خاستگاه واقعی کیفیت حسابداری

ناصر محامی حسابدار رسمی تفاوت در کیفیت اطلاعات حسابداری کشورها حتی با پذیرش استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی IFRS نیز باقی خواهد ماند، زیرا کیفیت حسابداری و گزارشگری مالی امری متاثر از پیچیدگی فنی یا جامعیت استانداردهای پذیرفته شده نیست، بلکه کیفیت حسابداری ناشی از درجه پیشرفت جامعه مدنی، مردم سالاری، قدرت و استحکام نهادهای مدنی، عمق و جامعیت ساختار قانونی، روتین های عرفی و سیستم سیاسی و اجتماعی کشوری است که استانداردهای حسابداری در آن اجرا می‌شود. استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS) عکس‌العمل نظام حسابداری و گزارشگری مالی به پیشرفت‌های جوامع مدنی از سطح ملی به سطح جهانی و معیار‌ها و برداشت‌های نوین و توقعات جدید از حقوق شهروندی است.

سطح وسیع و حجم انبوه افشا در IFRS آیا ناشی از سلیقه و اراده تعدادی حسابدار و حسابرس و آکادمیسین متخصص در حسابداری است؟ یا پاسخ و عکس العمل نظام حسابداری و گزارشگری مالی به انتظارات و توقعات روز جوامع مدنی پیشرفته است؟شفافیت مالی در دموکراسی غربی به این معناست که به شهروندان به‌صورت بهنگام و نظام‌مند اطلاعات مالی کافی و قابل اتکا داده شود تا بتوانند چه در مقابل دولت و جامعه و چه برای اموراقتصادی و سرمایه گذاری، تصمیمات معقول را با حداقل ریسک اتخاذ کنند و از آنجا که حسابداری یک نظام اطلاعاتی است بنابراین نمی تواند در مقابل چنین انتظاراتی بی‌تفاوت باشد.

در جواب به این توقعات است که در راس هیات‌ تدوین استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی شخصی مثل هانس هوجرورست (Hans Hoogervorst) قرار می‌گیرد، بدون پیشینه حسابداری ولی با سوابق دیپلماتیک و تجربه در حوزه مقررات‌گذاری در بازار سرمایه هلند. این پارلمان اروپاست که به‌عنوان عالی ترین نهاد قانون‌گذار اجرای IFRS را به‌عنوان مقررات حسابداری تصویب می‌کند.رویکرد ما به تدوین استانداردهای حسابداری، متاثر از پارادایم نادرست ما نسبت به حسابداری و گزارشگری مالی، رویکردی تقلیل‌گرایانه (Reductional) است و تا حدود زیادی از وظایف و مسوولیت‌های اجتماعی گزارشگری مالی غافل است. ضمن احترام فراوان به تمام دوستان و سروران دانشمندم در نهاد تدوین‌کننده استانداردهای حسابداری، جای اقتصاددانان مطلع از اقتصاد سیاسی و سیاستمداران متخصص در حوزه‌های مالی، سرمایه‌گذاری و اقتصاد را در آن نهاد خالی می‌بینم.