کشش پایین تقاضا با رشد نرخ

  تقاضا برای کاتد مس کاهش یافت

در آخرین هفته از شهریور ماه به روال هفته‌های قبل ۴ هزار تن کاتد مس در رینگ معاملاتی بورس کالا با نرخ پایه ۱۴۴ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم عرضه شد که برای این میزان محصول تنها تقاضایی برابر ۲۴۸۰ تن به ثبت رسید و در رینگ بدون رقابت معامله شد. مابقی کاتد عرضه شده نیز وارد معاملات مچینگ شد. 

اگرچه معاملات کاتد مس در رینگ بورس کالا ظرف هفته‌های اخیر بدون رقابت صورت گرفته است اما افزایش نرخ ارز نیمایی در این مدت و رشد بهای جهانی باعث شده تا ظرف همین یک ماه بهای پایه هر کیلوگرم کاتد مس افزایش 17 هزار تومانی داشته باشد. به این ترتیب با درنظر گرفتن کف حداقلی 20 تنی برای خرید این محصول، تولیدکنندگان صنایع پایین دستی ظرف یک ماه برای خرید 20 تن ماده اولیه مورد نیازشان باید 340 میلیون تومان بیش از معاملات ابتدای ماه پرداخت می‌کردند. همچنین ظرف 2 ماه اخیر یعنی از ابتدای مرداد تا پایان شهریور نیز نرخ پایه هر کیلوگرم کاتد افزایش 24 هزار و 600 تومانی داشته که این رقم به مفهوم افزایش 20 درصدی نرخ پایه تنها در 2 ماه بوده است. 

اگرچه سیاست  نبود دو نرخ ارز در کشور خواست بخش قابل‌توجهی از فعالان اقتصادی کشور است، اما این یکسان‌سازی که با افزایش نرخ ارز نیمایی صورت گرفته، آن هم در زمانی کوتاه بسیاری از صنایع پایین‌دستی را در تامین مواد اولیه مورد نیاز خود با چالش جدی روبه‌رو کرده است. افزایش نرخ مواد اولیه در صنایع مصرف‌کننده کاتد مس تاثیری به‌مراتب بیشتر از سایر صنایع دارد، چراکه بهای کاتد مس نسبت به اغلب فلزات پایه بالاتر بوده و همین بالاتر بودن نیاز واحدهای مصرف‌کننده این فلز به سرمایه در گردش را به مراتب بیشتر می‌کند. بنابراین طبیعی است که تولیدکنندگان این حوزه در زمان رشد مستمر قیمت با مشکلاتی در زمینه تامین نقدینگی روبه‌رو شوند. 

  رشد 30 درصدی نرخ پایه ظرف 8 ماه

در آخرین هفته از شهریور ماه، رینگ معاملاتی بورس کالا شاهد عرضه 7700 تن شمش و بیلت آلومینیوم بود که برای این میزان عرضه، تقاضایی حدود 2 برابری و معادل 14 هزار و 400 تن به ثبت رسید. بالاتر بودن قابل‌توجه میزان تقاضا نسبت به عرضه شمش آلومینیوم باعث شد تا معاملات رینگ با رقابت انجام شود. در حالی که نرخ پایه در نظر گرفته شده برای شمش 8/ 99 درصدی ایرالکو در معاملات یکشنبه 30 شهریور حدود 40 هزار و 900 تومان بود، رقابت برای خرید میانگین بهای معامله این محصول را 4 درصد افزایش داد و به 42 هزار و 600 تومان به‌ازای هر کیلوگرم رساند. 

نرخ پایه شمش ایرالکو 8/ 99 درصد در ابتدای شهریور ماه برابر 37 هزار تومان بود، به این ترتیب تنها نرخ پایه این محصول ظرف مدت یک ماه افزایش 10 درصدی داشت. همچنین نرخ پایه همین محصول در هفته ابتدایی مرداد برابر 31 هزار و 400 تومان بود و به این ترتیب نرخ پایه شمش آلومینیوم ظرف تنها دو ماه رشد 30 درصدی داشته است.افزایش نرخ مواد اولیه باعث بالا رفتن بهای تمام شده محصولات صنایع پایین‌دستی می‌شود و تولیدکننده قیمت محصول خود را بالا می‌برد، اما این موضوع تنها یک روی سکه رشد نرخ کالاهای پایه است. اگرچه تولیدکننده صنایع پایین‌دستی افزایش قیمت را در بهای محصولات خود اعمال می‌کند، اما افزایش نرخ این محصولات از سویی نیاز این واحدها به سرمایه در گردش را افزایش می‌دهد و از طرف دیگر افزایش قابل‌توجه نرخ محصولات بازار را به رکود دچار می‌کند و به این ترتیب تولیدکننده نهایی از مجموع این دو موضوع متضرر می‌شود.