«دنیای اقتصاد» بر‌اساس تحولات جهانی بازارهای پایه بررسی کرد
ترس بازارهای پایه دنیا از رفتار ترامپ
در برابر چین هم تهدید کرده با اعمال تحریم‌های جدید خود روی تمام محصولات وارداتی از آمریکا تعرفه وضع خواهد کرد. این موضوع نشان می‌دهد دو کشور آخرین توان خود را برای یک جنگ تعرفه‌ای تمام عیار به کار بسته‌اند که شاید مرحله بعد افزایش رقم تعرفه باشد که این موضوع می‌تواند باعث فلج شدن اقتصاد جهان در آینده نزدیک و بروز یک رکود دیگر شود که نشانه‌های آن نیز ظاهر شده است. بر اساس آمارهای منتشر شده از معاملات بازارهای کالایی در هفته قبل شاهد بودیم بهای اغلب محصولات با کاهش روبه‌رو شده است که این روند کاهشی در ادامه روندی است که طی بیش از یک ماه گذشته بار دیگر استارت خورده است.
روند کاهشی در اغلب بازارهای پایه
به گزارش «دنیای اقتصاد» هفته گذشته قیمت نفت آمریکا در حدود ۳ درصد ریزش قیمتی را تجربه کرد و به زیر ۶۸ دلار در هر بشکه رسید. نفت برنت اما ریزش محدودتری را تجربه کرد که گفته می‌شود برخی مشکلات ژئوپلیتیک در منطقه خاورمیانه در هفته قبل باعث مهار اثر کاهشی قیمت در این نفت شده است.
در بازار فلزات پایه آمارها نشان می‌دهند قیمت اغلب این محصولات در هفته قبل کاهشی بوده است. بهای مس در هفته قبل کمی بیش از ۲ درصد افت کرد و به ۵ هزار و ۹۴۰ دلار در هر تن رسید و به این ترتیب زیر خط ۶هزار دلاری باقی ماند. آلومینیوم نیز فلزی بود که در هفته قبل در بورس لندن ۹۱/ ۲ درصد افت قیمت را تجربه کرد و به ۲ هزار و ۷۰ دلار در هر تن رسید. به این ترتیب تنها ۷۰ دلار تا بازگشت قیمت این کالا به زیر خط ۲ هزار دلاری باقی است. قیمت قلع و روی نیز به ترتیب ۷۳/ ۰ و ۹۳/ ۱ درصد افت را در هفته قبل تجربه کرد. فلز روی در یک ماه گذشته در حدود ۷ درصد افت را تجربه کرده است. در این بین سرب با آنکه در ماه گذشته در حدود ۴ درصد افت را تجربه کرده بود؛ هفته قبل توانست با افزایش محدود قیمت ۱۱/ ۰ درصدی روبه‌رو شود و به قیمت ۲ هزار و ۵۷ دلار برسد.
بحران ۱۹۳۰ در راه است؟
کارشناسان معتقدند سیاست‌های تجاری که در حال حاضر ترامپ علیه چین در نظر گرفته سرمایه‌گذاری در حوزه‌های تجاری را به خصوص در مورد کالاهای پایه کاهش خواهد داد. این موضوع هرچند باعث می‌شود مخارج مصرف‌کننده در نهایت کاهش یابد اما قطعا به افت رشد اقتصادی منتهی خواهد شد. در این رابطه CNBC در گزارشی با اشاره به موضوع تعرفه‌های تجاری بین این دو کشور معتقد است این اقدامات قطعا به رکود بزرگی در جهان منجر خواهد شد. بر اساس این گزارش بعید نیست دنیا وارد رکودی به بزرگی رکود سال ۱۹۳۰ شود؛ زیرا در آن دوره کشورهای بزرگ به بهانه اینکه قصد حمایت از تولیدات داخلی خود را دارند تعرفه‌های تجاری وضع کردند که این موضوع به سرعت باعث تضعیف اقتصاد جهانی و تشدید رکود شد.
اکنون به نظر می‌رسد ترامپ با سیاست‌های حمایتی که در پیش گرفته است روندی را تشدید خواهد کرد که دنیا را به پرتگاه ۱۹۳۰ نزدیک‌تر می‌کند. ترامپ در دو سال گذشته به بهانه آنکه قصد دارد از تولید داخلی آمریکا حمایت کند اتحادهای واشنگتن با کشورهایی از جمله مکزیک، کانادا، چین و... را زیر سوال برده و مدام کشورهای دنیا را به تحریم‌های اقتصادی و تعرفه‌های تجاری تهدید می‌کند که هم آمریکا و هم سایر کشورها را در معرض خطرات بزرگ قرار می‌دهد؛ تهدیدی که می‌تواند آینده اقتصاد دنیا را متشنج و بحرانی کند، رشد اقتصادی را کاهش دهد، بیکاری را افزایش و تجربه تلخ رکود اقتصادی را برای دنیا تکرار کند. این در شرایطی است که تصور می‌شد ممکن است چین و آمریکا به توافقاتی دست یابند و دست از لجاجت خود بردارند اما مایکل زاس، استراتژیست ارشد در مورگان استنلی می‌گوید با اقدامات جدید عملا راه برای یک توافق مسدود شده است. به گفته وی، تهدید به وضع تعرفه روی ۲۶۷ میلیارد دلار واردات از چین تنها به معنی قرار گرفتن این وضعیت در یک بن بست است و می‌تواند خبرهای بدی با خود به همراه داشته باشد. از طرفی رشد شاخص دلار در هفته گذشته نیز عاملی محرک برای افت قیمت‌ها بود؛ اما کارشناسان بالاتفاق معتقدند عامل مهم‌تر همان مساله تعرفه‌های تجاری بین دو غول اقتصادی دنیا است.
مس زیر ۶ هزار دلار
در این بین نگاهی به وضعیت بازار مس که معمولا به‌عنوان دماسنجی برای بازارهای کالایی محسوب می‌شود حائز اهمیت است. به نظر می‌رسد این فلز در حال حاضر در حال رصد کردن اثرات ناشی از جنگ تجاری است. با این حال به نظر می‌رسد برخی نگرانی‌های دیگر نیز در هدایت مسیر بازار این فلز و البته سایر کالاها نقش‌های مهمی بر عهده دارند؛ به‌عنوان مثال تداوم کاهش ارزش پول در بسیاری از کشورها از جمله کشورهای نوظهور یکی از این دغدغه‌ها است. احتمال کاهش عرضه نفت ایران در بازارهای جهانی که می‌تواند به بازگشت روند صعودی قیمت‌ها در این بازار منتهی شود، افت رشد تولیدات کارخانه‌ای در اتحادیه اروپا که هفته قبل آمارهای آن منتشر شد، کاهش شدید سرعت فعالیت‌های کارخانه‌ای در چین که هفته قبل به کمترین ارقام در بیش از یک سال اخیر رسیده، کاهش تقاضا برای فلزات اساسی و کالاهای پایه و موارد دیگری از این دست همگی از جمله عواملی هستند که در حال حاضر بازارها به نتایج آنها نگاه می‌کنند که انتظار می‌رود اغلب این موارد بازارها را با تهدید روبه‌رو سازند.
در حال حاضر قیمت مس در بازار لندن به زیر ۶ هزار دلار رسیده و آن‌طور که تحلیلگران تکنیکال می‌گویند در صورتی که قیمت تا ۵ هزارو ۷۳۰ دلار در هر تن کاهش یابد زمینه‌های افت بیشتر قیمتی در این بازار با شدت بالاتر فراهم خواهد شد.
اما با شروع ماه سپتامبر که پایان تابستان و آغاز فصل پاییز را با خود به همراه دارد مسیرهای متفاوتی معمولا در مسیر کالاهای بخش‌های مختلف قرار می‌گیرد به‌عنوان مثال در حوزه محصولات کشاورزی با آغاز فصل سرما و پایان دوره کشت بسیاری از محصولات شرایط در بخش عرضه این بازارها برای مدتی با کاهش روبه‌رو می‌شود و این موضوع در کنار تقاضای رو به رشد مواد غذایی در جهان می‌تواند به رشد قیمت‌ها منتهی شود با این حال موضوع موجودی انبارها برای این دسته از کالاها از اهمیت بالایی برخوردار است.
با این حال برداشت از نیمکره شمالی در فصل پاییز را نیز نباید از نظر دور داشت که می‌تواند به تعادل نسبی در بازارها منجر شود. در بازار فرآورده‌های نفتی هم معمولا با شروع فصل پاییز تقاضا برای بنزین کاهش می‌یابد اما برای سوخت‌های حرارتی با روند افزایشی روبه‌رو می‌شود که دوگانه‌ای در بازارهای مذکور را رقم می‌زند. از طرفی در فاصله ماه‌های اکتبر تا دسامبر جشن‌های فصلی در هند در جریان است که به تقاضای بالایی برای طلا و نقره منجر شده و باعث رشد قیمت برای فلزات گرانبها می‌شود.
رفتارهای آمریکا و چین در برابر تعرفه‌ها
روز جمعه انتشار گزارشی از اقتصاد آمریکا نشان داد این کشور در ماه اوت توانسته ۲۰۱ هزار فرصت شغلی ایجاد کند و بر این اساس نرخ بیکاری در این ماه ۹/ ۳ درصد بوده است. از طرفی احتمال افزایش نرخ بهره در آمریکا بیش از رقم ۲ درصد فعلی نیز وجود دارد درحالی‌که شاهد رشد نرخ اوراق قرضه مالی در این کشور نیز هستیم که تمام این موارد دلار قوی تری را برای آینده گوشزد می‌کند که البته می‌تواند به افت بیشتر قیمت در بازارهای کالایی منتهی شود. اکنون به‌عنوان مثال مس در پایین‌ترین قیمت خود در ۱۴ ماه اخیر قرار گرفته است. رابین باخ تحلیلگر سوسیته جنرال می‌گوید نگران آن هستیم که تعرفه‌ها به تقاضا برای فلزات پایه آسیب برسانند. چین تقریبا نیمی از تقاضای جهانی مس را در حدود ۲۴ میلیون تن در سال به ثبت می‌رساند و بروز چنین شرایطی می‌تواند برای این فلز خطرناک باشد. البته چین تقریبا بزرگ‌ترین مصرف‌کننده بسیاری از انواع فلزات پایه است.
به عقیده کارشناسان مسائل اقتصادی حمایت‌های آمریکا از تولیدکننده‌های داخلی این کشور عملا زیان‌های بزرگی را در آینده نصیب آنان خواهد کرد، زیرا زمانی که یک سیاست حمایتی در پیش گرفته می‌شود در اصل تولید‌کنندگان داخلی در برابر کاهش قیمت‌های جهانی محافظت می‌شوند و به همین دلیل ممکن است این امر به زیان بالاتر برای شرکت‌های داخلی منتهی شود؛ به عبارتی تعرفه‌ها می‌تواند در بلندمدت باعث ازدیاد هزینه‌های تولید در این کشورها شود.
بازار نفت در ابهام
در پایان برای بررسی روند‌های آتی بازارهای کالایی باید مراقب تحرکات بازار نفت نیز بود. آن‌طور که می‌متالز اعلام کرده است قیمت نفت در هفته‌ای که گذشت تحت تاثیر عواملی چون افزایش تولید نفت اوپک، روسیه و آمریکا، تشدید جنگ تجاری آمریکا و چین، افزایش تولید نفت لیبی، رکورد شکنی صادرات نفت عراق و افزایش ارزش دلار آمریکا تحت فشار زیادی قرار گرفت اما چشم انداز نگران‌کننده عرضه نفت با نزدیک شدن به موعد تحریم‌های ایران، اختلال در عرضه نفت آمریکا در پی وقوع توفان و کاهش بی‌سابقه ذخایر نفت آمریکا همراه شد.
تولید نفت اوپک در فاصله ماه‌های جولای و اوت ۲۲۰ هزار بشکه در روز افزایش یافته و به بالاترین رقم سال جاری میلادی یعنی ۷۹/ ۳۲ میلیون بشکه رسیده است. افزایش تولید نفت لیبی و رکورد شکنی صادرات نفت عراق عامل این رشد تولید بوده است. همچنین تولید نفت روسیه در ماه گذشته، ضمن رکوردشکنی از نظر حجم تولیدات نفتی روسیه، به رکورد ماهانه ثبت شده در دوران شوروی سابق نزدیک شد.
ارسال نظر