افت آیفکس در بازار کم‌حجم
بازار در دام نقدینگی؟
اگر ارزش معاملات را به‌عنوان معیاری برای بهبود یا رکود بازار در نظر بگیریم، می‌توان گفت که بازار اول و دوم فرابورس در روز گذشته، ضعیف‌ترین عملکرد خود را از خردادماه سال ۹۴ ثبت کرده است. جریان نقدینگی در سهام بازارهای اول و دوم طی معاملات دیروز به سطح کم‌سابقه ۹ میلیارد تومان رسید. این در حالی است که میانگین ارزش معاملات سهام و حق تقدم در این دو بازار طی سال گذشته، عدد ۴۷ میلیارد تومان را نشان می‌دهد. عوامل متعددی را به رکود فعلی معاملات سهام نسبت می‌دهند که نشان می‌دهد هر دو متغیر درونی و بیرونی در این وضعیت تاثیر داشته‌اند. به نظر می‌رسد بخشی از رکود فعلی حاکم بر معاملات، به دلیل وضعیت نیمه‌تعطیل بازار و قرار گرفتن بین تعطیلات نوروزی و دو روز انتهایی پایان هفته است. مطابق روند معمول، معاملات در روزهای ابتدای سال به دلیل حضور کمرنگ بازیگران بازار اعم از حقیقی و حقوقی، کم‌رمق دنبال می‌شود. ضمن اینکه، سهامداران به‌صورت سنتی در روزهای چهارشنبه به دلیل وقفه کاری بین بازارهای داخلی و بازارهای جهانی با احتیاط بیشتری در سمت خرید و فروش سهام ظاهر می‌شوند و همین امر منجر به شکل‌گیری معاملات رقیق‌تر نسبت به روزهای دیگر هفته می‌شود. افزون بر این دو عامل می‌توان به نگرانی فعالان بازار از سرنوشت برجام اشاره کرد که بر کل بازارهای دارایی سایه افکنده و احتیاط بیشتر فعالان اقتصادی را در پی داشته است. نزدیک شدن به موعد تصمیم‌گیری رئیس‌جمهوری آمریکا در قبال توافق هسته‌ای موسوم به برجام، به گمانه‌زنی‌ها نسبت به آینده اقتصاد به‌ویژه بازارهای مالی دامن زده است. به‌نظر می‌رسد که نبود چشم‌انداز روشن نسبت به سرانجام توافق هسته‌ای نگرانی‌هایی را در بین فعالان بازارها از جمله ارز و سهام ایجاد کرده است؛ به گونه‌ای که کارشناسان محرک اصلی عبور نرخ دلار از مرز ۵ هزار تومان و همچنین بخشی از کاهش گردش نقدینگی در بورس تهران را به این نگرانی‌ها نسبت می‌دهند. احتمالا تحولات بازارهای دارایی طی روزهای آینده در سایه مخاطرات برجام صورت بگیرد و اخبار موافق و مخالف در این‌باره، بیش از پیش در کانون نگاه فعالان بازارها خواهد بود. بنابراین با وجود انتشار گزارش‌های عملکرد شرکت‌ها برای اسفندماه و بازتاب امیدبخش رشد نرخ دلار در درآمد بنگاه‌های صادرات‌محور بازار سهام(فلزات اساسی و پتروشیمی)، عوامل منفی مزبور از جمله نگرانی نسبت به سرنوشت برجام می‌تواند پتانسیل‌های موجود در متغیرهای بنیادی را تحت‌الشعاع قرار دهد و تقاضا در سهام موسوم به کالایی را به عقب‌نشینی وا‌دارد. با این حال، قضاوت نسبت به چگونگی روند معاملات در سال جاری خیلی زود است و به‌نظر می‌رسد که تا حضور جدی‌تر فعالان بازار در هفته آینده باید به انتظار نشست.
همگام با صنایع
معاملات در مقیاس صنایع فرابورسی نیز نشان‌دهنده ضعف تقاضای سهام و در نتیجه افت شاخص قیمت‌هاست. روز گذشته شاخص ۱۶ صنعت از صنایع ۲۴ گانه فرابورسی با افت مواجه شد تا مهر تاییدی بر فضای منفی حاکم بر سهام باشد. در این بین، عنوان بیشترین افت شاخص به گروه‌های رایانه، استخراج زغال‌سنگ و هتل و رستوران ثبت شد که هر‌کدام به ترتیب کاهش ۹/ ۳، ۸/ ۲ و ۲ درصدی را به نمایش گذاشتند. به این ترتیب روند رو به رشد شاخص گروه‌های رایانه و استخراج زغال‌سنگ در پایان معاملات دیروز متوقف شد. در بین گروه‌های بزرگ-به لحاظ ارزش بازار- نیز شاخص گروه پتروشیمی، پالایشی و فلزات افت محدود زیر یک واحد را ثبت کردند. در مقابل، معاملات گروه‌های محصولات دارویی، عرضه برق و گاز و محصولات غذایی با رشد اندک شاخص پایان یافت. در مجموع، شاخص ۵ گروه فرابورسی در پایان معاملات دیروز افزایش یافت. افزون بر این، شاخص سه گروه انبوه‌سازی، محصولات کاغذی و سیمان نیز بدون تغییر ماند. بررسی جریان نقدینگی بین صنایع طی روز گذشته نیز حاکی از صدرنشینی گروه محصولات غذایی در صدر جدول صنایع با بیشترین ارزش معاملات است. همچنین گروه‌های فلزات اساسی و محصولات شیمیایی در رتبه‌های دوم و سوم این جدول قرار گرفتند.
ترین‌های فرابورس
همچنین مطابق آنچه در بالا اشاره شد شاخص کل فرابورس در پایان معاملات دیروز حدود ۷ واحد تنزل کرد. معاملات منفی در نماد شرکت‌های پتروشیمی مارون، پتروشیمی زاگرس و ذوب‌آهن اصفهان بیشترین تاثیر منفی را در محاسبه آیفکس بر جا گذاشت. اما در فضای منفی حاکم بر معاملات دیروز، رشد قیمت سهام شرکت‌های تولید نیروی برق دماوند، توکاریل و تولید نیروی برق عسلویه مانع از افت بیشتر نماگر این بازار شد؛ این سه نماد در مجموع حدود ۴/ ۰ واحد از شاخص فرابورس حمایت کرد. در معاملات دیروز بیشترین رشد قیمت در سهام شرکت‌های پگاه آذربایجان، داروسازی کی‌بی‌سی و سرمایه‌گذاری مسکن زاینده‌رود به ثبت رسید که هر کدام به ترتیب رشد ۵/ ۴، ۴ و ۳ درصد را به نمایش گذاشتند. از سوی دیگر، ارزش سهام شرکت‌های افرانت و کشتیرانی دریای خزر با کاهش حدود ۵ درصدی بیشترین افت را به ثبت رساند. ضمن اینکه بیش از یک‌سوم جریان نقدینگی طی معاملات دیروز در سهام شرکت‌های تبرک، پتروشیمی زاگرس و ذوب آهن اصفهان گردش داشت. بررسی‌ها نشان می‌دهد نماد معاملاتی تبرک که هفتمین روز کاری خود را در بازار دوم فرابورس پشت سر گذاشت پرگردش‌ترین سهام فرابورس طی معاملات سال جدید بوده است. همچنین در روز گذشته شرکت‌های گروه کاغذی پارس، خودروسازی بهمن دیزل و شرکت فرآورده‌های غذایی و قند چهارمحال گزارش عملکرد خود را برای اسفندماه اخیر روانه سامانه «کدال» کردند. همچنین مجمع عمومی گروه کاغذی پارس طی روز گذشته برگزار شد.
تداوم خرید حقوقی‌ها
قدرت‌نمایی سهامداران حقوقی در سمت خرید از دیگر رویدادهای دیروز فرابورس بود. به عبارت ساده‌تر، سهامداران حقوقی در پایان معاملات دیروز بیشتر خریدار سهام بودند تا فروشنده. از همین رو، حدود یک‌میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان سهم از سبد دارایی سهامداران حقیقی به مجموعه دارایی اشخاص حقوقی این دور بازار اضافه شد. مروری بر جریان تغییر مالکیت دیروز نشان می‌دهد که بازیگران حقوقی بیشترین خالص خرید را به ترتیب در سهام شرکت‌های تبرک، آتیه داده‌پرداز و پتروشیمی خراسان ثبت کردند. در این بین، خالص خرید یک میلیارد و صد تومانی سهامدار حقوقی از نماد تازه‌وارد تبرک بیش از سایر نمادها محسوس بود. در مقابل، سهامداران حقیقی بیشترین خالص خرید را به واسطه معامله در نماد شرکت‌های ریل پرداز سیر، پتروشیمی زاگرس و شرکت آهن و فولاد ارفع به ثبت رساندند.
از اخزا و تسه چه خبر؟
روز گذشته در بازار اوراق با درآمد ثابت حدود یک میلیون و ۲۴۰ هزار ورقه بهادار اعم از اوراق مشارکت، خزانه و اجاره به ارزش تقریبی ۱۲۰ میلیارد تومان بین فعالان دست‌به‌دست شد. بخش عمده این نقدینگی(۷۵ درصد) به معاملات اوراق مشارکت دولتی تعلق داشت و ۲۰ درصد در اوراق خزانه و مابقی به معاملات اوراق اجاره اختصاص یافت. چنان که در گزارش پیشین «دنیای اقتصاد» نیز گفته شد معاملات اوراق بدهی نسبت به اسفندماه سال گذشته متفاوت‌تر دنبال می‌شود. به عبارت دقیق‌تر، با تخلیه فشار عرضه اوراق جدید در روزهای پایانی سال گذشته شاهد افت جریان نقدینگی در این بازار و همچنین کاهش نرخ سود موثر در این بازار هستیم.
هر چند در آن دوره بیشتر کنشگران بازار به منظور تامین نقدینگی مورد نیاز در پایان سال اقدام به فروش اوراق خود کردند که فشار را بر عرضه اوراق خزانه تشدید کرد و همین امر موجب کاهش قیمت و در نتیجه رشد بازده اوراق خزانه شد. به گونه‌ای که بازده اولین اوراق از سطح ۲۴ درصد نیز فراتر رفت. اما روند معاملات در سال جدید حاکی از تخلیه فشار فروش در این بازار و بروز هر چه بیشتر نیروهای سمت تقاضا است. این موضوع را می‌توان در ریزش ۴ واحد درصدی نرخ بازده اوراق خزانه(سود موثر) طی روزهای ابتدایی سال دید. میانگین نرخ بازده ۱۶ مرحله از اوراق خزانه در پایان معاملات دیروز به سطح ۲۰ درصد رسید. پیش از این گفته شد که تصمیم‌گیری سیاست‌گذار پولی برای کنترل نوسان‌های بازار ارز منجر به افزایش مقطعی نرخ سود بانکی و در نتیجه جهش نرخ سود موثر اوراق خزانه شد. در بازار اوراق تسهیلات مسکن نیز همچون دیگر اوراق شاهد بازاری کم‌رمق بودیم. روز گذشته حدود ۳۹ هزار ورقه وام مسکن به ارزش تقریبی دو میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان بین فعالان فرابورس دست به دست شد. همچنین سهامداران بازارهای پایه طی معاملات روز گذشته حدود ۸۰ میلیون سهم به ارزش ۱۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان معامله کردند. برآیند کل معاملات فرابورس از جابه‌جایی حدود ۱۳۵ میلیون ورقه بهادار به ارزش ۱۵۰ میلیارد تومان حکایت دارد. حدود ۸۰ درصد از جریان نقدینگی در کل فرابورس به معاملات اوراق مشارکت تعلق گرفت. همچنین ۶ درصد از ارزش کل معاملات در سهام بازارهای اول و دوم گردش داشت و ۱۴درصد دیگر به مبادله دیگر اوراق اختصاص داشته است.
ارسال نظر