جریان غالب در بازار گواهی سپرده بورس‌کالا کاهشی بود
هراس بازار مالی از امیدواری‌های وین
بی‌رمقی بازار در انتظار آینده بهای ارز
بازار گواهی‌های سپرده کالایی روزهای کم‌رمقی را پشت‌سر می‌گذارد. اغلب نمادهای گواهی ظرف هفته گذشته در مسیر کاهش نرخ قدم برداشته یا با افزایش محدود نرخ روبه‌رو شده‌اند. در زمان تنظیم این گزارش نیز گواهی‌های سکه طلا و گواهی برنج قرمزپوش بودند. البته در این زمان اغلب نمادهای گواهی زعفران مثبت بودند؛ اما با توجه به قرارگرفتن نرخ گواهی زعفران در کف مورد انتظار، این مثبت شدن را نمی‌توان لزوما بازگشت بازار به رونق تلقی کرد. سیگنال‌های ارزی از مهم‌ترین مولفه‌های اثرگذار بر روند تمامی گواهی‌های کالایی ظرف هفته قبل بودند. در واقع تاثیر اخبار مذاکرات احیای برجام بر رفتار معامله‌گران بازار مالی بورس‌کالا ظرف هفته‌های اخیر کاملا مشهود است.
خرید زعفران در کف نرخ
اغلب نمادهای زعفران هفته قبل در مسیر کاهش نرخ قدم برداشتند؛ به‌نحوی که بازار گواهی زعفران در اغلب روزهای هفته قبل قرمزپوش بود. سیگنال‌های منفی ارزی در عین عزم جدی سیاستگذار برای کنترل قیمت محصولات مصرفی همچون زعفران در بازار داخل از مهم‌ترین دلایل این عقبگرد قیمتی بود. در حالی نرخ هر گواهی زعفران (معادل یک‌گرم) در آستانه سقوط به کانال 34هزار تومانی قرار دارد که همین محصول در نیمه دی‌ماه تا محدوده 43هزار تومان نیز صعود کرده بود و حتی برخی فعالان بازار انتظار 60هزار تومانی شدن هر گواهی زعفران را می‌کشیدند. اما این پیش‌بینی خوش‌بینانه به‌رغم پایان فصل برداشت زعفران و مشخص شدن افت حدود 70درصدی برداشت در کشور محقق نشد و تقریبا پس از دی‌ماه این محصول در مسیر افت نرخ قدم گذاشت. در این شرایط ارسال اخبار مثبت از مذاکرات احیای برجام از مهم‌ترین دلایل عقبگرد قیمتی در معاملات گواهی سپرده زعفران بود. با توجه به صادراتی بودن محصول زعفران، تعدیل نرخ ارز از جذابیت گواهی آن به‌عنوان یک دارایی سرمایه‌ای کاسته و زمینه تعدیل نرخ آن را در بازار فراهم می‌کند. میانگین ارزش گواهی‌های زعفران (هفت‌نماد مورد بررسی) از 36هزار و 800تومان در روز ابتدایی هفته قبل یعنی شنبه دوم بهمن‌ماه به 35هزار تومان در زمان تنظیم این گزارش رسید. به این ترتیب، ارزش این گواهی‌ها کاهش 9/ 4درصدی داشت.
روند کاهش نرخ گواهی‌های زعفران در روز ابتدایی هفته جاری، یعنی شنبه نهم بهمن‌ماه و در ساعات ابتدایی بازگشایی بازار متوقف شد و اغلب نمادها وارد مسیر رشد نرخ شدند؛ به نحوی که در زمان تنظیم این گزارش (متوسط) نرخ هشت‌گواهی زعفران مورد بررسی میانگین رشد 2/ 1درصدی داشت. رشد ارزش گواهی‌های زعفران در روز ابتدایی هفته را می‌توان در وهله اول ناشی از رسیدن قیمت‌ها به کف نرخ مورد انتظار تلقی کرد. کف‌نشینی قیمتی گواهی‌های زعفران باعث شده است تا برخی معامله‌گران ترغیب به خرید در این بازار شوند. با این حال، همچنان ریسک تغییر جهت بازار و استمرار روند کاهشی قیمت با سیگنال‌های منفی ارزی وجود دارد. در شرایطی که در زمان تنظیم این گزارش نرخ دلار در بازار آزاد در محدوده 28هزار و 100تومان نوسان نرخ داشت، عقبگرد نرخ ارز به کانال 27هزار تومانی پتانسیل افت بیشتر نرخ گواهی‌های زعفران را دارد و در این حال می‌توان انتظار داشت که کف نرخ ایجادشده بیشتر عقبگرد داشته باشد.
بازی انتظارات ارزی با ذهنیت معامله‌گران گواهی سکه
انتظارت تورمی در بازار گواهی‌های سکه همچنان منفی است و معامله‌گران بازار مالی بورس‌کالا هر گواهی سکه را با نرخی کمتر از ارزش بنیادی آن خریداری می‌کنند. بررسی روند معاملات گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالای ایران و سکه در بازار فیزیکی کشور از کاهش فاصله قیمتی میان ارزش گواهی سکه و نرخ بنیادی آن حکایت دارد. در حالی که طی روزهای پایانی دی و روزهای ابتدایی بهمن فاصله نرخ هر گواهی سکه با ارزش بنیادی آن به محدوده 5/ 2 تا 3درصد هم رسیده بود، این تفاوت نرخ از اواسط هفته رو به کاهش گذاشت و در روز پایانی هفته به حدود یک‌درصد رسید. به این ترتیب همچنان ذهنیت کاهشی میان معامله‌گران بازار مالی بورس‌کالا جریان دارد؛ اما از شدت آن کاسته شده است. در زمان تنظیم این گزارش، مجددا بر میزان تفاوت نرخ میان گواهی سکه و ارزش بنیادی آن افزوده شد؛ به نحوی که نرخ معامله هر گواهی سکه در نرخی حدود 2/ 1درصد کمتر از ارزش بنیادی آن قرار گرفت.
به شکل بنیادی ارزش هر واحد گواهی سکه طلا برابر یک‌صدم ارزش نرخ معامله (میانگین قیمت خرید و فروش روز) سکه در بازار فیزیکی است؛ اما بازار گواهی سپرده سکه طلا تابعی از عرضه و تقاضاست؛ از همین‌رو ذهنیت خریداران و فروشندگان می‌تواند قیمت‌ها را در این بازار، در نرخی بالاتر یا پایین‌تر از ارزش بنیادی آن قرار دهد.
مهم‌ترین دلیل بروز ذهنیت کاهشی در معاملات گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالا و نوسانات نرخ میان ارزش هر گواهی با ارزش بنیادی آن ظرف هفته‌های اخیر به سیگنال‌های ارزی مربوط می‌شود. نرخ ارز در بازار آزاد ظرف دو هفته اخیر در محدوده 27هزار و 400تومان تا 28هزار و 300تومان نوسان داشت. در روزهایی که نرخ ارز به محدوده کف کانال قیمتی (کریدور) نزدیک می‌شود، فاصله قیمتی میان نرخ گواهی سکه و سکه در بازار فیزیکی بیشتر می‌شود. این موضوع بیانگر آمادگی و انتظار فعالان بازار برای سقوط نرخ ارز به کانال‌های قیمتی کمتر است.
سیگنال‌دهی طلای جهانی به عقبگرد نرخ گواهی سکه
نوسان طلا در بازارهای جهانی سیگنال دیگر اثرگذار بر معاملات گواهی سکه است که با توجه به افزایش نوسان نرخ ارز، از اثربخشی این سیگنال کاسته شده است. ظرف دو هفته اخیر، هر اونس طلا در بازارهای جهانی در کانال 1800دلاری نوسان نرخ داشت؛ اما مشخص شدن نتیجه آخرین جلسه فدرال‌رزرو باعث شد بهای این دارایی امن روز جمعه 26ژانویه با کاهش هفتگی 28/ 2 درصدی تا 1791دلار به ازای هر اونس عقب‌نشینی کند.
بانک مرکزی ایالات‌متحده آمریکا روز چهارشنبه هفته گذشته با اتمام این دور از جلسات خود اعلام کرد که نرخ بهره را در ماه مارس افزایش خواهد داد. جروم پاول، رئیس فدرال‌رزرو گفت: فضا برای افزایش نرخ‌های بهره بدون به خطر انداختن بازار کار وجود دارد. بازار کار از نظر سطح مشاغل جدید و دستمزدها در رکورد تاریخی مثبتی قرار دارد.
در این شرایط بازار در انتظار پنج‌مرحله افزایش نرخ بهره در ایالات متحده آمریکا طی سال‌جاری میلادی است. این تصمیم از جمله اقدامات مدنظر فدرال‌رزرو برای حرکت در مسیر سیاست انقباضی و کاهش تورم است. این اعلام باعث شد شاخص دلار آمریکا جهش کرده و در روز پنج‌شنبه تا 3/ 97واحد صعود کند که این نرخ بیشترین میزان شاخص دلار آمریکا پس از نیمه سال 2020 بود. در عین حال نرخ بازدهی اوراق 10ساله آمریکا تا 8/ 1درصد صعود کرد. این موارد زمینه تضعیف طلا به‌عنوان دارایی امن در زمان تورم را فراهم کرد.
در حالی که طلا در بازارهای جهانی ظرف روز پایانی هفته کاهشی شد، چشم‌انداز مثبتی نیز برای آن از سوی سرمایه‌گذاران وجود ندارد. در نظرسنجی هفتگی کیتکونیوز از تحلیلگران وال‌استریت، ۱۴نفر شرکت کردند که از میان آنها چهار نفر معادل ۲۹درصد به افزایش قیمت طلا و هفت نفر معادل ۵۰درصد به کاهش قیمت طلا در هفته جاری رای دادند و سه نفر معادل ۲۱درصد نظر خنثی داشتند.
