کاهش عرضه نفت‌خام توسط اوپک‌پلاس تاکنون به یک روند صعودی مطلوب در بازار جهانی نفت‌خام منتهی شده است که موجب شد تا یک هفته افزایشی را پشت‌سر بگذاریم. در طول هفته گذشته نفت‌خام سبک آمریکا بیش از ۳/ ۱ درصد و نفت برنت نزدیک به یک درصد رشد نرخ داشت و شاهد بودیم که بهای نفت برنت به بالاترین رقم در دو ماه اخیر رشد کرد. نفت‌خام سبک آمریکا نیز همین وضعیت را داشت و در نهایت قیمت‌ها به سطوحی نزدیک به حادثه آرامکو افزایش پیدا کرد. این موارد البته در شرایطی رخ داد که بازار جهانی نفت‌خام دو ماه و نیم در یک مسیر افزایشی مستمر نوسان کرده است و هم‌اکنون نیز نرخ‌های موجود در سطوح نسبتا بالایی قرار دارند. اگر این روند افزایشی باز هم ادامه یابد، اوضاع را باید متفاوت ارزیابی کرد زیرا پتانسیل ثبت سقف‌های قیمتی جدید را دربردارد. اگر اتفاقات خاص قیمتی در زمان حادثه آرامکو را در نظر نگیریم، هم‌اکنون بازار نفت‌خام آمریکا در نزدیکی بالاترین قیمت‌های ۴ ماه و نیم اخیر خود قرار دارد و رشد نرخ هرچند محدود و مقطعی، می‌‌تواند نرخ‌ها را به بالاترین سطوح ۶ ماه گذشته افزایش دهد.

همین ارقام به این معنی است که بازار نفت‌خام در شرایط قیمتی بسیار مهمی قرار دارد و با توجه به رفتار نرخ در این بازار، می‌توان گفت که عبور از این سطوح قیمتی برای بازار نفت اگرچه دشوار است ولی موفقیت‌های بزرگ و شرایط جدیدی را ایجاد خواهد کرد. گزارش‌های تحلیلی موجود هم این موارد را بازگو می‌کند، گویی به مرور زمان بازهم احتمال رشد تولید و افزایش عرضه در برابر تقاضا جدی‌تر خواهد شد و سرعت‌گیرهای جدیدی را به ثبت می‌رساند. در هر حال اوضاع در بازارهای جهانی خوب است و می‌توان گفت که پتانسیل تداوم رشد قیمت‌ها برای هفته پیش‌رو هم وجود دارد، گویی بازارها خوش‌بینی‌های موجود را بیش از واقعیت جدی گرفته‌اند و البته نوسان قیمت‌ها نیز می‌تواند در برابر خوش‌بینی‌های فعلی با رشد قیمت‌ها تمکین کند.  بحث‌های پیرامونی درخصوص ارتفاع شعله‌های جنگ تجاری بین چین و آمریکا خود یکی از نگرانی‌های جدی در جهان به‌شمار می‌رود و تاکنون که دود آن بیش از همه به چشم بازارهای کالایی رفته است. همین مطلب به این معنی است که هرقدر جنگ تجاری رو به آرامش بگذارد، به همان میزان بازارهای کالایی می‌توانند رشد نرخ داشته باشند تا جایی که به حالت متعادل جدیدی برسند. هم‌اکنون خوش‌بینی‌های موجود در بازارهای کالایی اغلب از مسیر همین جنگ تجاری عبور می‌کند و اغلب افراد امیدوار هستند که این کشمکش رو به آرامش بگذارد اگرچه نسبت به رفتار آمریکایی‌ها اعتماد ندارند ولی امیدواری‌ها به هر حال تقویت شده است.

نزدیکی به روزهای پایانی سال میلادی، رشد تقاضا در بازارهای جهانی و تحرکات قیمتی در کنار کاهش نگرانی‌ها از بروز یک رکود در بازارهای کالایی در جهان در کنار برخی داده‌های قیمتی و رشد نرخ در بازار نفت و فلزات همگی مواردی هستند که هم محرک‌های جدید فنی و روانی به شمار رفته همچنین تداوم آن به تقویت رفتار خوش‌بینانه افراد در معاملات خود منتهی شده است. خوش‌بینی‌ها را می‌توان به وضوح در نوسان قیمت‌ها مشاهده کرد ولی باید پذیرفت که تاکنون رشد نرخ‌های بزرگی به ثبت رسیده اگرچه هنوز تداوم رشد نرخ بیشتر هم وجود دارد. به مرور زمان می‌توان در مورد داده‌های واقعی در جنگ تجاری اظهارنظر کرد اما با توجه به تجربه چند ماه اخیر بهتر است در این خصوص پیش‌داوری نکنیم و تنها به نظاره موج افزایش قیمت‌ها در کوتاه‌مدت بنشینیم؛ زیرا اگر تجربه قبلی باز هم رخ دهد؛ تنها باید منتظر یک جو همراه با ابهام و تردید ماند. چیزی که بارها با محوریت رفتارهای ترامپ در بازارهای جهانی تجربه شده است. این درحالی است که روزهای پایانی سال چه در ایران (سال شمسی) و چه در اقصی نقاط جهان (سال میلادی)؛ زمانی برای خرید مواد اولیه است و رشد قیمت‌ها در این بازه زمانی در بسیاری از سال‌ها به یک روال معمول بدل شده است بنابراین رشد قیمت‌های فعلی یا کاهش موجودی انبارها چندان هم رخداد عجیب یا غیرمنتظره‌ای نیست اگرچه سرعت این جریان امکان تغییر دارد. این‌که بازارهای جهانی با تکیه بر چند داده خاص رشد قیمت‌ها را حدس زده و به آن پایبند هستند هم از اتفاقات جالب این روزهاست. این موضوع که یک یا چند موسسه خاص احتمال برچیده‌شدن سایه رکود از اقتصاد جهانی را مطرح کرده‌اند درست است ولی هنوز اکثر موسسات برجسته در جهان اظهارنظر قاطعی در این خصوص نداشته‌اند اگرچه شاهد هستیم که اثرات و تبعات رکود کمرنگ شده است.  واقعیت آن است که موفقیت‌های فعلی آن‌هم با احتمال تداوم آنها در کوتاه‌مدت، یک سر و گردن از شرایط واقعی در اقتصاد جهانی بالاتر است؛ گویی با قیمت‌هایی رو به ‌رشد رو‌به‌رو هستیم که پتانسیل‌های بنیادین آن با ابهام همراه هستند. این ویژگی البته هنوز به وضوح خودنمایی نمی‌کند ولی با رشد بیشتر قیمت‌ها، احتمالا به آرامی شاهد خواهیم بود که ثبات قیمت‌ها و میل به کاهش نرخ تقویت شود اگرچه از هم‌اکنون این ادعا چیزی بیش از یک گمانه‌زنی نیست. در هر حال بازارهای کالایی هم‌اکنون افزایشی است و تنها توجه به همین داده می‌تواند برای بسیاری از معامله‌گران جذاب باشد و می‌توان گفت که برای کوتاه‌مدت و حتی تا میان‌مدت، این روند عمومی تداوم خواهد داشت.

 رشد نرخ کالایی‌ها و افزایش شاخص‌های کالایی

در هفته گذشته شاهد رشد قیمت‌ها در بازارهای کالایی بودیم که خروجی آن افزایش شاخص‌های کالایی بود و این پتانسیل وجود دارد که باز هم شاهد تداوم رشد نرخ در این بازارها باشیم. در هفته قبل شاخص CRB با ۴۸/ ۱ درصد و شاخص GSCI با افزایش ۴۶/ ۱ درصد روبه‌رو شد. این رشد قیمتی موجب شد تا این شاخص‌ها به نسبت مدت مشابه ماه قبل در شاخص CRB رشد ۱۹/ ۲ درصدی و در شاخص GSCI رشد ۹۷/ ۲ درصدی را تجربه کنند که رشد نرخ‌های خوبی به شمار می‌رود. این درحالی بود که شاخص بورس فلزات لندن در هفته گذشته رشد ۲۴/ ۲ درصدی داشته و به نسبت ماه قبل، افزایش ۲۶/ ۶ درصدی داشته باشند. همین آمارها نشان می‌دهد که رشد قیمت‌ها در بازار فلزات پایه فراتر از کل بازارهای کالایی بوده است بنابراین فلزات را می‌توان فراتر از نفت‌خام، یک لیدر قیمتی برای سایر بازارهای کالایی به شمار آورد که خروجی این ذهنیت احتمال تداوم رشد نرخ در بازارهای کالایی است.

در آخرین نرخ‌های کشف شده در بورس فلزات لندن بهای هر تن مس به ۶ هزار و ۵/ ۱۵۳دلار بر هر تن رسید که در مقایسه با ابتدای این روند افزایشی یعنی ۳ دسامبر سال‌جاری و قیمت ۵هزار و ۸۱۱ دلار بر هر تن، یک رشد نرخ محسوس را نشان می‌دهد تا جایی که مس را می‌توان یک فلز خوش‌نام در روزهای اخیر به‌شمار آورد آن هم در شرایطی که قیمت سلف ۳ ماهه این کالا ۶ هزار و ۱۷۶ دلار در هر تن بود که نشان می‌دهد ذهنیت‌ اهالی بازار هنوز هم برای رشد قیمت این فلز آمادگی دارد. این درحالی است که مس هم‌اکنون در بالاترین قیمت‌ها از هفتم ماه مه تاکنون قرار دارد که نشانه مهمی برای سایر بازارهای کالایی به شمار می‌رود آن‌هم در شرایطی که جریان عمومی در بازار مس هنوز هم افزایشی است. موجودی انبارهای مس در بورس فلزات لندن نیز در یک مسیر نزولی قرار داشته و به کمترین رقم از ماه مارس تاکنون رسیده است. بهای آلومینیوم هم در بازارهای جهانی افزایشی است ولی هنوز موفقیت‌های بزرگی را در مقایسه با بازار مس کسب نکرده است. این بازار هم با برتری قیمت سلف ۳ ماهه بر قیمت نقدی روبه‌روست که احتمال رشد قیمت‌ها را مطرح می‌کند. البته موجودی انبارهای آلومینیوم در مسیر افزایشی قرار گرفته که مهم‌ترین سرعت‌گیر در برابر رشد قیمت این فلز به شمار می‌رود. موجودی انبارهای روی هم در مسیر کاهشی است اگرچه روی بعد از طی یک مسیر نزولی در قیمت‌ها به تازگی وارد فاز رشد نرخ شده اما قیمت‌های سه‌ماهه این کالا اندکی کمتر از قیمت‌های نقدی است. به‌صورت دقیق‌تر می‌توان گفت که بعد از نیکل با رشد قیمت ۵ درصدی در هفته گذشته، مس یکی از بازارهای موفق کالایی بوده است که البته از لحاظ قیمتی اهمیت بیشتری دارد.

 سیگنال‌های افزایشی در بازار فولاد

بازار فولاد در یک مسیر صعودی قرار دارد و این احتمال وجود دارد که قیمت‌های بالای فعلی، باز هم با رشد نرخ همراه شوند. بهای قراضه و سنگ‌آهن هر دو در مسیر افزایشی قرار دارد آن‌هم در شرایطی که موجودی انبارهای سنگ‌آهن وارداتی در بازار چین در مسیر کاهش قرار دارد. این سیگنال احتمال تداوم رشد بهای فولاد را مطرح می‌کند آن‌هم در شرایطی که سایر بازارهای کالایی مشابه نیز در یک مسیر افزایشی نوسان می‌کنند که احتمال تداوم رشد قیمت‌ها را در بر دارد. از سوی دیگر وضعیت تقاضا در بازارهای جهانی به نسبت متعادل است و به‌صورت دقیق‌تر حداقل تقاضای مورد نیاز برای حمایت از همین سطوح قیمت وجود دارد و می‌توان گفت که تقاضای فعلی خود پتانسیل رشد قیمت‌ها را در بر دارند. تاکنون که رشد قیمت قراضه با محوریت ترکیه به یک محرک قدرتمند افزایش نرخ بدل شده است و تا زمانی که این روند افزایشی را شاهد هستیم و تقاضا هم از این روند قیمتی حمایت کند، دلیلی برای تغییر فاز بازار در دست نخواهد بود.البته یکی از داده‌های متناقض در بازار فولاد را باید کاهش نرخ و سپس ثبات قیمت برخی انواع میلگرد در بازار داخلی چین به شمار آورد که انتظار از رشد قیمت‌ها در این بازار خاص و مهم حکایت دارد آن هم در شرایطی که بهای سنگ‌‌آهن در چین در مسیر صعودی قرار گرفته است. اتفاق مهم در روزهای اخیر را باید رشد نزدیک به ۶ درصدی قیمت سنگ‌‌آهن وارداتی در بازار چین دانست که موجب شد این نرخ به بیش از ۹۴ دلار در هر تن افزایش یابد که هم رشد قیمت برجسته‌ای به شمار رفته و هم محرک مهمی برای رشد قیمت تمام شده در بازار فولاد این کشور است که اثرگذاری خاص خود را بر دورنمای بازار بر جای می‌گذارد.در هر حال بازار فولاد افزایشی است و با توجه به اثرگذاری بیشتر داده‌های فنی به نسبت سیگنال‌های روانی یا پارامترهای مالی یا حتی اما و اگرهای سیاسی و حاشیه‌ای در بازار جهانی فولاد می‌توان گفت که رشد نرخ در این بازار خاص، داده‌هایی قطعی را به سایر بازارهای مشابه همچون بازار فلزات پایه تزریق می‌کند که خروجی آن در نهایت احتمال رشد قیمت‌هایی گسترده‌تر را مطرح می‌کند.

15