلب در محصولاتی است که اولا به سادگی تولید شده و ثانیا محصولات تولیدی از پتانسیل صادراتی بالایی برخوردار است. همین ویژگی موجب می‌شود تا ثبات نسبی قیمت‌ها در این بازار به‌صورت کلی خدشه‌دار باشد؛ آن هم در وضعیتی که توان تولیدی کشور به دلایل فنی محدود است و البته فراز و فرود تقاضا در این بازار همچون گریدهای نساجی شدیدتر از حالت عادی بوده و هست. هنوز اختلاف قیمتی این دو گروه کالایی بین بورس و بازار بسیار بالاست و برتری محسوس تقاضا بر عرضه‌ها خود معرف این سیگنال است؛ اگرچه سختگیری‌ها شاید بتواند بخشی از آمارهای تقاضا را در بورس کالا محدود کند ولی در کلیت بازار تغییری حاصل نخواهد کرد و التهاب قیمتی باز هم مسیر عمومی بازار را تعیین می‌کند. اگرچه همین بازار هم با ویژگی‌های فنی خاصی روبه‌رو است که باید هر گرید را به‌صورت مجزا مورد بررسی قرار داد.

پلی‌استایرن‌ها و برخی گریدهای سنگین همچون سنگین دورانی از جمله کالاهایی است که در روزهای اخیر (‌و نه تنها روز گذشته) باز هم با جرقه‌های رشد نرخ در بستر بازار روبه‌رو شده آن هم در وضعیتی که این محصول مدت‌ها با اما و اگرهای خاصی در بازار یا در حاشیه (و نه بطن آن) همراه بوده و البته در شرایط فعلی به نظر می‌رسد باز هم تمایل به رشد قیمت‌ها در تار و پود آن دیده شود. البته این واقعیت در شرایطی مورد توجه قرار می‌گیرد که وضعیت معاملات در بورس کالا اختلاف جدی با بازار آزاد نشان می‌دهد. به‌عنوان نمونه در طول هفته گذشته شاهد عرضه و معامله ۲ هزار و ۶۰۰ تن از گرید ۳۸۴۰ بودیم که با قیمت کشف شده ۵هزار و ۲۵۷ تومان مورد معامله قرار گرفت. با فرض هزینه‌های جانبی از جمله کارمزد بورس، مالیات ارزش افزوده و حتی هزینه حمل‌ونقل‌ و بارگیری قیمت تمام‌شده برای این کالا کمتر از ۵ هزار و ۸۵۰ تومان خواهد بود ولی دیروز در بازار آزاد حتی با قیمت ۸ هزار و ۸۰۰ تومان نیز پیشنهاد نرخ شد و البته تا ۸ هزار و ۴۰۰ تومان معامله شد. تنها در مورد همین یک گرید باید پرسید که این اختلاف قیمتی بین  ۲هزار و۵۰۰تا ۳ هزار تومان کجا رفته است.

البته سایر گریدها نیز کم و بیش وضعیت مشابهی دارند اما شرایط این گروه کالایی تا حدودی متفاوت است. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که در هفته منتهی به ۱۴ تیرماه، حجم معامله این کالا ۱۵۰۰ تن با قیمتی مشابه بود و البته در طول دو هفته قبل از آن نیز معاملات ۲ هزار تنی ثبت شده بود. به نظر می‌رسد باید دلیل رشد نرخ را پس از التهاب ضعیف قیمتی و جو روانی در بازار در همین عقب‌نشینی نسبی حجم معاملات در هفته منتهی به ۱۴ تیرماه به شمار آورد که تاثیر خود را در روزهای اخیر نشان می‌دهد. البته با توجه به افزایش حجم معاملات می‌توان گفت باز هم این بازار شاهد تعادل بیشتری خواهد بود و عرضه‌های هفته گذشته نهایتا به بازار وارد می‌شود. این وضعیت کلی را باید مهم ارزیابی کرد، زیرا نشان می‌دهد بررسی دقیق و مستمر وضعیت معاملاتی در بورس کالا در نهایت کلید تحلیل نوسان قیمت‌ها در بازار آزاد است که البته به حمایت از مصرف‌کننده نهایی منتهی می‌شود.

با توجه به این اوضاع معاملاتی به نظر می‌رسد رصد دقیق وضعیت معاملاتی باید بیش از گذشته در دستور کار قرار بگیرد و البته کار رسانه‌ها در این خصوص دشوارتر خواهد بود. بررسی گریدهای جذاب و نوسان قیمت‌های آنها قطعا در آینده مورد توجه بیشتری قرار گرفته و همچنین صراحت لهجه بیشتری هم نیاز خواهد داشت. این در حالی است که بررسی گریدهای مختلف در بازار سنگین اکستروژن و پلی‌اتیلن ترفتالات بطری در دستور کار قرار داشته و واقعیت‌های این بازار در آینده مورد بررسی بیشتری قرار می‌گیرد.با توجه به این موارد و به‌صورت کلی می‌توان عنوان کرد که تاثیرات نوسان حجم معاملات در بورس کالا اغلب در اواسط تا اواخر هفته بعد و دقیق‌تر در دو هفته بعد از آن خودنمایی می‌کند که این ویژگی می‌تواند به فعالان بازار آزاد و صنایع تکمیلی داده مهمی را ارائه کند.