طی معاملات هفته گذشته روند مناسب قیمت‌ها در بازارهای جهانی و همچنین تداوم رشد نرخ دلار زمینه استقبال معامله‌گران از نمادهای فلزی را فراهم آورد. پتروشیمی‌ها نیز به لطف معاملات پرحجم در نماد معاملاتی شرکت پتروشیمی زاگرس، در رده دوم صنایع پیشران معاملات هفته منتهی به ۲۲ آذر فرابورس ایران قرار گرفتند (۴۰ درصد از ارزش معاملات هفتگی گروه محصولات شیمیایی به نماد «زاگرس» اختصاص داشت). بر این اساس در هفته مورد بررسی، دو گروه فلزات اساسی و محصولات شیمیایی به ترتیب ۳۳ و ۱۱ درصد از ارزش معاملات خرد فرابورس ایران را به خود اختصاص دادند و در صدر دیگر صنایع قرار گرفتند.

 تازه‌وارد بازار بدهی

از مهم‌ترین‌ تحولات فرابورس ایران طی هفته مورد بررسی، عرضه دور جدید از اسناد خزانه اسلامی در نماد «اخزا ۶۰۲» در راستای تحقق بودجه سال ۹۶ بود. به این ترتیب روز یکشنبه (۱۹ آذر)، ۱۹ میلیون ورقه اسناد خزانه اسلامی در نماد «اخزا ۶۰۲» به ارزش هر ورقه ۱۰۰ هزار تومان و در مجموع به ارزش یک هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان در بازار اوراق با درآمد ثابت فرابورس ایران عرضه شد. اوراق مذکور، با نام بوده و سررسید آن ۱۲ شهریور سال آینده تعیین شده است. «اخزا۶۰۲» در این روز، ۸۹۱ هزار و ۵۰۵ ریال کشف قیمت شد تا نرخ سود موثر در سطح ۱۷ درصدی قرار گیرد. در ادامه نیز با استقبال معامله‌گران روبه‌رو شد و دادوستد بیش از ۳۳۱ هزار ورقه از این اوراق، قیمت «اخزا۶۰۲» را به ۸۹۱ هزار و ۲۷۴ ریال رساند تا نرخ سود موثر و نرخ سود معادل بانکی این اوراق به ترتیب در سطح ۱۷ و ۸/ ۱۵ درصد قرار گیرد. موضوع انتشار «اخزا۶۰۲»، بند «هـ» تبصره «۵» قانون بودجه ۹۶ کل کشور است که بر اساس آن مقرر شده بود تا در سال جاری، دولت به انتشار ۹ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان اوراق اسناد خزانه اسلامی بپردازد.پیش از این نیز «اخزا۶۱۱» به‌عنوان اولین اوراق اسناد خزانه اسلامی در سال جاری وارد گردونه معاملات بازار بدهی فرابورس شده بود. به این ترتیب با عرضه «اخزا۶۰۲»، این بازار شاهد معامله ۶ مرحله از این اوراق در نمادهای «اخزا۶۱۱»، «اخزا۶۰۲» و همچنین «سخاب»ها خواهد بود.

   نگاهی به آمار معاملات

بررسی نوسان‌های شاخص فرابورس در این هفته حکایت از رشد ۲۹ واحدی این نماگر دارد. بیشترین میزان رشد شاخص در این هفته صعود ۵/ ۱۱ واحدی شاخص در ۲۲ آذر (روز چهارشنبه) بود. در کنار رشد شاخص فرابورس در هفته مذکور، ارزش بازار نیز با افزایش ۵/ ۲ درصدی (معادل ۳ هزار میلیارد تومان) همراه شد و به حدود ۱۱۹ هزار و ۲۳۶ میلیارد تومان رسید.

در مجموع در هفته اخیر تعداد ۲ میلیارد و ۶۹۱ میلیون ورقه بهادار در ۲۰۳ هزار نوبت معاملاتی در تمامی بازارهای فرابورس مورد معامله قرار گرفت که ارزش این حجم از دادوستدها به یک‌هزار و ۴۷۷ میلیارد تومان رسید. به این ترتیب با ثبت این میزان معامله، به ترتیب شاهد رشد ۷۸ و ۱۳۳ درصدی ارزش و حجم معاملات نسبت به هفته منتهی به ۱۴ مرداد بودیم.طی معاملات این هفته، بازارهای اول، دوم و پایه (بازارهای خرد) به‌ترتیب معامله ۸۳۹، ۱۱۴۶ و ۶۰۸ میلیون سهم به ارزش ۱۴۷، ۲۱۹ و ۸۷ میلیارد تومان را تجربه کردند.همچنین هفته گذشته در بازار ابزارهای نوین مالی افزون بر ۹۸ میلیون ورقه بهادار به ارزش یک هزار و ۲۴ میلیارد تومان دادوستد شد که مرتبط با معاملات اوراق بدهی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله و اوراق تسهیلات مسکن بود. دادوستد ۱۰ میلیون ورقه اوراق بدهی به ارزش ۹۰۹ میلیارد تومان، ۸۸ میلیون ورقه در ETFها (صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله) به ارزش ۸۸ میلیارد تومان و ۴۰۰ هزار ورقه تسهیلات مسکن به ارزش ۲۶ میلیارد تومان نتیجه معاملات انجام شده در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس در هفته معاملاتی منتهی به ۲۲ آذر ۹۶ بود.

بازار اوراق با درآمد ثابت فرابورس در این هفته در مجموع میزبان حدود ۵/ ۲ میلیون ورقه اسناد خزانه اسلامی به ارزش ۲۸۰ میلیارد تومان بود تا در نهایت این اوراق در محدوده قیمتی ۸۲ تا ۹۸ هزار تومان مورد دادوستد قرار گیرند. در عین حال بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان از کاهش متوسط نرخ سود موثر اوراق اسناد خزانه اسلامی در هفته مورد بررسی دارد. بر این اساس میانگین نرخ سود در ۶ سررسید موجود اسناد خزانه اسلامی با کاهش ۶/ ۰ درصدی نسبت به میانگین هفته ماقبل آن همراه شد و به ۸/ ۱۶ درصد رسید. طی آخرین روز معاملاتی فرابورس نیز این متغیر کاهش محسوسی را تجربه کرد و در سطح ۶/ ۱۶ درصدی قرار گرفت.  طی معاملات هفته گذشته اوراق تسهیلات مسکن اسفند۹۴ (تسه۹۴۱۲) پس از ۳ هفته نزولی با رشد هفتگی ۲/ ۱ درصدی همراه شد. همچنان افزایش تعداد معاملات مسکن در هشت ماه گذشته، حاکی از بهبود نسبی معاملات مسکن است. با این وجود حرکت کم‌نوسان اوراق تسهیلات مسکن از میانه آذر آغاز شده است و به نظر می‌رسد در نبود عامل محرک، این روند ادامه یابد. در مجموع طی معاملات هفته منتهی به ۲۲ آذر ماه، حجم و ارزش معاملات بازار تسهیلات مسکن به ترتیب با رشد ۲۰ و ۲۱ درصدی همراه شده است.

مروری بر صنایع فعال فرابورسی

طی هفته‌ گذشته فلزات اساسی، شیمیایی‌ها و گروه انبوه‌سازی، املاک و مستغلات به ‌ترتیب سه صنعتی بودند که بیشترین سهم از ارزش معاملات خرد فرابورس را به خود اختصاص دادند. به این ترتیب گروه فلزات اساسی با ارزش معاملاتی بالغ بر ۱۰۳ میلیارد تومان، سهم ۳۳ درصدی، گروه محصولات شیمیایی با ارزش ۳۵ میلیارد تومان، سهم ۱۱‌درصدی و گروه انبوه‌سازی، املاک و مستغلات با معاملاتی به ارزش ۲۷ میلیارد ریال سهم ۹ درصدی را از مجموع ارزش معاملات سهام در بازارهای اول، دوم و پایه طی معاملات هفته گذشته در اختیار گرفتند.