موج‌های متناقض کالایی‌

برخلاف روند صعودی ایجادشده در بازارهای دنیا، بورس کالای ایران به خصوص در رینگ صنعتی هفته آرام و ضعیفی را سپری کرد و میزان تقاضا برای خرید محصولات عرضه شده در رینگ صنعتی بازار فیزیکی بورس کالا در هفته جاری به‌صورت محسوسی کاهش داشت. تعدیل انتظارات تورمی و انتظار کاهش قیمت پایه فلزات عرضه شده در این رینگ با ورود نرخ ارز نیمایی به مسیر کاهشی مهم‌ترین دلایل افت قابل توجه تقاضا در این بازارها بود. اگرچه نرخ جهانی اغلب کامودیتی‌ها افزایشی شده اما کاهش نرخ ارز آزاد و نیمایی انتظار افت بهای فلزات در هفته آینده را ایجاد کرده و متقاضیان به امید کاهش نرخ در هفته‌های آتی خرید مواد اولیه را به تعویق می‌اندازند. 

  صعودی کم‌سابقه در بازار جهانی کامودیتی‌ها

بعد از اعلام نتیجه انتخابات در ایالات متحده آمریکا و خبر پیروزی جو بایدن، جریان مثبتی در اغلب بازارهای کالایی شروع به خودنمایی کرد، البته شروع به کار این جو مثبت از بازار سهام آمریکا بود و در ادامه سایر بازارهای مالی دنیا نیز در واکنش به این خبر مثبت شدند، به این ترتیب سیگنال مثبت بازار سهام در آمریکا به کمک بازارهای کالایی و به‌خصوص نفت آمد. در همین زمان انتشار خبر موفقیت‌آمیز بودن واکسن کرونای تولید شده در ایالات متحده آمریکا نیز به حمایت مجدد از بازارهای سرمایه و بازارهای کالایی در دنیا آمد و سیگنال مثبت دیگری به بازارها تزریق شد به‌ گونه‌ای که در اتفاقی کم‌سابقه قیمت نفت در یک روز رشد 10 درصدی داشت. 

در کنار تمامی اتفاقات بیان شده، شاهد بودیم که روز گذشته قیمت طلا در دنیا با افت 50 دلاری روبه‌رو شد که این موضوع نیز سیگنال مهم دیگری برای بازارهای کالایی به‌شمار رفته و حاکی از آن است که از این پس بی‌اعتمادی به بازارهای کالایی کم شده و می‌توان به آینده این بازارها امیدوار بود.

همان‌طور که گفته شد، انتشار خبر تولید واکسن در روزهای گذشته سیگنال مثبت قوی‌ای برای بازارهای دنیا بود، البته پیش از این چین و روسیه نیز از موفقیت خود در تولید واکسن کرونا خبر داده بودند اما از آنجا که این خبر مربوط به شرکت فایزر در آمریکا بود، انتشار آن تاثیر به مراتب بیشتری در کشورهای غربی داشت و توانست جو مثبت قوی‌تری در بازارها پدید آورد. همچنان نرخ نفت در دنیا روندی مثبت دارد و بهای هر بشکه نفت خام آمریکا بعد از مدت‌ها وارد فاز 40 دلاری شد که این موضوع اتفاقی مهم برای این بازار به شمار می‌رود و خود سیگنال مثبتی در بازارهای جهانی خواهد بود. از دیگر اتفاقات بازارهای کالایی پس از انتشار این اخبار مهم سیگنال‌ساز، صعود بهای مس در بورس فلزات لندن به بالای 7 هزار دلار به ازای هر تن بود که این قیمت بیشترین نرخ معامله این محصول پس از ژوئن 2018 است اگرچه باز هم اندکی تعدیل شد. البته در هفته‌های گذشته نیز بازارهای جهانی شاهد معامله کاتد مس با نرخ 7 هزار دلار به ازای هر تن بودند هرچند معامله این کالا در این نرخ پایدار نماند و این بار هم شاهد تعدیل نرخ هستیم گویی مس رقم 7هزار دلاری را به این سادگی‌ها به چنگ نمی‌آورد. اما جو مثبت ایجاد شده در بازارهای کالایی جهانی خوش‌بینی به تثبیت نرخ کاتد مس بالای 7 هزار دلار به ازای هر تن را به دنبال دارد. درعین حال همچنان بازارهای جهانی در موقعیت کونتانگو هستند که این موضوع نیز سیگنال دیگری برای استمرار روند صعودی قیمت‌ها در هفته‌های آینده تلقی می‌شود.

کاهش نسبی ارزش دلار آمریکا در مقابل افزایش ارزش یوآن چین، سیگنال مهم دیگر برای بازارهای کالایی به‌شمار می‌رود که ازسویی بیانگر حمایت از بازارهای کالایی‌ بوده و از طرف دیگر می‌تواند بیانگر آن باشد که گرایش چین به مصرف داخلی افزایش پیدا کرده است. 

 البته چین در سه ماه اخیر به رکوردهای صادراتی در زمینه بسیاری از کالا‌ها دست پیدا کرده که این موضوع نیز نکته‌ مهمی به‌شمار می‌رود و بیانگر آن است که جریان غالب در اقتصاد دنیا افزایشی بوده و حتی می‌توان منتظر آغاز جنگ ارزها میان کشورهای دنیا با هدف کاهش ارزش ارز برای استفاده از فرصت ایجاد شده و رونق صادرات و کاهش واردات بود.

  عقبگرد رینگ معاملاتی کاتد مس در کشور

برخلاف بازارهای جهانی، رکود ناشی از تعدیل انتظارات تورمی در ایران ظرف روزهای گذشته خود را در بازارهای داخلی نمایان کرد؛ در نتیجه رینگ معاملاتی کاتد مس در بورس کالای کشور در هفته جاری با عدم تقاضا از سوی خریداران روبه‌رو شد به گونه‌ای که در معاملات این هفته کاتد مس (یکشنبه 19 آبان)، برای عرضه 4 هزار تن کاتد مس شرکت ملی صنایع مس ایران، تنها تقاضایی برابر 20 تن برای خرید این محصول با قیمت پایه به ثبت رسید و در نهایت، تنها 20 تن کاتد مس با نرخ پایه معامله شد. 

از دیگر اتفاقات حائز اهمیت معاملات کاتد مس بورس کالا در هفته جاری ثبت درج سفارش خرید 2 هزار تن کاتد مس با قیمتی به مراتب پایین‌تر از نرخ پایه اعلامی از سوی بورس کالا بود که البته معامله‌ای میان خریدار و فروشنده در قیمت پیشنهادی صورت نگرفت. اما نشان داد که نبود تقاضا در رینگ معاملاتی بورس کالا به علت غیرمنطقی دانستن بهای پایه از سوی خریداران صورت گرفته است. در حالی که خریداران کاتد مس از بورس کالا، صنایع تکمیلی هستند، نبود تقاضا برای این محصول که مواد اولیه خطوط تولید به شمار می‌رود بیانگر این موضوع نیز هست که انبار این صنایع برای تولید چند هفته آتی خود کمبودی از لحاظ مواد اولیه ندارد و به همین علت، این صنایع می‌توانند خرید مواد اولیه را به امید ارزان شدن به تعویق بیندازند. بخش قابل توجهی از نبود تقاضا برای خرید کاتد مس در رینگ معاملاتی بورس کالا به علت ایجاد ذهنیت کاهشی تورم ظرف روزهای گذشته ایجاد شده است. در حالی که نرخ ارز در بازار آزاد از هفته قبل وارد مسیر کاهشی شده بود، بهای ارز نیمایی ظرف هفته گذشته کاهش قابل ملاحظه‌ای را تجربه نکرد و همین موضوع نیز باعث شد نرخ پایه اعلامی اغلب محصولات در بورس کالا نسبت به نرخ هفته قبل حتی بالاتر باشد. در حالی که میانگین نرخ ارز نیمایی هفته گذشته (مبنای قیمت پایه محصولات صنعتی بورس کالا برای هفته جاری) در اوج تاریخی خود به سر می‌برد و البته بهای کاتد مس در بورس فلزات لندن نیز در قله قیمتی قرار گرفته است و همین موضوع نیز عامل مهم دیگر در افزایش بهای پایه کاتد مس در بورس کالای کشور است. درواقع دو عامل نرخ ارز و بهای جهانی دست در دست یکدیگر، قیمت‌های فعلی مس در بازار داخل را رقم زده‌اند که دیگر تولیدکننده محصول نهایی تمایلی برای خرید با این نرخ را ندارد. 

  لمس سقف 7هزار دلاری مس 

میانگین نرخ جهانی کاتد مس در معاملات هفته قبل مبنای قیمت‌گذاری این محصول در بورس کالای کشور به‌شمار می‌رود و از همین رو توجه به نرخ‌های جهانی در هر گونه اظهار نظری نسبت به بازار داخل نیز اهمیت دارد. برخلاف روند کاهشی ایجاد شده در قیمت‌ کالاها در بازار ایران پس از اعلام پیروزی بایدن در انتخابات ایالات متحده آمریکا بهای اغلب کامودیتی‌ها در دنیا افزایش یافت. بهای جهانی کاتد مس در بازارهای جهانی در مسیر صعودی قرار گرفت، به‌گونه‌ای که قیمت معامله کاتد مس در اولین روز بازگشایی در هفته جاری از مرز 7 هزار دلار به ازای هر تن نیز عبور کرد و به اوج تاریخی خود پس از ژوئن 2018 رسید. میزان موجودی انبارهای بورس فلزات لندن در اوج قیمتی این محصول در ژوئن 2018 در مرز 3 هزار تن قرار داشت، اما در حال حاضر میزان موجودی انبارهای این بازار به 170 هزار تن رسیده است که همین موضوع خود سیگنالی قوی برای حفظ این نرخ در بازار به‌شمار می‌رود. 

بهای جهانی مس در هفته گذشته (مبنای تعیین قیمت پایه هفته جاری در بورس کالا) نیز روند افزایشی داشت به‌گونه‌ای که نرخ مس در بورس فلزات لندن در روز جمعه 6 نوامبر به 6 هزار و 938 دلار به ازای هر تن رسید که این قیمت بدون در نظر گرفتن نرخ معامله کاتد مس در بورس فلزات لندن در روز 21 اکتبر (معامله با نرخ 6 هزار و 950 دلار به ازای هر تن) بیشترین نرخ معامله این محصول در این بازار پس از ژوئن 2018 بوده است. همچنین با وجودی که بهای جهانی کاتد مس در اوج قیمتی خود ظرف 29 ماه اخیر به سر می‌برد، سیگنال کاهشی قابل توجهی در بازارها برای ریزش بهای این محصول وجود ندارد و امیدی به افت قیمت جهانی این محصول نیست. با این وجود خریداران کاتد مس در بازار داخل به امید کاهش نرخ نیمایی ارز در انتظار ارزان شدن بهای این محصول ظرف هفته‌های آتی بوده و در حد امکان خرید خود را به تعویق می‌اندازند. 

  قیمت آلومینیوم رکورد شکست

در اولین روز بازگشایی معاملات در بورس فلزات لندن در روز 9 نوامبر شمش آلومینیوم با روند افزایشی به نرخ هزار و 913 دلار به ازای هر تن معامله شد که این نرخ بیشترین رقم معامله آلومینیوم در این بازار پس از دسامبر 2018 بوده است. البته در دسامبر 2018 ذخایر انبارهای بورس فلزات لندن به لحاظ آلومینیوم در سطح یک میلیون تن قرار داشت، اما در حال حاضر میزان موجودی انبارهای این بازار به یک میلیون و 400 هزار تن رسیده است. به این ترتیب باید اذعان کرد که کمبود در این محصول عاملی در جهت افزایش قیمت‌ها نبوده است. بهای شمش آلومینیوم در بازارهای جهانی نیز ظرف هفته‌های گذشته افزایشی بوده به گونه‌ای که نرخ شمش آلومینیوم در بورس فلزات لندن در روز 6 نوامبر به هزار و 891 دلار به ازای هر تن رسید که این رقم بیشترین نرخ برای این محصول پس از مارس 2019 است. همچنین قیمت فروش سلف 3 ماهه آلومینیوم در بورس فلزات لندن در روز 6 نوامبر برابر یک هزار و 904 دلار به ازای هر تن بود و درواقع بازار در حالت کونتانگو قرار گرفت. قرارگیری بازار در شرایط کونتانگو نشان از خوش‌بینی نسبت به رشد قیمت‌های آتی دارد. درحالی که قیمت جهانی آلومینیوم در مسیر افزایشی قرار دارد، تنها کاهش نرخ ارز نیمایی می‌تواند بهای این محصول را در بورس کالای کشور اندکی تعدیل کند و حداقل در کوتاه‌مدت امیدی به کاهش جدی بهای جهانی آلومینیوم وجود ندارد.