دیروز معامله‌گران فرابورسی در بازار اول و دوم حدود ۲۳۰ میلیون سهم را بین خود دست‌به‌دست کردند. ارزش این معاملات نیز حدود ۴۲ میلیارد تومان رقم خورد. مقایسه این ارقام با حجم و ارزش معاملات روز شنبه حاکی از تقاضای گسترده سهام در دادوستدهای دیروز است. اما تقاضا را نمی‌توان به کل سهام فرابورسی تعمیم داد؛ به بیان دیگر، در معاملات دیروز، شاهد افزایش معنادار تقاضا در نمادهای سهامی ذوب‌آهن و صنایع کاغذی پارس بودیم. در واقع، بیش از نیمی از ارزش معاملات خرد سهام بازار اول و دوم به این دو نماد تعلق گرفت. بنابراین با چشم‌پوشی از انحراف محسوس ارزش معاملات، می‌توان ادعا کرد که فضای کلی حاکم بر بازار همچنان گویای عدم‌اطمینان و انتظار نسبت به آینده تحولات بازاری و غیربازاری است. چنان که در گزارش پیشین نیز گفته شد، علاوه بر ریسک‌های محیطی، موضوع گزارش عملکرد ۹ماهه می‌تواند در نحوه تصمیم‌گیری سهامداران موثر باشد و به تحریک تقاضا در سهام کالایی فرابورس بینجامد. به همین دلیل است که معامله‌گران با احتیاط، منتظر سیگنال قوی‌تری هستند.

بیم و امیدهایی که شاید با بازگشایی بازار جهانی کمرنگ‌تر شود اما به نظر می‌رسد که تا رفع ریسک‌های سیستماتیک، سهامداران با احتیاط رفتار می‌کنند. مروری بر آمار معاملات می‌تواند تصویر دقیق‌تری از وضعیت بازار ارائه دهد. دیروز با وجود اینکه ارزش معاملات بازار اول و دوم افزایش داشت اما جریان نقدینگی در بازار بدهی افت کرد.همچنین ارزش کل معاملات فرابورس کاهش یافت. به نظر می‌رسد فعالان فرابورس در شرایط فعلی میل کمتری به معامله دارند. به عبارت بهتر، متقاضیان سهام چشم به ریسک‌های پیش‌رو دارند تا در صورت بروز هیجان در سمت فروش، در کف‌های حمایتی اقدام به خرید کنند و از سوی دیگر فروشندگان به پشتوانه‌های بنیادی بازار دل خوش دارند و حاضر به معامله در قیمت‌های کنونی نیستند. همین امر موجب شده تا بازار ضمن تمایل برای صعود بیشتر، رونق ‌هفته‌های گذشته را نداشته باشد.

   تغییر مالکیت به نام حقوقی‌ها

اتفاق دیگر در دادوستدهای دیروز، تغییر کل مالکیت سهام به نفع فعالان حقوقی بازار بود. در واقع، از پنجم دی‌ماه همگام با اصلاح قیمت‌ها در بازار اول و دوم، فعالان حقوقی پیشگام خرید‌ سهام بودند. خریدهایی که هم جنبه حمایتی داشت و هم نشان‌دهنده ریسک‌پذیری بیشتر سهامداران نهادی بود. اما با چرخش در فضای بازار و کاهش هیجانات، این روند در معاملات روز شنبه متوقف شد و سهامداران حقیقی پس از هفت روز، خالص خرید مثبتی را به ثبت رساندند. اما فعالیت فعالان حقیقی در سمت خرید دوام نیافت و روز گذشته این سهامداران حقوقی بودند که بیشتر خریدار بودند تا فروشنده. به عبارت دقیق‌تر فعالان حقوقی در پایان معاملات دیروز حدود ۸۵۰ میلیون تومان به ارزش دارایی خود اضافه کردند. در جریان تغییر مالکیت دیروز، بیشترین خالص خرید فعالان حقوقی به واسطه معامله در نمادهای بیمه سامان، توسعه خدمات دریایی سینا، سرمایه‌گذاری مسکن پردیس رقم خورد. از سوی دیگر، سهامداران حقیقی در نمادهای پتروشیمی زاگرس، گروه سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی و شرکت تولید و صادرات ریشمک با قدرت بیشتری در سمت خرید ظاهر شدند. روی‌هم‌رفته سهامداران حقوقی طی معاملات دیروز در ۳۹ نماد معاملاتی خالص خرید مثبتی را رقم زدند. در مقابل در معاملات ۱۷ نماد فرابورسی، معامله‌گران حقیقی خرید بیشتری را انجام دادند.

   همگام با صنایع فرابورسی

علاوه بر تغییر مالکیت، بررسی معاملات در مقیاس گروهی می‌تواند تصویر دقیق‌تری از بازار ترسیم کند. در معاملات دیروز شاخص ۱۸ گروه فرابورسی افزایش یافت. در این میان، گروه پیمانکاری صنعتی با رشد ۷/ ۴ درصدی قیمت تک‌نماد مهندسی ساختمان تاسیسات راه‌آهن در صدر فهرست جدول صنایع با بیشترین رشد شاخص نشست. گروه انبوه‌سازی، املاک و مستغلات، گروه استخراج زغال‌سنگ و گروه کانه‌های غیرفلزی در رتبه‌های بعدی جدول صنایع قرار گرفتند و رشد شاخص بیش از ۳ درصدی را تجربه کردند. در میان گروه‌های بزرگ نیز شاخص گروه فلزات اساسی و پالایشی‌ها افزایش یافت. در مقابل، چهار گروه پتروشیمی، سرمایه‌گذاری، محصولات کاغذی و قند و شکر با افت شاخص مواجه شدند. بیشترین افت شاخص (۸/ ۰ درصدی) نیز به نام گروه قند و شکر ثبت شد. شاخص گروه بانک و موسسات اعتباری و سیمان در توقف تک‌نمادهایشان بدون تغییر ماندند.

علاوه بر این، به لحاظ ارزش معاملات، گروه فلزات اساسی مانند روزهای گذشته صدرنشین جدول صنایع با بیشترین ارزش معاملات قرار گرفت. اما جابه‌جایی نقدینگی در گروه‌های دیگر متفاوت بود. گروه محصولات کاغذی در معاملات دیروز پس از گروه فلزات بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داد. همچنین گروه هتل ‌و رستوران، معاملات نسبتا ارزشمندی را تجربه کرد و در رتبه سوم جدول صنایع با بیشترین ارزش معاملات نشست. از نکات قابل‌توجه دیروز، رشد اغلب نمادهای زیرمجموعه گروه انبوه‌سازی بود. شاخص این صنعت در معاملات دیروز حدود ۴ درصد رشد کرد و ارزش معاملات آن نیز نسبت به روز شنبه دو برابر شد. گروه پتروشیمی نیز حدود ۵/ ۳ درصد از ارزش معاملات بازار اول و دوم را به خود اختصاص داد.

   بازگشایی‌ها و توقف‌ها

در میان رفت و برگشت‌های دیروز نیز نماد معاملاتی شرکت سرمایه‌گذاری مسکن زاینده‌رود پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه صاحبان سهام و تقسیم سود نقدی هر سهم، از طریق انجام حراج ناپیوسته با محدودیت دامنه نوسان قیمت و با اعمال یک مرحله پیش گشایش ۳۰ دقیقه‌ای، به گردونه معاملات بازگشت. بازگشایی این نماد پس از سه روز توقف، رشد ۱۰ درصدی قیمت این سهم را به دنبال داشت. در مقابل، نماد معاملاتی شرکت داروسازی تولید دارو به دلیل نوسان قیمت بیش از ۲۰ درصد طی ۵ روز معاملاتی متوالی متوقف شد. این نماد پس از انتشار اطلاعات پیش‌بینی در روز دهم دی‌ماه بازگشایی شد. در این ۵ روز معاملاتی شاهد افت ۲۱ درصدی قیمت سهام این نماد بودیم. موضوعی که توقف این نماد را از سوی ناظر بازار به دنبال داشت.