اما مشکلات پیش روی توسعه ظرفیت پالایشگاهی و پتروپالایشگاهی کشور مانند مشکل «تامین مالی و فاینانس‌های خارجی» را می‌توان مهم‌ترین موانع توسعه طرح‌های پالایشی و پتروپالایشی دانست. به همین منظور در این طرح به ارائه روشی برای تامین مالی داخلی پروژه‌های مذکور به کمک منابع مردمی از طریق «اعطای تنفس خوراک» پرداخته شده است. در ادامه گزارش، این مرکز پژوهشی به اظهارنظر درباره ضرورت طرح افزایش ظرفیت پالایشگاه‌های میعانات گازی و نفت خام با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی پرداخته و اعلام کرده است: «احداث پالایشگاه‌ها و پتروپالایشگاه‌های با فناوری روز که درصد نفت کوره در سبد فرآورده‌های آنها کمتر از ۱۰ درصد باشد، تکلیف دولت است. ماده (۴۴) برنامه ششم توسعه بر ایجاد ظرفیت پالایش ۷/ ۲ میلیون بشکه نفت و میعانات گازی را تا پایان برنامه مذکور تاکید کرده است و طبق این ماده دولت موظف است تسهیلات لازم برای ایجاد ظرفیت مذکور با ضریب پیچیدگی بالا توسط بخش غیردولتی را به نحوی برنامه‌ریزی و اجرا کند تا ترکیب تولید فرآورده آنها اساسا به محصولات سبک‌تر و میان‌تقطیر اختصاص یابد و سهم نفت کوره در الگوی پالایش از ۱۰ درصد بیشتر نشود.

با توجه به اینکه پس از اجرای قانون سیاست‌های کلی اصل چهل‌وچهارم قانون اساسی، وزارت نفت نمی‌تواند بیش از ۲۰ درصد سهام هر شرکت پالایشگاهی یا پتروشیمی را داشته باشد، عملا سیاست توسعه صنایع پایین‌دستی نفت در تقسیم کار قانون مذکور بر‌عهده بخش‌خصوصی گذاشته شده است. در بخش بعدی این گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس با عنوان «تامین مالی داخلی و مردمی» آمده است: «وابستگی صنعت خصوصا صنعت نفت کشور به فاینانس خارجی برای تامین مالی پروژه‌های توسعه‌ای، به دلیل ضعف روش‌های تامین مالی داخلی و مردمی است. با توجه به شرایط فعلی کشور و لزوم هدایت نقدینگی به سمت فعالیت‌های مولد، جذب سرمایه مورد نیاز برای توسعه این پتروپالایشگاه‌ها از منابع خرد و نیمه‌خرد مردمی، موجب می‌شود که بخشی از نقدینگی سرگردان موجود در کشور که صرف سوداگری در بازار مسکن، خودرو، ارز و طلا می‌شود در راستای این‌گونه فعالیت‌های مفید تولیدی قرار گیرد.

در این طرح سهامداران شرکت مجری موظفند حداکثر یک سال پس از دریافت مجوز، نسبت به واگذاری حداقل ۳۰ درصد سهم شرکت مجری از طریق «عرضه سهام» یا «صدور واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری پروژه» یا «انتشار اوراق بهادار قابل تبدیل به سهام» اقدام کنند. بازوی کارشناسی مجلس درباره حمایت از طریق اعطای «تنفس خوراک» اعلام کرده است: «منظور از تنفس خوراک، اعطای خوراک در تمام یا بخشی از سال‌های اول و دوم پس از بهره‌برداری واحد است به‌صورتی که هزینه خوراک در این مدت به‌عنوان وام صندوق توسعه ملی به مجموعه سهامداران پالایشگاه یا پتروپالایشگاه به حساب آید و طی ۱۲ سال با نرخ سود ۴ درصد ارزی بازپرداخت شود. این اقدام نرخ بازده داخلی(IRR) طرح را تا ۵ درصد افزایش می‌دهد و مهم‌تر از آن به جذابیت طرح برای استقبال مردم و سرمایه‌گذاران داخلی در راستای تامین سرمایه سریع پروژه منجر می‌شود. این اقدام را می‌توان نوعی از حمایت در قالب تامین مالی جایگزین که در تسهیل تامین مالی طرح‌های زیرساختی و توسعه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد، دانست. بر این اساس وزارت نفت موظف است در زمان اعطای مجوز طرح نسبت به اعطای مجوزهای زیر برای واحدهای مشمول این قانون اقدام کنند:

الف. مجوز صادرات فرآورده‌های تولیدی.

ب. مجوز تامین نفت خام به‌عنوان خوراک مصرفی پس از اتمام دوره تنفس خوراک با رعایت مصالح کشور.

اکنون و با توجه به تاکید دولت و مجلس برای توسعه‌پتروپالایشگاه‌ها باید در نظر داشت که ساخت و توسعه پترو پالایشگاه‌ها می‌تواند منجر به تحولی بزرگ در صنعت نفت کشورمان شود و بدون تردید کاهش خام‌فروشی و حرکت به سوی تولید محصولات نهایی از نتایج اثر بخش توسعه پترو پالایشگاه‌ها باشد.

اخبار مرتبط